Ung thư tế bào nhẫn được đánh giá là loại ung thư ác tính nhất tại dạ dày. Bệnh khó phát hiện, ít đáp ứng với điều trị và tỷ lệ tử vong rất cao. Đặc biệt, loại tế bào ung thư này còn có thể gặp ở nhiều vị trí khác trên cơ thể.
Ác tính bọc trong vẻ đẹp: Nhiều người nguy kịch
Anh N.Q.D, 48 tuổi (Hà Nội) không có biểu hiện đau bụng hoặc chán ăn, chỉ thỉnh thoảng có cảm giác muốn nôn, đi nội soi tháng 2/2023 dạ dày thì bị viêm loét nhẹ. Sau đó, anh vẫn ăn tốt nhưng sụt cân liên tục, tưởng do áp lực, anh giảm bớt công việc về nhà điều dưỡng, không cải thiện tình trạng và đặc biệt cứ ăn là nôn.
Một số nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ sống sót 5 năm đối với ung thư dạ dày thể nhẫn từ 5% đến 15%, trong khi tỷ lệ sống sót 5 năm đối với các loại ung thư dạ dày khác thường từ 25% đến 30%.
Tổn thương ung thư tế bào nhẫn có thể gặp ở nhiều vị trí trong cơ thể: Ở đường tiêu hoá: Từ khoang miệng, đến thực quản, dạ dày, ruột non, đại tràng, cuối cùng là trực tràng; Ở nữ giới: Hay gặp trong ung thư vú, buồng trứng, tử cung; Các tạng: Phổi, tuyến giáp, thận…
Theo kết quả thăm khám tháng 4/2023, bác sĩ kết luận anh bị hẹp môn vị, ung thư dạ dày T4N2M1, di căn lan tràn phúc mạc. Điều đáng nói, hình ảnh phẫu thuật nội soi dạ dày vẫn trơn nhẵn, bóng đẹp, không thấy tổn thương ung thư ra thành dạ dày. Kết quả xét nghiệm kết luật: Ung thư dạ dày tế bào nhẫn.
Tương tự, anh N.V.K. 32 tuổi (Hà Nội) bị đau tức vùng thượng vị hơn một năm, có những lúc bệnh nhân đau rất nhiều kèm nôn sau ăn. Bệnh nhân đã đi khám rất nhiều nơi và được nội soi dạ dày sinh thiết tổ chức làm giải phẫu bệnh, nhưng kết quả đều không bắt được tế bào ung thư.
Bệnh nhân vào Bệnh viện E trong tình trạng hẹp môn vị, gầy sút cân, nội soi có loét hang vị, sinh thiết loạn sản vừa, tuy nhiên trên phim chụp cắt lớp vi tính ổ bụng lại thấy một hình ảnh khối u có ổ loét rất sâu.
Bệnh nhân được chỉ định mổ, sinh thiết khối u cho kết quả ung thư biểu mô tuyến thể nhẫn và đã được cắt gần như toàn bộ dạ dày + vét hạch D2 + tái lập lưu thông tiêu hoá theo kiểu Roux-en-y. Giải phẫu bệnh sau mổ là pT4aN2bM0.
BS Trần Văn Phúc, Khoa chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Xanh Pôn (Hà Nội), cho biết: “Trong tháng vừa rồi, tôi phát hiện hai bệnh nhân ung thư tế bào nhẫn trên siêu âm, trước đó nội soi ở tuyến trước không thấy. Hình ảnh siêu âm cũng giống cắt lớp vi tính, với đặc điểm niêm mạc vẫn còn rõ cấu trúc, lớp dưới niêm mạc dày lên thành mảng và có những ổ dịch”.
 |
Nội soi ung thư dạ dày |
TS.BS Đặng Quốc Ái, Phó trưởng khoa Ngoại Bệnh viện E, cho biết, không dễ phát hiện ung thư dạ dày. Các trường hợp trên là một trong những trường hợp rất khó trong chẩn đoán. Ở đây không phải do nội soi sinh thiết hay giải phẫu bệnh kém mà là vì bản chất khối u khó tiếp cận và lấy được tổ chức ung thư.
