Nghiên cứu mới đây tiết lộ mối liên hệ giữa nồng độ triglyceride và cholesterol HDL thấp trước phẫu thuật, với nguy cơ tái phát ung thư tuyến giáp thể nhú. Nghiên cứu này cho thấy tiềm năng của việc sử dụng nồng độ lipid trong huyết thanh để dự đoán nguy cơ tái phát ung thư.

Một nghiên cứu mới phát hiện, bệnh nhân có nồng độ triglyceride và cholesterol HDL (cholesterol tốt) thấp trước khi phẫu thuật có nguy cơ tái phát ung thư tuyến giáp thể nhú cao hơn. Ung thư tuyến giáp thể nhú chiếm hơn 85% trong số các trường hợp ung thư tuyến giáp.

Mặc dù tỷ lệ tử vong do bệnh tương đối thấp, nhưng căn bệnh có tỷ lệ tái phát 28%. Các nhà khoa học đã tìm thấy mối liên hệ nghịch đảo giữa nguy cơ ung thư và nồng độ triglyceride trong huyết thanh.

HDL thấp làm tăng nguy cơ tái phát ung thư tuyến giáp thể nhú - Ảnh BSCC

Nhóm nghiên cứu đã thực hiện một nghiên cứu đánh giá khả năng dự đoán của nồng độ lipid huyết thanh trước phẫu thuật, ở 3.575 bệnh nhân được chẩn đoán mắc ung thư tuyến giáp thể nhú (độ tuổi trung bình 44,8 tuổi; trong đó 73,5% là nữ), từ năm 2012 đến năm 2016. Bệnh nhân được coi là có nồng độ triglyceride và HDL thấp nếu nồng độ trong huyết thanh lần lượt nhỏ hơn 0,605 mmol/L và 0,935 mmol/L.

Các kết quả được phân tích bao gồm thời gian sống không bệnh, thời gian sống đặc hiệu với bệnh và thời gian sống chung. Các nhà nghiên cứu cũng xây dựng một biểu đồ nomogram để kiểm tra khả năng dự đoán của triglyceride và HDL đối với tỷ lệ sống không bệnh ở 3.575 bệnh nhân. Những người này được chia ngẫu nhiên thành nhóm huấn luyện (n = 2.503) và nhóm xác nhận (n = 1.072).

Sau thời gian theo dõi trung bình là 56,7 tháng, những bệnh nhân có nồng độ triglyceride và HDL trước phẫu thuật thấp hơn có tỷ lệ tái phát ung thư tuyến giáp thể nhú sau phẫu thuật cao hơn. Nồng độ triglyceride và HDL thấp là những yếu tố dự đoán độc lập cho nguy cơ tái phát bệnh sau phẫu thuật.

Biểu đồ nomogram cho thấy, giá trị dự đoán lâm sàng là 0,80 và 0,82 đối với tỷ lệ sống không bệnh sau 3 năm và 4 năm tương ứng trong nhóm huấn luyện. Di căn hạch bạch huyết là yếu tố ảnh hưởng lớn nhất, tiếp theo là triglyceride, HDL, kích thước khối u lớn hơn và lan rộng ra ngoài tuyến giáp.

Cholesterol HDL thấp trước khi phẫu thuật có nguy cơ cao hơn tái phát ung thư tuyến giáp - Ảnh minh hoạ

Bệnh nhân có nồng độ triglyceride thấp có tỷ lệ sống không bệnh sau 5 năm thấp hơn so với những người có nồng độ triglyceride cao. Không có sự khác biệt nào trong thống kê liên quan đến nồng độ HDL.

Mở thêm hướng mới trong dự đoán nguy cơ tái phát ung thư tuyến giáp thể nhú

Các tác giả cho biết: “Nghiên cứu này lần đầu tiên tiết lộ rằng nồng độ TAG [triglyceride] và HDL trong huyết thanh trước phẫu thuật là những chỉ số độc lập trong việc dự đoán nguy cơ tái phát ung thư tuyến giáp thể nhú”.

Họ đã thiết lập một mô hình nomogram dự đoán cho các bác sĩ lâm sàng, kết hợp dữ liệu về hồ sơ lipid huyết thanh (triglyceride và HDL) với các yếu tố bệnh lý (kích thước khối u, lan rộng ra ngoài tuyến giáp và di căn hạch bạch huyết).

Nghiên cứu này, được dẫn dắt bởi GS.TS Jimeng Yuan (Khoa Ung thư, Bệnh viện trực thuộc Đại học Y khoa Chiết Giang, Trung Quốc) đã được công bố trực tuyến trên Tạp chí The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism.

HDL thấp làm tăng nguy cơ tái phát ung thư tuyến giáp thể nhú - Ảnh BVCC

Nghiên cứu chỉ sử dụng một phép đo cơ bản về lipid huyết thanh trước phẫu thuật. Điều này có thể không phản ánh đầy đủ mối quan hệ giữa lipid huyết thanh và tiên lượng ung thư tuyến giáp thể nhú.

Kết quả của nghiên cứu này cần được xác nhận thêm. Các cơ chế sinh học phân tử tiềm ẩn liên quan đến chuyển hóa lipid trong ung thư tuyến giáp thể nhú cần được khám phá một cách có hệ thống.

ThS.BS Nguyễn Văn Thái

(Viện Y học phóng xạ và ung bướu quân đội)