Thu hoạch lúa. (Ảnh minh họa)

Theo báo cáo của Bộ NN&PTNT, 6 tháng đầu năm, toàn bộ lúa vụ Đông Xuân cả nước sẽ đạt sản lượng dự kiến đạt khoảng 20,2 triệu tấn thóc, trong đó các tỉnh ĐBSCL khoảng 10,8 triệu tấn. Dự báo 6 tháng cuối năm, cả nước thu hoạch 23,4 triệu tấn thóc, trong đó các tỉnh phía Bắc là 6,2 triệu tấn, các tỉnh phía Nam là 17,2 triệu tấn.

Bộ NN&PTNT nhận định, nhu cầu lương thực trong nước cũng như thế giới có thể sẽ tăng do một số quốc gia và người dân có thể mua để tích trữ. Do đó, Bộ sẽ theo dõi chặt chẽ diễn biến của thị trường để có thể điều chỉnh tăng diện tích lúa Thu Đông lên khoảng 800 nghìn ha nếu có thể.

Ông Đỗ Việt Đức, Tổng cục trưởng Tổng cục Dự trữ Nhà nước cho hay, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng và Bộ Tài chính, Tổng cục đã khẩn trương mua lương thực dự trữ theo kế hoạch được giao (80.000 tấn thóc và 200.000 tấn gạo) để đảm bảo đáp ứng các yêu cầu đột xuất, cấp bách. Do nhu cầu của thế giới tăng cao trong đợt đại dịch Covid-19 nên việc thu mua của Tổng cục Dự trữ gặp nhiều khó khăn, chưa đủ số lượng theo yêu cầu mới nhất của Thủ tướng. Quyết định tạm dừng xuất khẩu gạo từ 24/3 là cần thiết, không để xảy ra tình trạng tương tự như việc lợn, than xuất đi giá rẻ, thu mua về lại đắt hơn cả chục lần, thiệt hại cho Nhà nước.

Thu gom gạo xuất khẩu.

Theo ông Đỗ Hà Nam, Phó Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam, nhằm dự trữ lương thực trong mùa dịch nên các thị trường truyền thống như Philippines, Malaysia và Indonesia đang đẩy mạnh nhập khẩu gạo từ Việt Nam. 

Trung Quốc đang dừng xuất khẩu và với khối lượng gạo tồn kho của Trung Quốc được cho là dư cho tiêu dùng nội địa. Năm 2020, hạn ngạch nhập khẩu gạo Trung Quốc dành cho Việt Nam vẫn là 390.000 tấn gạo, nhưng họ chỉ nhập khẩu nếp.

Do vậy, Phó Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam e ngại rằng, nếu lo thiếu gạo ngừng xuất khẩu, giá gạo sẽ giảm sâu, nông dân trồng lúa sẽ thiệt thòi, vì đang thu hoạch lúa Đông Xuân bà con rất cần giá lúa lên. Bài học dừng xuất khẩu gạo năm 2008 vẫn còn nguyên giá trị.

Đồng quan điểm, ông Phạm Xuân Quế, Tổng Giám đốc Tổng Cty lương thực miền Bắc (Vinafood 1) cũng cho rằng, nếu thị trường khả quan, chắc chắn mục tiêu xuất khẩu 6,7 triệu tấn năm 2020 (tương đương 13 - 13,4 triệu tấn thóc), kim ngạch trên 3 tỷ USD của ngành lúa gạo hoàn toàn có thể đạt được. Hiện nay, giá gạo Việt Nam thu hẹp với gạo Thái, nhưng cao hơn gạo Ấn Độ, Pakistan, Myanmar… là các đối thủ của Việt Nam.