38 năm sống chung với những cơn đau

Ông Nguyễn Đức Vượng mắc viêm xương tủy xương đùi 38 năm, đã trải qua rất nhiều ca phẫu thuật tại các bệnh viện lớn. Sau phẫu thuật kết hợp điều trị nội khoa bằng kháng sinh kéo dài, nhưng bệnh nhân vẫn thường xuyên bị hành hạ bởi các cơn đau xương đùi trái kéo dài liên tục cả ngày lẫn đêm. Sử dụng corticoid quá nhiều nên ông bị phụ thuộc thuốc giảm đau, suy tuyến thượng thận.

Không những thế, chân trái của ông cứ ngắn dần và so le với chân phải khoảng 11cm, teo hoàn toàn khối cơ mông, cơ đùi trước cơ đùi sau bên trái, khiến đi đứng xiêu vẹo, ngả nghiêng. Bệnh nhân rất khó chịu với các cơn đau âm ỉ bên trong xương đùi sau những vận động đơn giản như bước đi.

Ông Nguyễn Đức Vượng (63 tuổi, Hà Nội) mắc viêm xương tủy xương đùi.

Để mong thoát khỏi cơn đau hành hạ cơ thể, không ít lần ông đã xin bác sĩ cắt cụt chân trái. Rất may mắn cho ông trong lần khám tại khoa Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện E, các bác sĩ đã tư vấn cho ông về kỹ thuật rất mới – thay thế toàn bộ đoạn xương bị viêm bằng kim loại được thực hiện bởi PGS.TS Trần Trung Dũng, Trưởng Phân môn Chấn thương - Chỉnh hình, Đại học Y Hà Nội và các bác sĩ Bệnh viện E.

Trải qua 2 cuộc phẫu thuật lớn. Lần 1: Ngày 25/05/2020 ông đã được phẫu thuật tháo toàn bộ xương đùi và đặt xi măng kháng sinh với hai mục đích diệt khuẩn và giữ khoảng chiều dài xương đùi bên phải như bên trái; 

Sau 7 tuần sử dụng 3 kháng sinh liên tục theo kháng sinh đồ, bệnh nhân được mổ tháo xi măng kháng sinh thay toàn bộ xương đùi nhân tạo gồm cả khớp háng, khớp gối. 

Do bệnh nhân kèm theo thoái hóa khớp gối và khớp háng nặng, ổ cối biến dạng với rất nhiều chồi xương, khối cơ mông xung quanh khớp teo giảm chức năng nhiều, nguy cơ trật khớp sau mổ, các bác sĩ đã nghiên cứu và áp dụng PSI tức là sử dụng các thông số được đo đạc chính xác trên cắt lớp dựng hình để chế tạo bộ khớp háng, xương đùi và khớp gối đặc biệt cho bệnh nhân.

Khớp háng được thiết kế ổ cối đặc biệt với phần tai thêm để bắt vít thẳng vào xương chậu, với thiết kế chống trật đặc biệt giúp vững khớp, chiều dài xương đùi 36.5cm với 3 modul ghép lại với nhau tạo độ vững cho khớp gối phía sau.

Sau 3h30 phút, ca mổ đã thành công. Xương đùi nhân tạo kèm khớp háng khớp gối đã được đặt vào đúng vị trí, đặc biệt ca mổ không mất quá nhiều máu và không có biến chứng. Ngày thứ 3 sau phẫu thuật, bệnh nhân đã tự đứng và bước đi, các triệu chứng đau âm ỉ do viêm xương gần như không còn. 

Bệnh nhân thoái hóa khớp gối và khớp háng nặng.

Mở ra hy vọng mới cho các bệnh nhân

Theo GS.TS Lê Ngọc Thành, Giám đốc Bệnh viện E, trong khoảng 10 năm trở lại đây, thế giới chỉ có 5 ca bệnh được thay toàn bộ xương đùi để điều trị viêm xương - tủy xương lành tính nhằm bảo tồn chi thể. Tại Việt Nam, đây là ca đầu tiên. Phẫu thuật thay thế toàn bộ xương đùi mở ra một hướng đi mới,  sự lựa chọn mới cho các bệnh nhân tổn thương lành tính nhưng có sự phá hủy tổ chức xương lớn nói chung và bệnh lý viêm xương tủy xương đùi mạn tính nói riêng. Điều này giúp cải thiện được chất lượng điều trị cũng như giải quyết được tình trạng điều trị nội khoa kéo dài với thuốc giảm đau, cải thiện rất lớn chất lượng cuộc sống. Mặt khác, phẫu thuật thay xương đùi thành công cũng là một bước tiến lớn của y học Việt Nam, khẳng định vị thế với nền y học thế giới nói chung và chuyên ngành chấn thương chỉnh hình nói riêng.

PGS.TS Trần Trung Dũng cho biết, trước ông Vượng, một bệnh nhân ung thư xương ở Bệnh viện K cũng đã được thay thành công. Tuy nhiên, với bệnh nhân ung thư việc tháo bỏ khớp là đương nhiên để bảo toàn tình mạng. Nhưng với các bệnh  nhân khác, chỉ định thay toàn bộ xương đùi thường được cân nhắc thận trọng và thường cho những lựa chọn điều trị khi phải cân nhắc khả năng tháo khớp háng hoặc cắt cụt cao cho bệnh nhân. Tuy nhiên, việc đánh giá bệnh nhân cũng cần kỹ lưỡng để đảm bảo sự thành công cao của phẫu thuật.

Đây là phẫu thuật khó nhưng thành công mang lại nhiều lợi ích cho các bệnh nhân bị u xương, tiêu xương sau thay khớp hoặc một số tổn thương khác cũng ảnh hưởng đến chất lượng xương đùi, có thể gây gãy bệnh lý hoặc các biến dạng sớm của xương...