Hóa chất Đức Giang nhờn luật?

Mới đây, Công ty TNHH MTV Hóa chất Đức Giang Lào Cai (Đức Giang Lào Cai) của Công ty Cổ phần Tập đoàn Hóa chất Đức Giang có địa chỉ tại KCN Tằng Loỏng (huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai) tiếp tục bị Bộ Tài nguyên và Môi trường xử phạt hành chính số tiền 85 triệu đồng.

Cụ thể, theo quyết định số 112/2023, do ông Lê Vũ Tuấn Anh - Chánh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành, Đức Giang Lào Cai báo cáo không đầy đủ báo cáo công tác bảo vệ môi trường tới cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định. Báo cáo công tác bảo vệ môi trường năm 2022 của Công ty gửi tới các cơ quan nhà nước có thẩm quyền không có nội dung báo cáo khối lượng, biện pháp xử lý bùn thải phát sinh từ hệ thống xử lý khí thải. Công ty còn thực hiện không đúng một trong các nội dung của giấy phép môi trường theo quy định. Cụ thể, công ty đã sử dụng một phần khu vực bãi chứa gyps (đã được xác nhận trong giấy xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường) để tiếp nhận xỉ lò điện thải của công ty.

Nhà máy hóa chất của Công ty TNHH MTV Hóa chất Đức Giang Lào Cai tại Khu công nghiệp Tằng Loỏng, huyện Bảo Thắng, Lào Cai

Được biết, sau khi đoàn kiểm tra phát hiện vi phạm, công ty đã tiến hành chuyển giao 41.500 kg xỉ lò điện thải cho đơn vị có chức năng xử lý và nộp Biên bản bàn giao chất thải rắn công nghiệp thông thường cho đoàn kiểm tra.

Thanh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường còn xử phạt vi phạm hành chính 15 triệu đồng Công ty Cổ phần Phốt pho Việt Nam, cũng là công ty con của Hóa chất Đức Giang ở Lào Cai do ông Lê Quốc Hùng làm Giám đốc. Doanh nghiệp này đã vi phạm hành chính báo cáo không đầy đủ báo cáo công tác bảo vệ môi trường tới cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định. Báo cáo công tác bảo vệ môi trường năm 2022 của công ty gửi các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, không có thông tin báo cáo về lượng bùn phát sinh từ hệ thống xử lý khí thải bằng phương pháp ướt.

Trước đó, ngày 6 và ngày 11/10, Chánh thanh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường quyết định xử phạt hành chính Công ty TNHH Phốt pho vàng Việt Nam và Công ty cổ phần Phốt pho Apatit Việt Nam, đều có địa chỉ trụ sở ở Khu công nghiệp Tằng Loỏng, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai do vi phạm Luật Bảo vệ môi trường, mỗi doanh nghiệp bị phạt tiền 15 triệu đồng.

Xử phạt vi phạm hành chính 45 triệu đồng Công ty TNHH Sản xuất và Xuất nhập khẩu Bao bì, địa chỉ Khu Công nghiệp Tằng Loỏng, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai, đã thực hiện các hành vi vi phạm hành chính không thu gom, lưu giữ chất thải nguy hại theo quy định.

Đây không phải lần đầu tiên Hóa chất Đức Giang và các công ty con vi phạm pháp luật tài nguyên và môi trường. Trước đó, năm 2021, doanh nghiệp “nhà” Hóa chất Đức Giang từng bị tỉnh Lào Cai xử phạt 120 triệu đồng; Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lào Cai xử phạt 80 triệu đồng; Bộ Tài nguyên và Môi trường xử phạt 400 triệu đồng.

Trao đổi về vấn đề trên, luật sư Hoàng Tùng - Trưởng Văn phòng Luật sư Trung Hòa (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết, chủ thể có thẩm quyền xử phạt sẽ xác định các tình tiết vi phạm hành chính (VPHC) nhiều lần, tái phạm hay vi phạm có tổ chức. Việc Tập đoàn Hóa chất Đức Giang và các công ty con liên tục vi phạm luật bảo vệ tài nguyên và môi trường, các cơ quan quản lý chắc chắn sẽ xem xét đến tình tiết tăng nặng, xử phạt nghiêm để răn đe.

Trường hợp, doanh nghiệp vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng, có thể xem xét tước giấy phép hoạt động. Điều có thể thấy trước tiên là nếu doanh nghiệp không thực hiện nghiêm luật bảo vệ môi trường, uy tín và niềm tin của cộng đồng, của nhà đầu tư vào Hóa chất Đức Giang sẽ bị giảm sút, ảnh hưởng đến giá cổ phiếu trên thị trường, thiệt hại kinh tế cho công ty.

