Nhiều trường hợp suy đa tạng và tử vong

Sau khi xuất hiện triệu chứng sốt cao, ăn kém, nghe kém, cụ ông 77 tuổi (ở huyện Đan Phượng, Hà Nội) được đưa đến bệnh viện. Tại đây, bệnh nhân được chẩn đoán mắc liên cầu khuẩn lợn chưa rõ tiền sử dịch tễ.

Ngày 23/9, theo tin từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) thành phố Hà Nội, trên địa bàn thành phố vừa ghi nhận 1 ca mắc liên cầu lợn là cụ ông 77 tuổi (huyện Đan Phượng).

Bệnh nhân khởi phát bệnh với triệu chứng sốt cao, đau mỏi người, ăn kém, nghe kém. Sau đó, bệnh nhân xuất hiện trình trạng ý thức lơ mơ, được đưa vào Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới trung ương điều trị.

Tại bệnh viện, kết quả xét nghiệm cấy máu cho thấy, bệnh nhân dương tính với vi khuẩn liên cầu lợn. CDC Hà Nội cho hay, hiện chưa rõ tiền sử dịch tễ của bệnh nhân.

Các chuyên gia phân tích, với các bệnh nhân mắc liên cầu lợn, nguyên nhân chủ yếu do ăn các thực phẩm chế biến chưa chín từ lợn (tiết canh, thịt tái); tiếp xúc với lợn mắc bệnh qua các vết thương hở trong quá trình giết mổ, chế biến...

Như vậy, tính từ đầu năm tới nay, Hà Nội đã ghi nhận 9 ca mắc liên cầu khuẩn lợn, trong đó có 1 ca tử vong.

Nam bệnh nhân 27 tuổi bị nhiễm liên cầu khuẩn lợn đang được chăm sóc, điều trị tích cực tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương. Ảnh: Bệnh viện cung cấp

Bác sĩ Phạm Văn Phúc, Phó Trưởng khoa Hồi sức tích cực (Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương) cho biết, bệnh liên cầu khuẩn lợn do vi khuẩn Streptococcus suis gây nên. Liên cầu lợn được phát hiện ở nhiều nơi trên thế giới, chủ yếu ở những nơi chăn nuôi lợn. Vi khuẩn thường cư trú ở đường hô hấp trên, đặc biệt là ở mũi, họng, ở đường tiêu hóa và sinh dục của lợn.

Thời gian gần đây, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương thường xuyên tiếp nhận và điều trị các trường hợp nhiễm liên cầu khuẩn lợn. Nhiều bệnh nhân vào viện trong tình trạng rất nguy kịch, suy đa phủ tạng và rối loạn đông máu nghiêm trọng. Có những bệnh nhân được chữa khỏi nhưng phải cắt bỏ đầu ngón tay hoặt ngón chân bị hoại tử…

30-60% người mắc bệnh viêm màng não, suy giảm thính lực

BS Nguyễn Trí Thức, Khoa Bệnh Lây đường tiêu hóa – Bệnh viện TWQĐ 108 cho biết, nhiễm liên cầu khuẩn lợn là bệnh vô cùng nguy hiểm.

Vi khuẩn liên cầu lợn có thể lây sang người do tiếp xúc trực tiếp (qua vết thương ở da và niêm mạc). Cụ thể, vi khuẩn lây truyền qua tổn thương trên da của người giết mổ, chế biến hoặc ăn thịt lợn bệnh chưa được nấu chín.

Những người dễ khởi phát bệnh do liên cầu lợn chủ yếu là các đối tượng bị suy giảm miễn dịch như người già yếu, đã từng phẫu thuật cắt lách, nghiện rượu, có bệnh mạn tính trong người.

Streptococcus suis có thể gây nhiều bệnh lý như nhiễm độc tiêu hóa, viêm màng não, viêm phổi, xuất huyết, viêm khớp và viêm cơ tim. Nặng hơn, người bệnh có thể bị sốc nhiễm khuẩn, rối loạn đông máu, suy hô hấp và suy đa tạng, dễ dẫn tới tử vong. Trong đó, viêm màng não là thể bệnh khá thường gặp.

Triệu chứng của bệnh

- Thời gian ủ bệnh: trong vòng 1 tuần sau khi nhiễm vi khuẩn liên cầu (giết/mổ lợn, chế biến hoặc ăn thịt lợn chưa nấu chín,…).

- Giai đoạn khởi phát: diễn ra 1-2 ngày với biểu hiện sốt cao, đau đầu, rét run, buồn nôn và nôn, hoa mắt chóng mặt, đau cơ khớp, đau bụng âm ỉ.

- Giai đoạn toàn phát: xuất hiện hội chứng màng não rõ ràng như co cứng cơ (đặc biệt cứng vùng gáy), rối loạn ý thức (mê sảng, lơ mơ), kích thích, thậm chí hôn mê. Đặc trưng là rối loạn tiền đình, giảm thính lực 1 bên hoặc 2 bên, run đầu chi, liệt thần kinh sọ.

- Triệu chứng khác: suy thận cấp mức độ nhẹ, phát ban ngoài da (kiểu hồng ban lan rộng hoặc ban xuất huyết hoại tử), tắc mạch đầu chi,…

- Sau điều trị đặc hiệu, tình trạng sốt giảm dần rồi hết nhưng các triệu chứng thần kinh giảm đi khá chậm, có thể có di chứng giảm thính lực, rối loạn điều khiển phối hợp tư thế - động tác.

Có đến 30-60% người mắc bệnh viêm màng não do liên cầu khuẩn lợn bị suy giảm thính lực (từ ù tai đến điếc hoàn toàn). Biến chứng của bệnh viêm màng não do liên cầu khuẩn lợn:

- Viêm cốt tủy, viêm cột sống, viêm đĩa đệm

- Áp xe ngoài màng cứng

- Viêm màng não mủ, viêm khớp

- Chóng mặt và suy giảm thính lực, thậm chí điếc có thể trở thành di chứng của bệnh

Phương pháp điều trị

Bệnh có diễn biến rất nhanh, vì vậy cần phát hiện sớm và cách ly, điều trị tích cực cho bệnh nhân:

- Điều trị bằng kháng sinh: theo phác đồ tại cơ sở khám chữa bệnh, uống theo đúng hướng dẫn của bác sĩ. Sau 2-3 ngày cần chọc dò dịch não tủy để đánh giá đáp ứng điều trị, sau đó điều chỉnh kháng sinh theo kết quả kháng sinh đồ và việc đáp ứng lâm sàng của bệnh nhân. Sử dụng kháng sinh cho tới khi xét nghiệm dịch não tủy trở về bình thường (hoặc khi đủ 3 tuần).

- Điều trị hỗ trợ bệnh nhân: trường hợp bệnh nhân hôn mê: hỗ trợ hô hấp, đặt ống, thở máy sớm. Chống phù não, chống co giật, giảm đau, hạ sốt, chống loét và phục hồi chức năng.

- Chăm sóc, hỗ trợ BN: trăn trở, vỗ rung, phòng chống loét ép, đảm bảo dinh dưỡng cho BN, hướng dẫn và kết hợp người nhà vệ sinh cá nhân cho bệnh nhân.