Bệnh VCSDK nếu không được điều trị sớm và đúng cách sẽ tiến triển đến viêm, dính các khớp cột sống và khớp ngoại biên, gây gù vẹo, mất chức năng và tàn phế. Ngoài ra, người bệnh có thể bị khó thở sâu nếu bị dính các đốt sống ngực gây gù vẹo và giảm chức năng hô hấp. 

Anh N.T.T.P. (32 tuổi, ngụ tại Bình Dương) là nhân viên văn phòng nên thường phải ngồi làm việc nhiều tiếng liên tục trong ngày. Cách đây 1 năm anh thường bị đau lưng kèm đau vai gáy, cổ vào ban đêm nhưng chủ quan không đi khám mà tự điều trị bằng thuốc giảm đau. Gần đây các cơn đau trở nên thường xuyên và nặng nề hơn kèm theo tình trạng cứng cột sống khiến anh xoay trở khó khăn. Sau khi khám tại Phòng khám Nội cơ xương khớp, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM (BVĐHYD TPHCM) và chụp cộng hưởng từ, xét nghiệm máu, các bác sĩ cho biết anh bị VCSDK, chỉ định điều trị bằng thuốc để làm giảm triệu chứng và ngăn ngừa bệnh diễn tiến nặng. 

Khoa Nội cơ xương khớp, BVĐHYD TPHCM hằng năm tiếp nhận điều trị cho nhiều người bệnh VCSDK, trong đó đa phần người bệnh đến khi bệnh đã tiến triển nặng. Nguyên nhân của tình trạng trên xuất phát từ việc người bệnh không nhận biết sớm các dấu hiệu, dẫn đến việc chẩn đoán và điều trị trễ. Hiện chưa xác định rõ nguyên nhân gây ra VCSDK, tuy nhiên một số nghiên cứu cho thấy bệnh có yếu tố di truyền. Người mang gene HLA-B27 thường có nguy cơ cao bị VCSDK, tuy nhiên, tỷ lệ người mang gene này không nhiều trong cộng đồng. 

Đối với bệnh VCSDK, người bệnh cần được chẩn đoán sớm để kịp thời can thiệp ở giai đoạn “vàng” khi các khớp chưa bị tổn thương. Điều trị sớm làm giảm các triệu chứng đau, giúp kiểm soát bệnh, các đốt sống và các khớp không bị dính lại nên sẽ hạn chế nguy cơ tàn phế cho người bệnh. Trên thực tế đã có không ít người bệnh nhập viện trong tình trạng bệnh tiến triển nặng do nhầm lẫn triệu chứng đau lưng trong VCSDK với các bệnh lý đau lưng thông thường khác như đau do căng cơ, đau do thoái hóa cột sống… khiến bệnh tiến triển nặng và gây khó khăn cho quá trình điều trị.

TS.BS Cao Thanh Ngọc, Trưởng khoa Nội cơ xương khớp, BVĐHYD TPHCM đang khám cho bệnh nhân.

Đau nhiều hơn lúc nghỉ, đau về đêm đặc biệt vào nửa đêm về sáng  hoặc khi mới thức dậy. Tình trạng đau không cải thiện khi nghỉ ngơi mà cải thiện khi vận động. Một số trường hợp không biểu hiện đau lưng mà biểu hiện sưng các khớp ngoại vi như khớp gối, khớp cổ chân… Ngoài triệu chứng trên, các vùng xương khớp, bệnh còn biểu hiện ở mắt như mắt bị mờ, thường đỏ và đau nặng, nhạy cảm với ánh sáng, giảm thị lực được chẩn đoán viêm màng bồ đào hoặc các trường hợp rối loạn tiêu hóa được chẩn đoán bệnh lý ruột viêm cũng cần tầm soát VCSDK.

Nếu không được can thiệp điều trị kịp thời, VCSDK sẽ tiến triển nặng dần, các đốt sống bị dính lại như thân tre làm mất khả năng vận động, gây gù vẹo cột sống, ảnh hưởng đến công việc hàng ngày và thậm chí có thể dẫn tới tàn phế, khó hòa nhập xã hội, trở thành gánh nặng cho chính bản thân người bệnh, gia đình và xã hội. Do đó, người dân nên trang bị các kiến thức nhận biết sớm tình trạng đau lưng kiểu viêm trong bệnh VCSDK, khám đúng chuyên khoa Nội cơ xương khớp để chẩn đoán và điều trị sớm nhằm đạt hiệu quả tối ưu.

TS.BS Cao Thanh Ngọc (Trưởng khoa Nội cơ xương khớp, BVĐHYD TPHCM)