Chủ tịch HĐQT Đào Hữu Huyền và Tổng giám đốc Đào Hữu Duy Anh

Theo tìm hiểu của Khoa học và Đời sống, Công ty Cổ phần Tập đoàn Hóa chất Đức Giang (mã DGC - sàn HoSE) tiền thân là Công ty Hoá chất Đức Giang, một doanh nghiệp Nhà nước trực thuộc Tổng cục Hóa chất Việt Nam. Được thành lập từ năm 1963, có trụ sở đặt tại số 18 ngõ 44 phố Đức Giang, phường Thượng Thanh, quận Long Biên, TP Hà Nội. Ngành nghề đăng ký kinh doanh chính của công ty là sản xuất hoá chất cơ bản.

Chủ tịch Hội đồng quản trị của Công ty Cổ phần Tập đoàn Hóa chất Đức Giang hiện nay là ông Đào Hữu Huyền; Tổng giám đốc là ông Đào Hữu Duy Anh (SN 1988, con trai ông Huyền). Cả ông Đào Hữu Huyền và ông Đào Hữu Duy Anh cùng đại diện theo pháp luật cho doanh nghiệp này.

Nhà máy Phốt Pho Vàng của Công ty Cổ phần Tập đoàn Hóa chất Đức Giang tại KCN Tằng Loỏng, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai.

Tính đến cuối năm 2022, ông Đào Hữu Huyền nắm gần 69,8 triệu cổ phiếu DGC (tương đương 18.38% vốn điều lệ), còn ông Duy Anh nắm hơn 11,4 triệu cổ phiếu DGC (tương ứng 3.01% vốn). Theo dữ liệu trên sàn chứng khoán, tài sản cá nhân của ông Đào Hữu Huyền khoảng hơn 6.700 tỷ đồng, tổng tài sản liên quan khác là gần 11.000 tỷ đồng.

Ông Đào Hữu Huyền sinh năm 1956 tại Hưng Yên. Năm 1994, ông Huyền lập công ty riêng là Công ty TNHH Văn Minh, chuyên nhập hóa chất từ Trung Quốc về bán tại thị trường trong nước. Tháng 4/2004, Công ty Cổ phần Tập đoàn Hóa chất Đức Giang (khi đó có tên gọi là Công ty Cổ phần Bột giặt và Hóa chất Đức Giang) chuyển đổi mô hình và chính thức hoạt động dưới hình thức công ty cổ phần. Đến năm 2007, khi Nhà nước giảm tỷ lệ sở hữu từ 51% xuống 20%, ông Đào Hữu Huyền và vợ là bà Nguyễn Thị Hồng Lan đã mua lại lượng lớn cổ phần và trở thành nhóm cổ đông lớn nhất tại DGC. Cũng từ đây, ông Huyền chính thức lãnh đạo, chèo lái “con thuyền” Hóa chất Đức Giang.

Năm 2011 ông Đào Hữu Duy Anh tốt nghiệp Thạc sỹ Hoá học tại đại học Cambridge về nước, tay đeo đồng hồ Hublot, lái con Mercedes S500 từ Hà Nội lên Lào Cai làm việc tại Hoá chất Đức Giang Lào Cai. Ông Duy Anh đã có 2 năm làm trợ lý Tổng giám đốc và 2 năm sau làm Phó Tổng giám đốc công ty hoá chất ở tuổi 25. Sau 6 năm thử thách ở vai trò Phó Tổng giám đốc, đầu năm 2020, ông Đào Hữu Duy Anh chính thức được bổ nhiệm vị trí Tổng giám đốc CTCP Hoá chất Đức Giang. Mới đây nhất, Công ty cổ phần Tập đoàn hoá chất Đức Giang công bố Nghị quyết HĐQT thành lập Công ty TNHH MTV hóa chất Đức Giang - Đăk Nông, trong đó DGC chiếm 100% vốn góp. Ông Đào Hữu Duy Anh là người đại diện phần vốn góp của DGC trong Đức Giang - Đăk Nông, đồng thời là Chủ tịch của doanh nghiệp này ở tuổi 34.

Công ty Cổ phần Tập đoàn Hóa chất Đức Giang niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) vào năm 2014. Với 4 dòng chủ đạo bao gồm Chất tẩy rửa, Hóa chất công nghiệp, Phân bón, phụ gia thức ăn chăn nuôi, hệ thống sản phẩm của Hóa chất Đức Giang xoay quanh một nguyên tố, đó là phốt pho. Nhà máy của Đức Giang ở Lào Cai là nơi sử dụng quặng loại 1, loại 2, loại 3 ở cả dạng cục và dạng bột làm nguyên liệu đầu vào để sản xuất phốt pho.