Ngang nhiên vi phạm?

Theo phản ánh, hàng loạt các công trình xây dựng tại các khu tập thể H1, H2, H3, H4, H5 Trương Định, phường Tương Mai có dấu hiệu vi phạm trật tự xây dựng (TTXD). Cụ thể, các công trình này không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, lấn chiếm, xây dựng trên đất lưu không do chính quyền địa phương quản lý…

Được biết, đây là phần đất quy hoạch chỉ là các khu tập thể 2 tầng, lợp mái ngói đỏ, không được phép xây dựng nhưng được một số chủ hộ từ lâu đã tiến hành xây dựng mới, sửa chữa và cơi nới biến thành tầng để ở mà không hề gặp phải bất cứ sự ngăn chặn, kiểm tra xử lý nào của chính quyền sở tại.

Một số công trình xây dựng trên đất lưu không, có dấu hiệu vi phạm trật tự tại khu tập thể H1 Trương Định, phường Tương Mai, quận Hoàng Mai (Hà Nội).

Tình trạng này đã diễn ra trong thời gian dài nhưng vẫn chưa được xử lý dứt điểm, gây bức xúc và sự hoài nghi về trách nhiệm quản lý đất đai và xây dựng của cơ quan chức năng địa phương trong nhân dân.

Thực tế ghi nhận, tại các địa điểm được phản ánh có hàng loạt công trình được xây dựng, cơi nới, sửa chữa theo kiểu “mạnh ai nấy làm”, không theo quy hoạch chung, cá biệt có công trình xây mới lên đến 3, 4 tầng, được lợp mái tôn.

Để rộng đường dư luận, phóng viên đã liên hệ làm việc tại UBND phường Tương Mai. Theo lịch làm việc, sáng ngày 1/10/2020, phóng viên đã có buổi làm việc với UBND phường Tương Mai. Tuy nhiên, tiếp phóng viên là cán bộ TTXD phường Tương Mai. Theo vị này: “Toàn bộ những công trình đó xây dựng từ rất lâu rồi. Mình mới về đây tiếp quản được 2 tháng, các công trình này hiện trạng đều cũ, có tồn tại từ trước rồi chứ không phải mới hoặc đang xây dựng”. Tuy nhiên, những hình ảnh phóng viên ghi nhận được cho thấy, có nhiều công trình nhà ở kiên cố mới được xây dựng.

Khi phóng viên đề nghị cung cấp các số liệu, văn bản pháp lý liên quan đến tình hình quản lý TTXD trên địa bàn phường, vị cán bộ TTXD này cho rằng: “Số liệu tập hợp của phường cung cấp thường là các cơ quan yêu cầu như UBND quận hay các cơ quan hành chính; còn về tổng số liệu công trình bên báo phải có lịch làm việc cụ thể...?

Các công trình phát sinh vi phạm trật tự xây dựng mới tại khu tập thể H2 và H5 Trương Định, phường Tương Mai, quận Hoàng Mai (Hà Nội).

Không thỏa mãn với câu trả lời của phường Tương Mai, phóng viên liên hệ với UBND quận Hoàng Mai. Tuy nhiên, UBND quận có văn bản đã giao cho UBND phường Tương Mai làm việc, cung cấp thông tin cho phóng viên. Lúc này, lãnh đạo UBND phường Tương Mai mới trực tiếp làm việc với phóng viên.  

Tại buổi làm việc, ông Dương Tích Phong, Phó Chủ tịch UBND phường Tương Mai thừa nhận có tình trạng xây dựng nhà ở, cơi nới trên đất lưu không và cho rằng, đây là vấn đề “tồn tại cũ, qua nhiều thời kỳ, nhiều giai đoạn”. Lịch sử khu tập thể từ H1 - H5 được xây dựng từ những năm 1967, 1968; tất cả phần đầu hồi, trước nhà sau nhà là đất lưu không, ngày xưa là công ty kinh doanh nhà quản lý, phân nhà cho cán bộ công nhân viên là nhà 2 tầng, ở trên lấn đằng trước, ở dưới lấn đằng sau. Vì thế, việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hợp pháp là không có.

Công trình xây dựng trên đất lưu không tại khu tập thể H4 Trương Định, phường Tương Mai, quận Hoàng Mai (Hà Nội).

