Hỏi: Tôi phẫu thuật thay van hai lá bằng van cơ học đã 2 năm, hiện khoẻ mạnh, vậy tôi có thể giảm liều thuốc chống đông được không? Theo dõi như thế nào?
Nguyễn Thị Phương (Nghệ An)
PGS.TS Phạm Mạnh Hùng, Viện trưởng Viện Tim mạch Việt Nam:Van nhân tạo được làm từ những vật liệu như kim loại, carbon, ceramic và chất dẻo nên nó có thể gây hoạt hoá quá trình đông máu và hình thành huyết khối bám vào van gây hẹp tắc van.
Để phòng ngừa tai biến này, bệnh nhân cần phải dùng thuốc chống đông lâu dài nhằm duy trì mức đông máu phù hợp (máu chậm đông hơn bình thường), hầu như tất cả các bệnh nhân được thay van cơ học đều phải dùng thuốc chống đông suốt đời.
Bản thân thuốc chống đông là loại thuốc có tác dụng làm giảm đông máu, ngăn ngừa hình thành cục máu đông tại tổ chức van cũng như trong buồng tim. Tuy nhiên, thuốc cũng đồng thời làm tăng tỷ lệ chảy máu cho người bệnh nếu không được theo dõi sát về liều lượng và tác dụng chống đông máu của thuốc.
Do đó, liều thuốc chống đông máu được dùng theo từng bệnh nhân và phải được kiểm tra theo dõi định kỳ 2 - 3 tháng một lần để chỉnh liều thuốc dựa theo tỷ lệ PT-INR. Bản thân người bệnh không được tự ý dùng tăng, hay giảm liều thuốc chống đông.
Việc theo dõi dùng thuốc chống đông ở bệnh nhân có van tim cơ học phải bảo đảm như sau:
Khi dùng thuốc chống đông phải đảm bảo mức đông máu trong giới hạn cho phép đủ để ngăn ngừa hình thành huyết khối và cũng không quá mức để gây các biến chứng chảy máu do dùng thuốc như xuất huyết, tụ máu.
Vì vậy, bạn cần tuân thủ những chỉ dẫn về việc sử dụng thuốc một cách cẩn thận, hãy uống thuốc đúng theo đơn. Thuốc cần được uống đều đặn hàng ngày theo chỉ định của bác sĩ và nên uống thuốc vào cùng một thời điểm trong ngày để tránh quên.
Tác dụng chống đông máu của thuốc bị ảnh hưởng rất nhiều bởi chế độ ăn và các thuốc kèm theo nên việc xét nghiệm định kỳ là rất quan trọng. Ngưỡng tác dụng chống đông cần duy trì với van cơ học nói chung là từ 2.5 – 3.5. Với từng loại van cụ thể ngưỡng này có thể thay đổi tăng giảm tùy theo nguy cơ tắc mạch.