Trước đó vào tháng 6/2019, hai trong những người vận động bài trừ thuốc lá hàng đầu của Mỹ là GS Stanton Glantz và TS Dharma Bhatta thuộc Đại học California San Francisco đã công bố nghiên cứu đánh giá tác động của thuốc lá điện tử lên sức khỏe tim mạch.

Kết quả cho thấy, việc sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá điếu truyền thống có tỷ lệ phơi nhiễm về nguy cơ đối với sức khỏe tim mạch là như nhau. Hơn nữa, nếu sử dụng đồng thời hai hình thức này sẽ làm gia tăng mức độ nguy hiểm.

Sau khi báo cáo được công bố trên tạp chí Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (JAHA - Journals of American Heart Association), kết quả của nghiên cứu đã được đăng tải trên các tạp chí uy tín như CNN, Yahoo News, USA Today… Điều này dấy lên sự lo ngại về thuốc lá điện tử, kết quả là những người đang hút thuốc sẽ tiếp tục hút thuốc lá điếu truyền thống thay vì chuyển sang các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới.

Thế nhưng, đến tháng 2/2020, JAHA phải rút lại toàn bộ nội dung nghiên cứu của 2 nhà khoa học trên vì kết luận không đáng tin cậy. Bởi tác giả đã không bổ sung được luận cứ xác đáng sau khi có những phản hồi của TS Brad Rodu, nhà nghiên cứu về thuốc lá và chủ tịch khoa Nghiên cứu về Giảm thiểu tác hại của thuốc lá, thuộc Đại học Louisiville. 

Ảnh minh họa.

Theo đó, TS Brad Rodu yêu cầu JAHA thẩm định lại kết quả nghiên cứu, ông chỉ ra rằng, phần lớn những người sử dụng thuốc lá điện tử trong quá trình nghiên cứu của bộ đôi tác giả vốn là người đã có tiền sử hút thuốc lá điếu truyền thống hoặc hiện tại vẫn đang hút thuốc. Đây chính là nguyên nhân gây nguy cơ đau tim. 

Trước những chất vấn này, Ban Biên tập JAHA đã liên tục yêu cầu TS Bhatta cùng cộng sự tiến hành phân tích lại dựa trên thời điểm các đối tượng bắt đầu sử dụng thuốc lá điện tử.

Công việc này cần phải truy cập thường xuyên hệ thống dữ liệu bị hạn chế của đợt khảo sát PATH (một hệ thống dữ liệu thẩm định sức khỏe của người dân về việc sử dụng thuốc lá và những tác động của nó lên sức khỏe được thực hiện bởi Viện Y tế Quốc gia – NIH và Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ - FDA).

Mặc dù các tác giả đồng ý đáp ứng yêu cầu, tuy nhiên cuối cùng họ vẫn không hoàn thành được với lý do “hiện tại không thể truy cập cơ sở dữ liệu PATH”. Điều này có nghĩa, những tuyên bố liên quan đến tác hại tiêu cực của thuốc lá điện tử lên sức khỏe tim mạch đến nay vẫn chưa rõ ràng. 

Robert West, giáo sư khoa Tâm lý học sức khỏe của University College London cho rằng, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nên điều tra lại những nghiên cứu mà họ đã công bố. Một điều thú vị là đầu tháng 1/2020, chính WHO cũng đã thay đổi quan điểm từ cứng rắn sang mềm mỏng hơn đối với thuốc lá điện tử.

Cụ thể, WHO đã từng đặt câu hỏi “Nên chăng cần cấm thuốc lá điện tử?”. Thế nhưng, trước những những góp ý, phản biện, thông tin khoa học về thuốc lá điện tử của cộng đồng khoa học thế giới, WHO đã điều chỉnh từ cấm sang quản lý thuốc lá điện tử và FDA cũng từng nhấn mạnh: “Những người trưởng thành đang sử dụng các thiết bị thuốc lá điện tử chứa nicotine để thay cho thuốc lá điếu không nên quay về hút thuốc lá điếu”.