Bác sĩ Phúc cho biết thêm, ung thư biểu mô tế bào nhẫn là loại ung thư tuyến, nó có tên lãng mạn, được đặt theo hình thái của tế bào ung thư dưới kính hiển vi. Đó là những tế bào chứa chất nhầy, rất giàu tế bào chất, nhân bị tế bào chất ép dẹt vào một bên, trông giống hệt chiếc nhẫn.
Những trường hợp như vậy gọi là ung thư dạ dày thể ẩn. Nghĩa là hầu như bệnh nhân không có triệu chứng của dạ dày, tổn thương nằm dưới niêm mạc tiết chất nhầy nên nội soi khó phát hiện, siêu âm hay các phương pháp khác rất dễ bỏ sót.
Tỷ lệ tử vong cao do ít đáp ứng điều trị
PGS.TS Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng khoa Phẫu thuật tiêu hóa, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (Hà Nội), cho biết, ung thư dạ dày thể nhẫn trước đây là loại hiếm gặp và có tính chất đặc biệt nhưng hiện xuất hiện nhiều hơn.
 |
PGS.TS Nguyễn Anh Tuấn nội soi phẫu thuật cho bệnh nhân ung thư dạ dày |
Tỷ lệ mắc ung thư dạ dày thể nhẫn chiếm khoảng 1%- 3% trong số tất cả trường hợp ung thư dạ dày nhưng tỷ lệ tử vong của nó lại cao hơn các loại khác.
Bệnh có thể gặp ở bất kỳ tuổi nào nhưng thường xuyên xảy ra ở người trẻ tuổi. Các triệu chứng tương tự loại khác của ung thư biểu mô tuyến dạ dày, bao gồm: Chán ăn, sút cân, mệt mỏi, đau bụng vùng thượng vị, đầy bụng khó tiêu, buồn nôn, nôn, chảy máu dạ dày…
Để chẩn đoán xác định ung thư dạ dày thể nhẫn và đánh giá giai đoạn bệnh, cần nội soi, sinh thiết và chụp vi tính cắt lớp đa dãy có tiêm cản quang.
Việc điều trị bệnh thường bao gồm phẫu thuật để loại bỏ triệt để khối u và vét toàn bộ hạch vùng, cắt bỏ các cơ quan bị xâm lấn và di căn, sau đó có thể điều trị thêm bằng phương pháp hóa trị, xạ trị hoặc miễn dịch trị liệu.
Tuy nhiên, do tính chất đặc biệt của nó, bệnh thường khó điều trị và có khả năng tái phát cao hơn so với các loại khác. Ung thư dạ dày thể nhẫn thường chứa ít số lượng tế bào ung thư so với các loại ung thư khác, dẫn đến khả năng đáp ứng với hóa trị kém hơn.
Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đang được tiến hành để tìm ra các phương pháp điều trị hiệu quả hơn cho ung thư dạ dày thể nhẫn, bao gồm sử dụng các chế phẩm hóa trị mới như docetaxel, oxaliplatin và fluorouracil (5-FU), hoặc kết hợp hóa trị với phẫu thuật và phóng xạ.
Mỗi năm Việt Nam có trên 15.000 ca mới được chẩn đoán ung thư dạ dày và hơn 11.000 ca tử vong vì bệnh này. Tần suất mắc cao, nhưng theo thống kê tại Bệnh viện K, 3/4 bệnh nhân K dạ dày được phát hiện muộn, chỉ có 15% bệnh nhân sống thêm được 5 năm.
Việc chẩn đoán và điều trị sớm là quyết định quan trọng giúp bệnh nhân khỏi bệnh hoặc kéo dài cuộc sống. Phát hiện sớm để phẫu thuật có hiệu quả cao, đạt tới 80% số người bệnh sống sau 5 năm. Sàng lọc nội soi dạ dày 6 tháng một lần để chẩn đoán sớm bệnh.
Chẳng hạn, ở các nước Mỹ, Anh…, tỷ lệ ung thư dạ dày sống thêm sau 5 năm (coi như khỏi bệnh) khoảng 20% - 25%, trong khi Nhật Bản và Hàn Quốc nhờ phát hiện sớm và điều trị kịp thời, tỷ lệ khỏi bệnh lên tới 60% - 65%, vượt xa 20% - 25% cách đây 20 năm.