Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Dương Quốc Huy vừa ký phát hành thông báo kết luận thanh tra trách nhiệm thực hiện pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng; quản lý, sử dụng đất đai, cấp phép khai thác các mỏ đất, đá làm vật liệu xây dựng, công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng tại tỉnh Ninh Bình.

Nhiều vi phạm trong quản lý, sử dụng đất

Thông báo kết luận thanh tra nêu rõ nhiều hạn chế, thiếu sót trong công tác quản lý, sử dụng đất.

Cụ thể, UBND tỉnh Ninh Bình chậm ban hành quy định việc thu, nộp, quản lý và sử dụng tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa; ban hành các quy định về ưu đãi đầu tư có nội dung về thời gian miễn giảm tiền thuê đất không đúng quy định; phê duyệt kế hoạch sử dụng đất hàng năm của các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh chậm từ 0,5 đến 4 tháng;

Sân golf 54 lỗ hồ Yên Thắng

Phê duyệt điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất hàng năm của một số huyện, thành phố chưa đảm bảo theo quy định. Khi lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, UBND tỉnh xác định nhu cầu, tiến độ sử dụng đất chưa chính xác; xác định khả năng đầu tư, huy động nguồn lực để thực hiện kế hoạch sử dụng đất thiếu khả thi nên các dự án đầu tư thực hiện chưa đạt tỷ lệ theo yêu cầu, chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất thấp, chưa đảm bảo quy định.

Một số dự án sản xuất, kinh doanh được thực hiện theo hình thức nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp, nhưng khi chủ đầu tư nhận chuyển nhượng không có văn bản cho phép của cơ quan có thẩm quyền hoặc chưa đủ điều kiện nhận chuyển nhượng; một số dự án tại thời điểm chuyển mục đích sử dụng đất, giao đất, cho thuê đất không có trong kế hoạch sử dụng đất cấp huyện, không có quy hoạch xây dựng. Tuy nhiên, các dự án này đã được cập nhật vào quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2011 - 2020.

Khi thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng, UBND các huyện, thành phố thực hiện giao đất ở tái định cư không thống nhất; UBND tỉnh cho thuê đất khi nhà đầu tư chưa thực hiện ký quỹ đầu tư theo khoản 2 Điều 27 Nghị định số 118/2015/NĐ-CP.

Sở Kế hoạch và Đầu tư cấp giấy chứng nhận đầu tư ghi quy mô một số dự án quá chi tiết, gây khó khăn cho các cơ quan quản lý nhà nước và nhà đầu tư khi dự án có sự điều chỉnh nhỏ. Việc ghi trong giấy chứng nhận đầu tư của 3 cụm công nghiệp nội dung: “Quá thời hạn 5 năm, chủ đầu tư không lấp đầy diện tích đất công nghiệp, không kêu gọi được nhà đầu tư thứ cấp thì UBND tỉnh sẽ thu hồi và chủ đầu tư không được bồi hoàn chi phí hạ tầng đã đầu tư” là thiếu khả thi, chưa phù hợp quy định.

Tại Khu công nghiệp Phúc Sơn do Công ty Cổ phần - Tổng Công ty Đầu tư phát triển KCN Phúc Lộc làm chủ đầu tư, UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư và Ban Quản lý các KCN cấp GCN đăng ký đầu tư cho 4 dự án thương mại, dịch vụ là không phù hợp quy hoạch chi tiết KCN Phúc Sơn, chưa đảm bảo quy định; UBND tỉnh cho thuê đất đối với 3/4 dự án thương mại, dịch vụ không phù hợp với kế hoạch sử dụng đất. Chủ đầu tư dự án hạ tầng KCN chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính, chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng đã cho nhà đầu tư thứ cấp thuê đất; Ban Quản lý các KCN cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho các nhà đầu tư thứ cấp thực hiện 6 dự án trong KCN chưa đảm bảo hồ sơ yêu cầu theo quy định.

Sở Xây dựng tham mưu UBND tỉnh phê duyệt danh mục dự án sử dụng đất có lựa chọn nhà đầu tư đối với một số dự án đô thị là không đúng về thẩm quyền.

Theo kết luận thanh tra, có 59 dự án đã được giao đất, cho thuê đất nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho tổ chức, cá nhân; 75 dự án chậm tiến độ nhưng chưa xử lý xong; 12 dự án đã được thu hồi đất, giải phóng mặt bằng nhưng chưa triển khai, chậm thực hiện; tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp có 27 dự án đầu tư thứ cấp chậm tiến độ từ 1- 6,5 năm. Nhiều dự án chậm tiến độ vẫn chưa được xử lý dứt điểm.

Bên cạnh đó, việc thực hiện nghĩa vụ tài chính đất đai có 48 công trình, dự án còn nợ 50,7 tỷ đồng tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa, 79 dự án nợ tiền thuê đất 194,1 tỷ đồng, 942 công trình, dự án chưa hoàn thành thủ tục đất đai, tiềm ẩn khiếu kiện. Có 320 trường hợp hộ gia đình, cá nhân, tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở, đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp với 91,3 ha.

Về việc cấp phép khai thác khoáng sản, Thanh tra Chính phủ phát hiện 13 dự án được cấp phép từ 2011-2019 nhưng đến thời điểm thanh tra chưa giao đất, ký hợp đồng thuê đất.

