Đông y chẩn bệnh thường xem xét tổng thể, Vọng chẩn lông mày để chẩn đoán âm dương khí huyết, tuổi thọ. Nếu âm dương điều hòa thì sự hanh thông vạn vật tươi tốt, sức khỏe tốt. Nếu âm dương mất quân bình thì mọi vật trắc trở, hư hoại, bệnh tật bắt đầu phát sinh. Lông mày còn liên quan đến chế độ ăn uống, chức năng nội tạng mà chủ yếu tạng phế và tạng thận. Y thư cổ còn cho rằng, người mạnh mẽ, suy nghĩ tích cực, năng động thuộc dương, nhu nhược yếu đuối suy nghĩ tiêu cực, chậm chạp thuộc âm. Sau đây là 3 thể lông mày thường gặp và cách cách ăn uống điều hòa âm dương khí huyết của mỗi con người.

Âm dương điều hòa

Nam lông mày âm dương điều hòa: Biểu hiện lông mày đẹp tự nhiên, không quá đậm hoặc quá lợt cân đối hài hòa, xương mi cốt cũng cao vừa phải, mắt sáng có thần, là âm dương điều hòa còn gọi dương hòa. Nam có lông mày dương hòa huyết mạch lưu thông không chỉ máu nuôi dưỡng lông mày râu tóc tốt, xử sự cương nhu đúng mức, tránh được hỉ nộ ố ái tinh thần sức khỏe thường tốt.

Nữ lông mày âm dương điều hòa: Biểu hiện lông mày bóng đẹp tự nhiên, cân đối hài hòa, thanh tú giống như hình lá liễu, trăng non cân đối dài hơn mắt, không quá đậm quá lợt là âm dương điều hòa còn gọi “âm hòa”. Nữ có lông mày âm dương điều hòa thường tâm tính ôn hòa, huyết nuôi dưỡng toàn thân tốt,  kinh nguyệt cũng điều hòa, dễ có thai, sinh con theo ý muốn, vợ chồng hòa thuận, anh em bạn bè gắn kết, sức khỏe thể chất tinh thần luôn tốt.

Dương thịnh

Nam lông mày dương thịnh: Biểu hiện lông mày khô cứng, sợi to mọc xếch lên là dương thịnh còn gọi là kháng dương. Nam sở hữu lông mày kháng dương thường nóng nảy, can hỏa vong hàn, hay bị chứng đau đầu, chóng mặt, khó ngủ, cao huyết áp và nhiều bệnh liên quan đến hỏa. Người nóng nảy, hay vội vàng thì việc lớn khó thành công, cũng khó thu phục bạn bè, vậy nên tinh thần hay căng thẳng, sức khỏe không tốt, tuổi thọ không cao. Phép trị nên bổ âm giáng hỏa, tăng cường vị bổ mát, hạn chế vị mặn, khô, cay nóng.

Nữ lông mày dương thịnh: Biểu hiện lông mày quá khô cứng, dày đậm, có nhiều sợi mọc hướng chĩa lên là dương thịnh.  Nữ là âm nhưng dương quá nhiều, âm huyết trở nên thiếu hụt còn gọi là âm sai. Nếu xương mi cốt càng cao, lông mày càng khô, đuôi mày càng thưa rụng, âm huyết càng hư suy. Phụ nữ huyết âm hư không chỉ ảnh hưởng xấu đến lông mày mà sức khỏe không tốt, kinh nguyệt không đều, hay trục trặc thụ thai sinh con và cũng hay bị chứng chứng đau đầu, chóng mặt, khó ngủ, huyết áp. Phép trị nên bổ âm huyết… tăng cường ăn vị bổ mát, hạn chế vị mặn khô, cay nóng quá.

Dương hư

Nam lông mày dương hư: Biểu hiện lông mày thưa mỏng lợt, hoặc quá thưa mảnh, mọc thấp gần mắt, đuôi mày thưa rụng, nhiều sợi rũ xuống, đuôi mày cụp xuống, nếu kèm xương mi cốt thấp là dương càng hư còn gọi dương sai. Dương hư bao hàm cả phế thận dương khí cũng hư không thúc đẩy khí huyết nuôi lông mày tóc kém. Thận dương hư sinh lý cũng yếu, khó con. Dương hư hay mệt mỏi, kém năng động, do vậy sức khỏe tinh thần không tốt. Phép trị nên bổ dương ích khí, tăng cường ăn vị ôn bổ, hạn chế vị chua đắng lạnh, nên năng động suy nghĩ tích cực.

Nữ lông mày dương hư: Biểu hiện lông mày lợt, thưa ngắn, nhiều sợi rủ xuống, mày mọc thấp thưa rụng, mắt tối hay u sầu là dương hư. “Nữ là âm mà âm quá nhiều nên dương thiếu không hổ trợ” là Dương hư còn gọi cô âm. Phụ nữ sở hữu lông mày dương khí thường lưng chân không ấm, hay bị cảm lạnh, ăn lạnh hay bị rối loạn tiêu hóa, mệt mỏi lãnh cảm, kinh nguyệt không đều, hay bị trục trặc trong việc thu thai sinh con. Phép trị chủ yếu ôn bổ phế thận. Điều dưỡng nên ăn uống bổ ấm, tránh thức ăn, chua đắng mát, mưa gió lạnh.

Lương y Phan Thị Thạnh (Hội Đông y Vũng Tàu)