Siêu âm nội soi là một thuật ngữ mới. Người bệnh thường nhầm lẫn giữa siêu âm nội soi với nội soi dạ dày. Thực chất nội soi dạ dày là việc sử dụng một ống mềm, đầu có gắn camera đi vào ống tiêu hóa, giúp bác sĩ quan sát được những tổn thương và đánh giá mức độ tổn thương trên bề mặt. Vậy những tổn thương phía dưới bề mặt của ống tiêu hóa sẽ được phát hiện bằng cách nào? Từ câu hỏi đó, các nhà khoa học đã tích hợp đầu dò siêu âm tần số lớn vào ống nội soi.

Đây là sự kết hợp giữa nội soi và siêu âm. Theo đó, khi đầu ống soi tì vào niêm mạc đường tiêu hóa theo các vị trí giải phẫu phù hợp hoặc trực tiếp vào vùng tổn thương sẽ giúp xác định các đặc điểm của tổn thương. Từ đó, bác sĩ sẽ nắm được tổn thương xuất phát từ lớp nào, có xâm lấn xung quanh hay đã có hạch chưa…

GS.TS Đào Văn Long, Phòng khám Đa khoa Hoàng Long, nguyên Trưởng khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, siêu âm nội soi giúp chẩn đoán và điều trị các bệnh lý dạ dày, hiệu quả trong phát hiện sớm ung thư, đánh giá các giai đoạn của ung thư ống tiêu hóa.

Siêu âm nội soi được chỉ định áp dụng khi cần đánh giá, chẩn đoán bất thường dưới bề mặt niêm mạc của ống tiêu hóa. Các trường hợp áp dụng siêu âm nội soi dạ dày bao gồm:

- Tầm soát và phát hiện sớm ung thư ống tiêu hóa, xác định các khối u, trình trạng và kích thước khối u.

- Đánh giá mức độ xâm lấn, ranh giới và di căn của ung thư.

- Kiểm tra u gan hoặc các bệnh lý ở gan mật.

- Phát hiện các bất thường trong ống mật, các bênh lý mật-tụy như viêm tụy cấp không rõ nguyên nhân, viêm tụy mạn, sỏi, polyp túi mật…

- Phát hiện và đánh giá mức độ viêm loét dạ dày.

- Thăm khám ống tiêu hóa và các vùng lân cận như tụy, đường mật.

Cũng giống như kỹ thuật nội soi dạ dày thông thường, siêu âm nội soi chống chỉ định đối với các đối tượng như:

- Người có sức khỏe yếu, cơ thể suy nhược, khả năng chịu đựng kém.

- Các bệnh lý thực quản mà việc áp dụng siêu âm nội soi có khả năng làm thủng ống tiêu hóa.

- Các bệnh nhân tăng huyết áp, bệnh tim, suy tim, hay nhồi máu cơ tim.

- Những người bệnh không hợp tác trong quá trình nội soi như mắc các chứng bệnh thần kinh, mất khả năng kiểm soát.

Siêu âm nội soi là một kỹ thuật tiên tiến, đòi hỏi đội ngũ y bác sĩ dày dạn kinh nghiệm để đưa ra những chẩn đoán chính xác về tình trạng bệnh lý của ống tiêu hóa và các bệnh của các vùng liên quan. Hiện kỹ thuật này mới được áp dụng ở các bệnh viện trung ương và một số phòng khám có trang thiết bị và đội ngũ y bác sĩ được đào tạo, huấn luyện đủ trình độ sử dụng và vận hành trang thiết bị. Nhờ kỹ thuật này, nhiều người mắc bệnh về đường tiêu hóa, dạ dày có thể chẩn đoán chính xác khối u và các giai đoạn ung thư để điều trị hiệu quả.

Hương Lan