Nhiều dự án có hạn chế, thiếu sót, vi phạm

Kiểm tra tại 18 dự án, có đến 7 dự án có hạn chế, thiếu sót, vi phạm về quy hoạch như phê duyệt chưa đúng tỷ lệ, chưa điều chỉnh quy hoạch chung, chỉ tiêu quy hoạch chưa phù hợp…

Nhiều dự án có quy mô trên 5ha nhưng không lập quy hoạch chi tiết 1/500, không bố trí nhà ở xã hội gồm dự án Trung tâm liên hợp du lịch và thể thao sân golf 54 lỗ hồ Yên Thắng, khu du lịch sinh thái hồ Đồng Thái, bến xe khách phía đông thành phố Ninh Bình, khu dân cư Bình Minh huyện Nho Quan, khu công nghiệp Gián Khẩu, khu đô thị mới phía Bắc TP Ninh Bình và huyện Hoa Lư.

Bên cạnh đó có 7 dự án chậm tiến độ so với giấy chứng nhận đầu tư, 7 dự án có hạn chế, thiếu sót, vi phạm trong việc xác định tiền sử dụng đất, thuê đất, chưa xác định bổ sung tiền thuê đất, chậm nộp tiền thuê đất; có 4 dự án vi phạm về trật tự xây dựng trong đó có dự án Trung tâm liên hợp du lịch và thể thao sân golf 54 lỗ hồ Yên Thắng; có 5 dự án chủ đầu tư nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp khi chưa có văn bản cho phép của cơ quan có thẩm quyền.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình rà soát, xử lý theo quy định đối với các dự án còn tồn tại, thiếu sót một số nội dung phê duyệt quy hoạch chưa đúng tỉ lệ, chỉ tiêu quy hoạch chưa phù hợp với quy hoạch cấp trên, quy chuẩn xây dựng. Dự án có quy mô trên 5ha nhưng không lập quy hoạch chi tiết, không bố trí nhà ở xã hội, xây dựng không đúng giấy phép xây dựng được cấp.

Cụ thể là các dự án: Trung tâm liên hợp du lịch và thể thao sân golf 54 lỗ hồ Yên Thắng (diện tích khoảng 670ha), khu du lịch sinh thái hồ Đồng Thái, khu đô thị mới phía Bắc TP Ninh Bình và huyện Hoa Lư, khu dân cư Bình Minh huyện Nho Quan, Khu công nghiệp Gián Khẩu, khu kinh doanh dịch vụ tổng hợp Hà Thành.

Kiểm tra, xử lý theo quy định pháp luật về đầu tư, đất đai đối với các dự án chậm tiến độ như: Khu du lịch sinh thái hồ Đồng Thái, Trung tâm thương mại dịch vụ Tâm An, nhà máy chế biến gỗ cao cấp tại xã Xích Thố.

Rà soát, xác định lại tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo đúng quy định pháp luật, bảo đảm tính đúng, tính đủ, không để thất thoát ngân sách nhà nước tại dự án: Trung tâm liên hợp du lịch và thể thao sân golf 54 lỗ hồ Yên Thắng, Bến xe khách phía đông TP Ninh Bình, Trung tâm thương mại dịch vụ Tân An, chợ đầu mối tổng hợp TP Ninh Bình, các cụm công nghiệp Gia Vân, Gia Phú, Khánh Thượng; rà soát lại đơn giá thuê đất, phí hạ tầng tại Khu công nghiệp Gián Khẩu.

Tỉnh Ninh Bình cũng được yêu cầu rà soát, xử lý theo quy định pháp luật các vi phạm về trình tự, thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư khu du lịch sinh thái và biệt thự Golden Cúc Phương. Rà soát, xử lý theo quy định pháp luật việc chậm xác định nghĩa vụ tài chính, ký hợp đồng thuê đất đối với một số diện tích tại Trung tâm liên hợp du lịch và thể thao sân golf 54 lỗ hồ Yên Thắng; việc chậm nộp tiền thuê đất dự án khu đô thị mới phía Bắc TP Ninh Bình và huyện Hoa Lư, và dự án khu dân cư Bình Minh, huyện Nho Quan.

Kiểm tra việc khai thác kinh doanh biệt thự, condotel tại hai dự án: Khu sinh thái và biệt thự Golden Cúc Phương, sân golf 54 lỗ hồ Yên Thắng; yêu cầu Công ty CP Kosy thực hiện bảo lãnh hợp đồng đúng quy định pháp luật.

Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND tỉnh Ninh Bình xử lý về kinh tế theo quy định khoảng 246 tỷ đồng, trong đó có khoảng 50,7 tỷ đồng nợ tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa của 48 dự án, gần 194,2 tỷ đồng nợ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất của 79 dự án.

Đồng thời, khẩn trương thực hiện kết luận, kiến nghị thanh tra, trong quá trình thực hiện kết luận thanh tra, trường hợp phát hiện gây thất thoát ngân sách nhà nước, có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì chuyển cơ quan điều tra xử lý nghiêm theo quy định.

>>> Mời độc giả xem thêm video Những quy định mới trong Luật Đất đai (sửa đổi)