Tình trạng ô nhiễm kéo dài nhiều năm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất và cuộc sống của người dân, gây bức xúc trong dư luận. Vấn đề này cũng được người dân gửi đến kỳ họp thứ 8, HĐND thành phố Thái Nguyên khóa XIX, nhiệm kỳ 2021-2026.

Mất ăn, ngủ vì ruồi, mùi khét

Bà Nguyễn Thị Mận (thôn Soi Vàng, xã Tân Cương) - người sinh sống tại khu vực quanh khu xử lý chất thải rắn Đá Mài hơn 50 năm - cho biết, kể từ khi có bãi tập kết rác, ruồi nhặng xuất hiện nhiều trong sân, nhà chính, bếp của gia đình, đặc biệt vào chiều tối hoặc khi thời tiết chuyển mùa.

Toàn cảnh khu xử lý chất thải rắn Đá Mài, xã Tân Cương, Thái Nguyên.

Bà Trần Thị Liên (xóm Hồng Thái 1, xã Tân Cương) nói: “Có những hôm gia đình ăn cơm phải mắc màn vì quá nhiều ruồi. Để giảm bớt tình trạng ruồi bu nhiều ở sân, trong nhà, chúng tôi phải dùng bẫy. Nhiều hôm bẫy được cả cân ruồi”. Người này cũng cho hay, bà từng mang 4 kg ruồi bẫy được đến phản ánh với chính quyền.

Khi có nhà máy xử lý rác, các thành viên trong gia đình bà Liên lại mất ăn, ngủ vì mùi khét. Hai vợ chồng con và cháu của bà phải thuê trọ ở khu vực khác, thỉnh thoảng mới về chơi một lúc rồi đi ngay.

Người dân đánh bẫy ruồi.

Cũng theo bà Liên, gia đình nhiều lần phản ảnh, đề nghị chính quyền kiểm tra tình trạng ô nhiễm. Sau khi chính quyền lập biên bản, tình trạng ô nhiễm có giảm, nhưng chỉ được vài ngày “đâu lại vào đó”. Đáng nói, những hôm đoàn kiểm tra làm việc, mùi khét hay khói xả ra ít hơn so với thông thường.

Trong khi đó, sống ở ngay ngã 3 (đường tỉnh 267), lối rẽ vào bãi rác, ông Phạm Quang Huy (xóm Hồng Thái 2) thường xuyên thấy nước thải từ xe chở rác chảy ra đường. Ngày nắng nóng, nhiệt độ cao, mùi hôi bốc lên theo gió xộc thẳng vào nhà. Ruồi bu những vũng nước thải trên mặt đường rất mất vệ sinh.

“Trước đây, nhà máy xử lý chất thải rắn Đá Mài cho xe bồn rửa đường mỗi khi xe rác chạy qua. Tuy nhiên, tần suất ngày càng thưa dần. Đến nay, hàng tháng may ra mới có xe rửa đường”, ông Huy cho hay.

Chính quyền, doanh nghiệp nói gì?

Trao đổi với PV Khoa học Đời sống, ông Phạm Tiến Sỹ, Chủ tịch UBND xã Tân Cương, nói: “Chính quyền địa phương chia sẻ với những gì mà các hộ dân sống ngay cạnh nhà máy xử lý chất thải rắn Đá Mài đã và đang gặp phải thời gian qua”.

Nhà máy xử lý chất thải rắn Đá Mài.

Ông Phạm Tiến Sỹ cho rằng, nguyện vọng di dời của các hộ dân là chính đáng, mong các cấp chính quyền cao hơn sớm có hướng giải quyết. Đồng thời, người đứng đầu xã Tân Cương nêu quan điểm, muốn hoạt động thu gom, xử lý rác trên địa bàn hiệu quả, trước tiên doanh nghiệp phải có trách nhiệm. Doanh nghiệp nên đầu tư công nghệ tiên tiến hơn, để thu gom, phân loại, cũng như xử lý được rác, nước thải, một cách hiệu quả.

Bà Đào Thị Hồng Loan, Phó Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Môi trường và Công trình đô thị Thái Nguyên, thừa nhận có tình trạng mùi khét và ruồi nhặng xuất hiện ở nhà những hộ dân ngay cạnh khu xử lý chất thải rắn Đá Mài. Nhận phản ánh từ người dân, doanh nghiệp cử cán bộ xuống tận nơi để ghi nhận. Thậm chí, doanh nghiệp và chính quyền địa phương cùng kiểm tra thực tế một cách khách quan.

Bà Loan cũng thông tin, công ty nhiều lần đề nghị chính quyền địa phương chỉ đạo kiểm tra khoảng cách an toàn từ hàng rào nhà máy đến vị trí nhà các hộ dân. “Quy định của pháp luật về khoảng cách giữa nhà dân và khu xử lý rác là 500 - 1.000 m, bằng mắt thường quan sát, khoảng cách này hiện nay không đảm bảo”, bà Loan nói thêm.

Với tình trạng nước rác chảy ra đường, bà Loan cho rằng, doanh nghiệp thường xuyên họp với đội xe để tuyên truyền, nhắc nhở về phản ánh của người dân. Công ty còn lắp hệ thống định vị GPS để kiểm tra tốc độ của phương tiện vận chuyển rác. Trường hợp xe chạy vượt quá tốc độ quy định sẽ bị xử lý nghiêm. Thêm vào đó, doanh nghiệp cũng cải tiến thùng chứa nước thải trên xe chở rác.

Về kiến nghị di dời người dân gần khu vực nhà máy xử lý rác thải, Phó Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Môi trường và Công trình đô thị Thái Nguyên mong muốn các cấp chính quyền sớm có biện pháp để cả người dân và doanh nghiệp đều có thể an tâm lao động, sản xuất, kinh doanh.

Khoa học Đời sống tiếp tục thông tin về vấn đề này.