Không có chuyện cấm

Thực tế, thông tin này đã lan truyền trên mạng xã hội thế giới từ vài tháng trước. Trong bài báo hồi tháng 5, AFP cho biết nhiều bài đăng Facebook với hàng chục nghìn chia sẻ đã lan truyền nội dung tương tự, bằng tiếng Anh, tiếng Tây Ban Nha và nhiều ngôn ngữ khác. Các tài khoản chia sẻ thông tin: Nhật Bản sẽ loại bỏ lò vi sóng vì an toàn sức khỏe người dân... Bài đăng còn trích dẫn kết quả nghiên cứu khoa học từ Đại học Hiroshima cho rằng “sử dụng lò vi sóng sẽ gây hại cho sức khỏe còn hơn tác dụng của bom hạt nhân mà Mỹ đã sử dụng vào tháng 9/1945 ở Nhật”.

Trang Fact Check của AFP cho biết Chính phủ Nhật Bản không hề đưa ra các tuyên bố chính thức liên quan đến tác hại hay việc cấm lò vi sóng ở nước này. Trên các trang tin chính thức của Chính phủ Nhật như Bộ Y tế, Bộ Lao động và Phúc lợi của Chính phủ Nhật Bản đều không ra kết quả nếu tra cứu theo cụm từ lệnh cấm đối với lò vi sóng.  

TS Trần Văn Thịnh, nguyên trưởng Bộ môn Thiết bị điện, ĐH Bách khoa Hà Nội cho biết, lò vi sóng có rất nhiều ưu điểm như tiện dụng, nấu ăn nhanh, tiết kiệm điện… Do đó, sản phẩm phù hợp với cuộc sống hiện đại bận rộn. Lò vi sóng là sản phẩm phổ biến khắp thế giới, những thông tin trái chiều và thuận chiều về nó cũng có rất nhiều. Có ý kiến cho rằng chế biến trong lò vi sóng nhanh, tiện, nhưng dường như không ngon bằng cách nấu thông thường.

Nên đứng cách xa lò 2-3m khi sử dụng

Theo TS Trần Văn Thình, sóng viba với tần số 2,45 đến 25 Mhz có hại cho sức khỏe, nên trong bảng hướng dẫn sử dụng của lò vi sóng luôn khuyến cáo không đứng gần hoặc chạm vào lò khi đang hoạt động. Lớp kính phía cửa lò vi sóng luôn là loại kính chứa chì để ngăn cản sóng viba. Sóng viba ở tần số này có thể đâm xuyên qua mọi loại vật liệu kể cả bê tông, chỉ bị ngăn cản ở những loại vật liệu có chứa chì. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học thì loại sóng này đặc biệt có hại cho hệ sinh sản, nhất là nam giới. 

Sử dụng lò vi sóng trong gia đình cũng phải rất cẩn trọng. Khi lò vi sóng hoạt động, an toàn nhất là phải đứng cách xa ít nhất từ 2-3m. Ở khoảng cách này, sóng viba không tác động tới được. Đặc biệt là trẻ em, những người vẫn còn nhu cầu sinh đẻ, thì không nên tiếp xúc gần lò vi sóng đang hoạt động. Bởi ở tần số này, lò vi sóng có thể làm ảnh hưởng đến chức năng sinh sản. 

Đối với thực phẩm, loại sóng này gần như không ảnh hưởng gì xấu bởi cơ chế làm chín thực phẩm của sóng viba là làm nóng các phân tử nước. Do đó, khi nấu ăn bằng lò vi sóng thì thực phẩm có thể bị khô hơn so với nấu ăn ở bếp. Khi rã đông thực phẩm, có thể mùi vị thực phẩm cũng sẽ ảnh hưởng. Nhưng về cơ bản thì không tạo ra độc chất nào cho thực phẩm, mà chỉ có những khả năng ảnh hưởng đến người đứng gần lò.