Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, đợt nắng nóng gay gắt diện rộng ở miền Bắc và miền Trung lần này đã được dự báo trước, nhiều nơi ghi nhận mức nhiệt độ kỷ lục.

Kỷ lục mới được ghi nhận

Ông Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, năm nay chúng ta đang chịu ảnh hưởng của hiện tượng El Nino yếu, một hiện tượng có quy mô toàn cầu. Theo dự báo khoảng thời gian từ tháng 7-10/2019, nhiệt độ trên phạm vi toàn quốc phổ biến ở mức cao hơn trung bình nhiều năm cùng thời kỳ khoảng 0,5-1,0 độC. Riêng khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ tháng 11-12/2019 ở mức cao hơn so với TBNN từ 1,0-1,5 độ.

Về nguyên nhân chính của nắng nóng của những đợt nóng gay gắt trong mùa hè năm nay thì vẫn là do thấp nóng phía Tây và hiệu ứng gió Phơn mạnh. Còn một nguyên nhân nữa có quy mô lớn hơn, đó là tác động của hiện tượng El Nino bắt đầu từ cuối năm 2018 đến nay, cùng với đó là những tác động của sự nóng lên toàn cầu, hiệu ứng đô thị hóa đã làm cho nhiệt độ trong các đợt nắng nóng có xu hướng gia tăng hơn so với trung bình.

Thực tế nắng nóng đang xảy ra sát với thông tin dự báo trước đó. Thông thường, vào cùng thời kỳ này hàng năm, nắng nóng vẫn xảy ra ở cả Bắc Bộ và Trung Bộ. Nhiệt độ cao nhất tại Láng (Hà Nội) ngày 13/8/2019 là 38.5 độ đã rất cao nhưng chưa đạt mức kỷ lục do vào ngày 17/8/2015 đã xảy ra nắng nóng gay gắt với nhiệt độ cao nhất 38.7 độ. Tuy nhiên, tại một số nơi khác đã đạt mức kỷ lục như Quảng Ngãi, Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc), Sơn Động (Bắc Giang), Hải Dương, Bắc Yên (Sơn La) thì nhiệt độ đo được lập kỷ lục mới so với mức cao nhất từ năm 1990.

Nắng nóng do bão

Theo ông Hoàng Phúc Lâm, đợt nắng nóng lần này tập trung ở miền Bắc là chính do có nguyên nhân là do cơn bão Lekima di chuyển lên phía Bắc, đổ bộ vào khu vực phía Đông của Trung Quốc, tạo ra trường gió phân kỳ là hoàn lưu gió mang hướng Bắc đến Tây Bắc, góp phần mang theo không khí lục địa nóng từ phía Bắc xuống nước ta. Dưới tác động của hoàn lưu gió Bắc đến Tây Bắc này các tỉnh miền Bắc trời ít mây, nắng mạnh, nền nhiệt ngày tăng cao, Bắc Bộ chịu ảnh hưởng rõ nhất của hoàn lưu này vì thế ở các tỉnh miền Bắc trời nắng nóng diện rộng, thậm chí mức nhiệt ở Bắc Bộ còn gay gắt hơn cả miền Trung.

Từ nay đến ngày 19/8 nắng nóng tiếp tục diễn ra trên diện rộng ở khu vực Trung Bộ với nhiệt độ cao nhất phổ biến từ 35-38 độ, một nơi thuộc vùng núi phía Tây khu vực có thể trên 38 độ. Từ khoảng ngày 20, nắng nóng có xu hướng giảm dần (riêng Bắc Trung Bộ có khả năng xảy ra mưa dông - kết thúc nắng nóng).  Trong khi đó từ khoảng chiều tối và đêm ngày 15/8, Bắc Bộ xuất hiện mưa dông và mưa sẽ có khả năng lan rộng nhiều nơi từ ngày 16 giúp chấm dứt đợt nắng nóng này ở Bắc Bộ.

Khu vực miền Trung hiện tại vẫn đang trong thời kỳ mùa khô. Suốt từ tháng 4 đến nay, trên khu vực đã xảy ra nhiều ngày nắng nóng (thậm chí là nắng nóng đặc biệt gay gắt và đã ghi nhận những giá trị nhiệt độ cao kỷ lục). Nhiệt độ tăng cao, tình trạng ít mưa đã gây ra hạn hán và xâm nhập mặn kéo dài trong thời gian qua và sẽ còn kéo dài.

Tô Hội