Theo BSCKI Phạm Kiều Nguyệt Oanh, Phó Trưởng khoa Nhiễm Việt - Anh, rất nhiều nguyên nhân gây ra viêm não, trong đó có thể do vi khuẩn, virus, nấm, ký sinh trùng…

Một ca viêm não đang được điều trị tại Khoa Nhiễm Việt - Anh, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TPHCM.

Bệnh nhân Ch.Q. nhập viện trong tình trạng lơ mơ và được theo dõi căn bệnh viêm màng não mủ do Streptococcus suis (liên cầu khuẩn lợn), một trong những vi khuẩn gây viêm màng não mủ, chiếm 70%, và có thể phòng ngừa được.

“Bệnh viêm não này liên quan đến những người có thói quen ăn hoặc làm thịt hay lòng heo hoặc dính huyết những con heo bị nhiễm bệnh, trong khi trên tay có sẵn những vết trầy xước nhỏ, đứt tay… Mầm bệnh theo đường máu đi vào và lên não”, BSCKI Phạm Kiều Nguyệt Oanh cho biết.

Ngoài ra, viêm màng não do ký sinh trùng cũng là căn bệnh có thể phòng ngừa được vì nguyên nhân gây bệnh có thể nằm ở trong những con ốc, cá… chưa được nấu chín, còn tái; hoặc rau sống không sạch.

Những bệnh nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương nói chung, người bệnh thường bị sốt, đau đầu, buồn nôn rồi nôn ói, trầm trọng hơn sẽ bị rối loạn tri giác, lơ mơ, hôn mê, co giật.

Tùy tác nhân, bệnh cảnh của bệnh viêm não diễn tiến từ từ hoặc rất nhanh. Ví dụ, viêm màng não mủ do vi trùng diễn tiến rất nhanh, trong vòng 1, 2 ngày, triệu chứng rất rầm rộ, bệnh nhân đi vào hôn mê rất sớm. Còn những bệnh khác như lao màng não, viêm não do nấm hoặc do ký sinh trùng, diễn tiến bệnh chậm hơn, sốt kéo dài, đau đầu từ nhẹ tăng nặng dần. Vì vậy, nhiều ca viêm não đến bệnh viện sau 1 tuần.

Theo khuyến nghị của các chuyên gia về bệnh nhiễm, viêm màng não mủ do phế cầu thường hay gặp ở người có tiền căn chấn thương sọ não, người cao tuổi nên đây là những đối tượng cần chích ngừa phế cầu. Một số nguyên nhân khác, ví dụ như vi khuẩn từ đường ruột vì một nguyên nhân nào đó khiến hệ đường ruột bị tổn thương như nhiễm giun lươn kết hợp với sử dụng corticoid lâu dài, không đúng chỉ định, đặc biệt là những bệnh nhân bị đau khớp, sẽ tạo điều kiện cho giun lươn phát triển mạnh, có thể xâm nhập qua hệ tiêu hóa đi lên tới não, mang theo những vi khuẩn đường ruột. Những trường hợp viêm não do tác nhân này rất nặng và thường kháng thuốc…

Vì vậy, ở người lớn khi có sốt kèm với đau đầu, buồn nôn nên đi khám bệnh sớm, không nên tự động mua thuốc điều trị đau đầu, sốt kéo dài. Nhiều ca viêm màng não mủ được chẩn đoán và điều trị muộn có thể xảy ra những biến chứng như: Áp xe não, di chứng não không tỉnh lại được, thậm chí tử vong.

4 nhóm bệnh phổ biến nhất có thể gây viêm não cho trẻ bao gồm tay chân miệng, viêm não Nhật Bản, herpes simplex và sốt xuất huyết.