Kỹ thuật vi phẫu khó, các nước phát triển cũng rất ít làm

GS.BS Trần Thiết Sơn, Trưởng khoa Phẫu thuật tạo hình cho biết, đây là ca bệnh khá phức tạp, 2 ê kíp mổ phải làm việc liên tục hơn 9 tiếng mới hoàn thành. Bệnh nhân là N.V.D. (Hải Phòng) 17 tuổi nhập viện trong tình trạng mất dương vật hoàn toàn, chỉ còn hai tinh hoàn, phải đái ngồi 10 năm nay.

Năm 7 tuổi D. cầm que sắt chạy chơi dưới đường điện cao thế, bị điện đánh vào khiến nhiều phần cơ thể bị bỏng, riêng phần dương vật hoại tử hoàn toàn, may còn giữ lại được 2 tinh hoàn. Điều trị bỏng nhiều năm tại Viện Bỏng Quốc gia nhưng D. chỉ có thể tiểu ngồi, mặc cảm, tự ti tăng dần khi D. trưởng thành. Một lần nghe đài, đọc báo, thấy Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn đã phẫu thuật cho các trường hợp mù mờ giới tính, lưỡng giới giả nam, chuyển giới, bất thường cơ quan sinh dục nam, nhiều trường hợp khó, mất dương vật hoàn toàn vẫn tái tạo được nên mẹ con D. đã tìm đến Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn để làm phẫu thuật.

GS Trần Thiết Sơn đã trực tiếp thực hiện ca mổ này cùng với 2 ê kíp. Ê kíp đầu tiên phẫu tích lấy vạt da và mỡ ở mặt ngoài đùi, chia thành 2 phần, một phần làm thân dương vật, phần còn lại tạo bao quy đầu. Ê kíp thứ 2 lấy niêm mạc miệng để lót bên trong tạo hình niệu đạo. Trường hợp bệnh nhân D được tạo hình lại dương vật bằng vạt da trước ngoài đùi kết hợp lấy niêm mạc miệng làm ống niệu đạo. Đây là kỹ thuật vi phẫu khó và khá mới, hiện các nước phát triển như Mỹ, Pháp cũng rất ít làm.

Để tạo hình dương vật, bác sĩ lót niêm mạc miệng ở phía trong tạo ống niệu đạo rồi cuộn lớp mỡ và da đùi ra phía ngoài. Sau khi dương vật thành hình, sẽ được chuyển đến vị trí của dương vật bị khiếm khuyết. Mạch máu và thần kinh nuôi dương vật được nối với mạch máu và thần kinh vùng bẹn đùi. Toàn bộ quá trình phẫu thuật nối ghép này được thực hiện dưới kính hiển vi, cho phép nối các mạch máu siêu nhỏ. Để tránh lộ cơ ở vùng đùi vừa lấy da, bác sĩ tiếp tục lấy da mỏng ở đầu ghép, che phủ lại. Trong quá trình lấy da đầu, bác sĩ phải lấy rất khéo để không ảnh hưởng đến nang tóc, tránh ảnh hưởng đến việc mọc tóc sau này.

Niêm mạc miệng chống được nhiễm trùng nước tiểu

Theo TS Phạm Thị Việt Dung, thành viên ê kíp phẫu thuật, trước đây một số nơi sử dụng vùng da mặt trước cẳng tay để tạo hình dương vật, tuy nhiên vùng da này nhỏ và mỏng nên kích thước dương vật sau tái tạo không được như mong muốn. Sau gần 3 tuần ghép, vết mổ của D. đã khô, vạt da ghép lên hồng hào, lưu thông máu tốt. Ngoài trường hợp của D., Khoa Phẫu thuật tạo hình, Bệnh viên Đa khoa Xanh Pôn đã tái tạo dương vật cho hơn 10 trường hợp khác bằng kỹ thuật nói trên. Sau phẫu thuật, 50% bệnh nhân cương cứng tốt, quan hệ tình dục được, 50% còn lại cần tiếp tục phẫu thuật lần 2 để đặt hang nhân tạo hoặc sụn sườn để giúp dương vật có thể cương cứng tốt hơn.

Theo GS Trần Thiết Sơn, bình thường để tái tạo dương vật, người ta tạo thân, niệu đạo, đầu dương vật nhưng với trường hợp của D., các bác sĩ quyết định tạo liền một thì gồm tái tạo đầu dương vật, thân dương vật và niệu đạo trong một cuộc mổ, sau này có thể cấy thể hang giả vào.

Sở dĩ các bác sĩ phải dùng niêm mạc miệng cấy vào bên trong làm niệu đạo vì niêm mạc miệng có thể chống được nhiễm trùng của  nước tiểu. Đây là kỹ thuật mới. Trên thế giới nhiều nước mới chỉ sử dụng vạt cẳng tay quay ở tay dùng để tạo hình niệu đạo, tạo hình thân dương vật. Ở Việt Nam, các bác sĩ Bệnh việ Da liễu T.Ư cũng đã lấy vạt da đùi tạo hình  nhưng không nối mạch vi phẫu.

Tái tạo dương vật trong trường hợp này không chỉ giải quyết vấn đề thẩm mỹ mà còn đảm bảo chức năng đi tiểu giúp bệnh nhân có chất lượng cuộc sống tốt hơn. Bệnh nhân này cũng có khả năng sinh con nếu tinh hoàn chức năng còn hoàn toàn bình thường. Đã có rất nhiều trường hợp người bệnh đến Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn với nhiều bệnh lý như lỗ tiểu thấp, phải mổ đi mổ lại nhiều lần mà dương vật không phát triển lên được; dương vật bé bằng ngón tay út; chuyển giới từ nữ sang nam… các bác sĩ đều thực hiện thành công.

Theo các bác sĩ, tất cả các trường hợp có vấn đề với dương vật, cần phải tạo hình, nên đến bệnh viện thăm khám. Với nhiều kỹ thuật liên tục được cập nhật sẽ luôn có giải pháp cho những loại bệnh khó nói này.