Việc làm sạch không khí phòng điều hòa không chỉ phụ thuộc vào máy móc.
Không khí tuần hoàn 100%
Theo TS Bùi Mạnh Tú, giảng viên Khoa Công nghệ Năng lượng, trường Đại học Điện lực, khi đóng cửa để sử dụng điều hoà không khí làm lạnh phòng, không khí trong phòng được tuần hoàn gần như 100%, nghĩa là được dùng đi dùng lại hoàn toàn mà không có sự bổ sung khí tươi từ môi trường bên ngoài.
Không khí trong phòng thông thường có các bụi lơ lửng là những hạt kích thước nhỏ bay trong không khí, khói, ẩm mốc, có thể có cả virus, vi khuẩn… Các máy điều hoà nhiệt độ truyền thống chỉ xử lý được về mặt nhiệt ẩm (làm lạnh, làm khô, sấy) mà không xử lý được các yêu cầu về vệ sinh. Màng lọc của các loại điều hòa này chỉ có tác dụng lọc các bụi bẩn, vật có kích thước nhỏ, lơ lửng trong không khí, theo đường gió hồi quay trở về dàn lạnh.
Điều đáng ngại là “đạo quân hùng hậu” gồm các vi khuẩn, bụi bẩn và nấm mốc này, sẵn sàng tấn công sức khoẻ của chúng ta bất cứ lúc nào.
Theo nghiên cứu của Tổ chức Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA), những chất gây ô nhiễm trong nhà nguy hiểm nhất phải kể đến là formaldehyde (HCHO), benzen (C6H6), ammonia (NH3), radon (Rn) và còn có khói thuốc lá, hợp chất hữu cơ bay hơi từ nhiều nguồn khác nhau. Các tác nhân gây ô nhiễm này có thể gây kích ứng cho mắt, mũi, họng, gây nhức đầu, choáng váng và nhiều tổn hại khác.
Công nghệ lọc tiên tiến
Theo TS Bùi Mạnh Tú, ngày nay, để làm sạch không khí phòng điều hòa đã có các công nghệ lọc không khí. Các công nghệ này đã có những bước phát triển vượt bậc, với các tính năng lọc tiên tiến được tích hợp trong các dòng máy điều hòa không khí. Các cảm biến tích hợp trên điều hòa sẽ phát hiện ra các chất độc hại, nồng độ các chất độc hại, các tạp chất lơ lửng trong không khí…
Bộ lọc tích hợp sẽ tạo ra hàng ngàn tỷ các hạt sạch có điện tích âm, thổi vào phòng; các ion âm này sẽ tiếp cận, phát hiện, dính với các hạt lơ lửng, virus hay vi khuẩn, rồi đưa chúng quay trở lại dàn lạnh của điều hoà. Tại đây, màng lọc với kích thước rất nhỏ, mịn, mang điện tích dương, trở thành bẫy giữ lại các hạt bẩn, virus, vi khuẩn… Như vậy, không khí thổi trở lại phòng ngoài việc được làm lạnh, còn được làm sạch.
Theo KS Nguyễn Trung Hiếu, Trung tâm Điện tử – Điện lạnh Bách Khoa Hà Nội, đối với các gia đình dùng điều hòa kiểu cũ có thể trang bị thêm máy lọc không khí, giúp làm sạch không khí trong phòng. Các máy lọc không khí cũng hoạt động trên nguyên tắc chung là sử dụng phương pháp lắng bụi bằng cách ion hóa các chất độc hại trong môi trường và tạo hiệu ứng thu hút bụi bẩn, vi khuẩn, nấm mốc…
Yếu tố con người
Với các bộ lọc tích hợp sẵn trong điều hoà không khí thì khi các tấm lọc bẩn đến giới hạn, đèn tín hiệu sẽ báo để người sử dụng biết, có thể vệ sinh hoặc thay mới tùy loại. Đối với những loại điều hòa không có chức năng này, người sử dụng có thể tùy vào tần suất sử dụng, mức độ bụi bẩn ở môi trường nơi sử dụng điều hòa để định kỳ vệ sinh phin, lưới lọc.
Với máy lọc không khí, cũng cần chú ý vệ sinh hoặc thay mới theo hướng dẫn của nhà sản xuất tránh để bụi bẩn và chất ô nhiễm trong máy có thể lại bị cuốn ra ngoài theo quạt gió, lẫn vào không khí.
Thời gian lâu hay nhanh phải vệ sinh thiết bị phụ thuộc vào độ “sạch” của không khí trong phòng. Nếu phòng không được dọn dẹp, vệ sinh thường xuyên, nhiều vị trí ẩm mốc, nhất là ở trong các hốc, khe khó vệ sinh thường xuất hiện nhiều bụi bẩn, vi khuẩn, virus… sẽ làm tấm lọc nhanh bẩn.
Thực tế, máy móc cũng có giới hạn hoạt động, và chỉ là phương tiện hỗ trợ cuộc sống. Do vậy, bản thân người sử dụng cũng nên chú ý giữ gìn bầu không khí sạch trong nhà, thường xuyên mở cửa đón gió và ánh nắng mặt trời, giúp không khí lưu thông giữa các phòng, dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, thoáng mát tránh để ẩm mốc, bụi bặm là những nơi làm ổ cho vi trùng, vi khuẩn.
Ngoài ra, để làm sạch không khí phòng điều hòa nên sử dụng kết hợp thông gió giúp giải quyết các vấn đề về oxy, thải bỏ hoặc làm giảm nồng độ một số các chất độc hại phát sinh trong phòng. Ít nhất nên bảo dưỡng điều hòa định kỳ mỗi năm 1 lần, kiểm tra, vệ sinh cả giàn nóng và giàn lạnh, để đảm bảo điều hòa hoạt động hiệu quả, mang lại bầu không khí sạch.
Đức Anh