Có lẽ nhiều người sẽ bất ngờ, cụm từ “Trí tuệ nhân tạo” ra đời vào những năm 1950 khi nghiên cứu ban đầu về khoa học tính toán khám phá các phương pháp tự động hóa đơn giản.

Thông qua nghiên cứu này, các nhà khoa học máy tính bắt đầu học cách đào tạo máy tính để bắt chước một số hình thức lý luận của con người, cho phép máy tính và máy móc của chúng ta trở thành những người bạn đồng hành thông minh mà chúng ta biết và hiểu ngày nay.

Trí tuệ nhân tạo (AI) là thành quả mô phỏng các quá trình trí tuệ của con người bằng máy móc, đặc biệt là các hệ thống máy tính. Các quy trình này bao gồm học tập (thu nhận thông tin và quy tắc sử dụng thông tin), hệ thống lý luận (sử dụng quy tắc để đạt được kết luận gần đúng hoặc xác định) và tự điều chỉnh. Các ứng dụng đặc biệt của AI bao gồm hệ thống chuyên gia, nhận dạng giọng nói và thị giác máy.

ChatGPT là một công cụ tạo văn bản đang “làm mưa, làm gió” không gian mạng trong thời gian gần đây như một ví dụ điển hình. ChatGPT, được tạo ra bởi công ty công nghệ OpenAI, sở hữu khả năng tạo ra nội dung bằng văn bản (ngày càng cầu kì và phức tạp) gần như ngay lập tức. Nó đã được sử dụng để thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau, từ chép bài ở trường học cho đến làm toán hay trả lời câu hỏi pháp lý…

Thậm chí, vào đầu tháng này, có thông tin cho rằng ấn phẩm tạp chí cho người tiêu dùng CNET đã sử dụng AI để tạo các bài báo vào cuối năm ngoái. Hành động này đã bị tạm dừng ngay sau đó vì phản ứng dữ dội trên mạng xã hội.

Thậm chí, ngay cả giới học thuật gần đây cũng đã bị rung chuyển trước thông tin ChatGPT đạt điểm cao hơn nhiều người trong kỳ thi MBA (cao học) được tổ chức tại Đại học Wharton ưu tú. Sau đó, một sự việc khác đã xảy ra ở Đại học Furman (Mỹ), khi giáo sư triết học Darren Hick bắt quả tang một sinh viên gian lận bằng ChatGPT trong bài thi. Phát hiện này đã khiến giáo sư Darren Hick cảm thấy vô cùng lo sợ với những gì có thể xảy ra trong tương lai khi trí tuệ nhân tạo ngày một hoà nhập vào thế giới con người.

Báo chí

Tuy rằng báo chí không phải là một ngành nghề có thể dễ dàng bị thay thế bởi AI, nhưng có những yếu tố trong báo chí mà AI có thể mang đến nhiều lợi ích - Ảnh:minh họa.

Thu thập thông tin chắc chắn là thứ mà ChatGPT làm tốt. Tóm tắt, làm cho một bài báo trở nên súc tích là thứ mà nó có thể thực hiện được. Nhưng một thiếu sót lớn hiện nay là công cụ này không có khả năng kiểm tra thực tế một cách hiệu quả.

Bạn có thể yêu cầu nó tìm kiếm thông tin về một bài luận, viết một đoạn trích dẫn, nhưng thường thì độ xác thực của những thông tin này là khá kém,” phó giáo sư Chinmay Hegde lưu ý. “Đó là điều mà các nhà sáng tạo AI đều biết, nhưng quả thực chưa biết cách khắc phục điều đó.

Ngành giáo dục

Hiện tại, ChatGPT đã bị cấm ở các trường học ở New York (Mỹ). Nhưng trên thực tế, nó được cho là có thể dễ dàng tham gia giảng dạy, mang đến hiệu quả tốt nhất ở cấp trung học cơ sở hoặc trung học phổ thông.

“Mặc dù ChatGPT vẫn còn lỗi và thiếu chính xác về một số mảng kiến thức, nhưng điều này có thể dễ dàng cải thiện thông qua cách "huấn luyện" của con người”, ông Pengcheng Shi, phó trưởng khoa khoa học máy tính và thông tin tại Học viện Công nghệ Rochester (Mỹ) giải thích.

Ảnh:minh họa.

Trong một bài đăng trên tạp chí New York Post, một giáo sư đại học ở Nam Carolina đang gióng lên hồi chuông cảnh báo sau khi bắt gặp một sinh viên sử dụng ChatGPT để viết một bài luận cho lớp triết học của mình.

Điều đáng nói, do đặc tính độc nhất của những câu trả lời mà ChatGPT đưa ra, không có cách nào để các công cụ kiểm tra đạo văn đang được các trường đại học sử dụng phổ biến hiện nay, có thể phát hiện rằng bài luận được viết bởi máy tính.

Ngành tài chính

Phố Wall có thể chứng kiến nhiều việc làm bị cắt giảm trong những năm tới, khi các công cụ bot như ChatGPT tiếp tục được nâng cấp.

“Tôi cho rằng trí tuệ nhân tạo sẽ sớm được đưa vào mảng giao dịch. Ngay cả tại một ngân hàng đầu tư, AI có thể được sử dụng để thay thế những nhân sự phụ trách kiểm kê, thu thập số liệu, hành chính…”.

Tuy nhiên, phó giáo sư Học viện Công nghệ Rochester Pengcheng Shi chắc chắn rằng các quyết định kinh tế và tài chính quan trọng sẽ luôn nằm trong tay con người, ngay cả khi các bảng dữ liệu được thực hiện bởi công nghệ.

Kỹ thuật phần mềm

“Tôi lo lắng cho những người như vậy. Giờ đây tôi có thể yêu cầu ChatGPT tạo một trang web cơ bản, do vậy, những người phụ trách làm công việc này có thể sẽ không còn cần thiết nữa”, Phó giáo sư Chinmay Hegde của ĐH New York cảnh báo.

Không chỉ ngành tài chính, mà các nhà thiết kế và kỹ sư trang web chịu trách nhiệm viết mã code có nguy cơ sớm trở nên … lỗi thời - Ảnh:minh họa.

Về bản chất, AI có thể soạn thảo mã và được điều chỉnh thủ công theo yêu cầu và tham số của người dùng để xây dựng trang web và các phần khác của CNTT.

Phó giáo sư Pengcheng Shi nhận định, vào năm 2026, rất có thể một số công việc thiết kế phần mềm đơn giản được thực hiện bởi con người sẽ không còn có giá trị. “Thời gian trôi qua, có thể là hôm nay hoặc 3, 5, 10 năm nữa, những kỹ sư phần mềm đó, nếu công việc của họ chỉ là viết mã code đơn thuần, thì tôi lo rằng họ khó có thể trụ vững được trong nghề”./.