Ông Phong cho biết thêm, trách nhiệm chuyên môn thuộc về các đồng chí Đội Quản lý TTXD đô thị. Đối với phát sinh công trình chỗ khu tập thể H2, nhà người ta có lịch sử rồi, có phần lưu không, họ xây dựng thay đổi hiện trạng, chúng tôi lập hồ sơ để yêu cầu xử lý. Những phần lịch sử đấy chúng tôi vẫn tôn trọng, chứ nếu xử lý thì xử lý cả cụm. Còn công trình chỗ khu tập thể H5 giáp Trường Tiểu học Tân Định chỗ đó mới đổ cái móng, chúng tôi đang đình chỉ, làm hồ sơ khôi phục.

Khi được hỏi về cách thức xử lý và giải quyết đối với toàn bộ những tồn tại vi phạm trên, ông Phong cho rằng: “Người ta xây từ trước đến nay làm sao mà tôi đi xử lý được những cái đấy. Việc tồn tại như thế rồi, khi UBND quận hay các cấp có thẩm quyền có chỉ đạo rà soát toàn bộ để báo cáo và có hướng xử lý như thế nào thì chúng tôi sẽ phải thực hiện”.

Phóng viên đề nghị cung cấp các văn bản, giấy tờ liên quan, lấy lý do cán bộ phụ trách hồ sơ đi vắng, ông Phong hẹn hôm sau sẽ cung cấp. Thế nhưng, đến thời điểm hiện tại, khi bài báo này lên khuôn, phóng viên vẫn chưa nhận được bất cứ phản hồi nào từ UBND phường Tương Mai.

Trách nhiệm thuộc về ai?

Được biết, theo Quyết định số 04/2019/QĐ-UBND ngày 18/3/2019 về quy định quản lý TTXD trên địa bàn Hà Nội: UBND cấp xã sẽ phải chịu trách nhiệm toàn diện trước pháp luật và UBND cấp huyện về tình hình quản lý TTXD trên địa bàn. UBND cấp huyện sẽ chịu trách nhiệm toàn diện trước pháp luật và UBND thành phố về tình hình quản lý TTXD trên địa bàn. UBND cấp huyện chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc đội quản lý TTXD, UBND cấp xã và các cơ quan liên quan thực hiện trách nhiệm quản lý TTXD.

Sở Xây dựng Hà Nội có trách nhiệm đôn đốc, hướng dẫn UBND cấp huyện trong kiểm tra, xử lý các vi phạm TTXD; đề xuất Chủ tịch UBND thành phố xem xét, xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân buông lỏng quản lý, thiếu tinh thần trách nhiệm để xảy ra vi phạm TTXD nghiêm trọng; đăng tải lên trang thông tin điện tử của Sở tên của tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm; nội dung vi phạm; hình thức xử phạt…

Thanh tra Sở Xây dựng có trách nhiệm giúp Giám đốc Sở Xây dựng trong việc kiểm tra, đôn đốc UBND cấp huyện, đội quản lý TTXD đô thị cấp huyện và UBND cấp xã trong việc thực hiện nhiệm vụ quản lý TTXD trên địa bàn.

Trụ sở UBND phường Tương Mai.

Tiếp đến, tháng 5/2019, UBND TP Hà Nội đã có văn bản gửi các sở, ngành, UBND các quận, huyện, thị xã yêu cầu siết lại kỷ cương, TTXD trên địa bàn. Theo đó, UBND TP Hà Nội yêu cầu UBND các quận, huyện, thị xã tăng cường sự chỉ đạo, điều hành, kiểm tra, giám sát trách nhiệm của Đội trưởng Đội Quản lý TTXD đô thị, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường, Trưởng phòng Quản lý đô thị, trách nhiệm của UBND và Chủ tịch UBND xã, phường, thị trấn trong quản lý TTXD, đảm bảo tất cả các công trình xây dựng trên địa bàn phải được kiểm tra kiên quyết, xử lý kịp thời, dứt điểm các vi phạm ngay từ khi mới phát sinh, không để công trình vi phạm xây dựng hoàn thiện đưa vào sử dụng mới xử lý, cưỡng chế.

Văn bản cũng nhấn mạnh: Trách nhiệm trước hết thuộc về người đứng đầu các xã, phường, nếu để xảy ra vi phạm sẽ bị đình chỉ công tác. Trường hợp cần thiết, có thể tạm dừng công tác điều hành của các Chủ tịch UBND xã, phường, thị trấn cho đến khi xử lý xong vi phạm.

Báo KH&ĐS sẽ tiếp tục thông tin.