Phình động mạch chủ ngực vỡ, rò vào thực quản 

Qua thăm khám và xem xét kết quả CT-scan ngực… bệnh nhân được chẩn đoán phình động mạch chủ ngực vỡ, rò vào thực quản. Các bác sĩ Khoa Hồi sức – Phẫu thuật tim đánh giá đây là một trường hợp bệnh rất nặng, nguy cơ tử vong cao.

Một cuộc hội chẩn liên chuyên khoa lập tức được tổ chức ngay trong đêm tại Khoa Hồi sức - Phẫu thuật tim. 

Ê kiếp bác sĩ phẫu thuật thâu đêm cứu bệnh nhân.

Sau gần 30 phút hội chẩn và đánh giá tình trạng bệnh nhân, các bác sĩ thống nhất phương án tối ưu là mổ cấp cứu. Trong thời gian các bác sĩ hội chẩn, bệnh nhân cũng đã nhanh chóng được thực hiện các xét nghiệm tiền phẫu cũng như chụp mạch vành.  Bệnh nhân được chuyển vào phòng mổ lúc 19h. 

Liên chuyên khoa mổ thâu đêm cứu bệnh nhân

Sau khi êkíp nội soi tiêu hóa tiến hành nội soi, xác định và ghi nhận vị trí rò động mạch chủ vào thực quản, các cuộc mổ được tiến hành lúc 21h cùng ngày, bắt đầu bằng phẫu thuật thay động mạch chủ ngực xuống bằng ống ghép được tạo ra từ màng ngoài tim bò đã qua xử lý, do các bác sĩ Khoa Hồi sức – Phẫu thuật tim thực hiện. Đây là kỹ thuật lần đầu tiên áp dụng tại Việt Nam. Bên cạnh đó, êkíp phẫu thuật còn sử dụng nhiều kỹ thuật cao như hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể nhưng không làm ngưng tim, cùng các kỹ thuật phẫu thuật xâm lấn tối thiểu để bảo vệ tủy sống và tim trong quá trình phẫu thuật…

Sau đó, êkíp bác sĩ Khoa Ngoại lồng ngực tiến hành cắt bỏ thực quản, đưa thực quản ra da (để chuẩn bị cho cuộc mổ tái tạo thực quản sau này). Ngay sau đó, êkíp đến từ khoa Ngoại tiêu hóa bắt đầu tiến hành mở hỗng tràng để nuôi ăn cho bệnh nhân…

Phần thực quản cắt ra.

Ca phẫu thuật được kéo dài xuyên đêm với sự phối hợp ăn ý và khẩn trương của các bác sĩ, phẫu thuật viên… đến từ nhiều chuyên khoa khác nhau và đến 8h sáng ngày hôm sau mới kết thúc. 

Sau cuộc mổ kéo dài 11 giờ đồng hồ, bệnh nhân tiếp tục được chăm sóc tích cực bởi các bác sĩ hồi sức, được truyền kháng sinh, hỗ trợ dinh dưỡng, hô hấp… và tình trạng sức khỏe cải thiện từng ngày. 

BSCK II Nguyễn Thái An, Trưởng khoa Hồi sức – Phẫu thật tim, Bệnh viện Chợ Rẫy TPHCM cho biết: "Với bệnh nhân này việc chẩn đoán phải thật nhanh để xác định đúng là bị rò động mạch chủ thực quản, bởi nếu không chẩn đoán đúng và giải quyết kịp thời, bệnh nhân sẽ tử vong do mất máu. Điểm thứ hai là cần phải giải quyết trước phần thương tổn ở động mạch chủ. Nhưng ở bệnh lý này, điểm đặc biệt chính là thương tổn phình động mạch chủ nằm trong một môi trường nhiễm trùng, nên cần có những phương án phẫu thuật đặc biệt và kỹ lưỡng. Nếu dùng những ống ghép thông thường để nối, chỉ sau vài tuần ống ghép có thể bị bung ra do môi trường nhiễm trùng, khiến bệnh nhân tử vong. Do đó, chúng tôi đã quyết định sử dụng vật liệu sinh học để tạo thành ống ghép”. 

Theo đó, êkíp bác sĩ của Khoa Hồi sức – Phẫu thuật tim đã dùng một màng ngoài tim bò đã qua xử lý, có kích thước 8cm x 14cm, cuộn và khâu lại thành một đoạn ống để thay vào đoạn động mạch chủ cần cắt đi. Đây là lần đầu tiên tại Việt Nam, một loại vật liệu sinh học là màng ngoài tim bò được sử dụng trong phẫu thuật động mạch chủ. BSCK II Nguyễn Thái An cho biết, vật liệu này có tính đàn hồi và có khả năng chống nhiễm trùng tốt hơn các loại vật liệu cơ học. 

Vật liệu được các BS sử dụng cho bệnh nhân.

Theo BSCK II Nguyễn Thái An, bệnh nhân thoát được “cửa tử” là nhờ sự phối hợp hết sức khẩn trương, đồng bộ và chuyên nghiệp của đội ngũ y bác sĩ đến từ nhiều chuyên khoa khác nhau của Bệnh viện Chợ Rẫy TPHCM. Nhưng đây mới chỉ là giai đoạn đầu tiên trong quá trình điều trị của bệnh nhân là giải quyết thương tổn ở động mạch chủ để giữ lại mạng sống. 

Bệnh nhân đã hồi phục tốt.

Bệnh nhân đã hồi phục tốt. Các xét nghiệm đều cho kết quả tốt, bệnh nhân ăn tốt qua sonde, vết mổ khô, da hồng hào, tự đi lại nhanh nhẹn… Bệnh nhân xuất viện và tiếp tục điều trị bằng toa thuốc ngoại trú, đưa ra chế độ dinh dưỡng phù hợp để nâng tổng trạng lên, nhằm chuẩn cho một cuộc phẫu thuật tiếp theo để tái tạo đường tiêu hóa.