Hỏi: Tôi thấy trên mạng và nhiều người mách nhau điều trị suy thượng thận theo phương pháp “Kích Synacthene”. Xin hỏi, phương pháp này có thể thay thế thuốc hormon không?

Nguyễn Phương An (Hà Nội)

“Kích Synacthene” điều trị suy tuyến thượng thận

Trả lời: Thỉnh thoảng có bệnh nhân suy thượng thận do dùng Corticoid đến khám lại hỏi tôi về phương pháp “Kích Synacthene” vì nghe đồn là phương pháp điều trị rất hiện đại và hiệu quả. Các bệnh nhân sẽ được kê tiêm bắp lúc 8h sáng cách ngày 1 ống Synacthene chậm (Depot) trong vòng 12 ngày, tổng là 6 ống.

Synacthene có cấu trúc gần giống với hormon ACTH của tuyến yên, là hormon chỉ đạo hoạt động sản xuất Cortisol của tuyến thượng thận. Những người bị suy tuyến thượng thận, chủ yếu là do dùng Corticoid kéo dài, thường được chỉ định làm test Synacthen bằng cách tiêm bắp hoặc tĩnh mạch 1 ống Synacthene rồi đo xem nồng độ Cortisol máu sau tiêm có tăng lên không nhằm 2 mục tiêu sau:

1. Khẳng định bệnh nhân có suy thượng thận thực sự không, nếu có thì phải điều trị thay thế hormon bị thiếu bằng thuốc Hydrocortisone, nhất là khi bệnh nhân có các triệu chứng như mệt, huyết áp thấp...

2. Ở những bệnh nhân đang điều trị thay thế bằng Hydrocortisone, test Synacthene giúp đánh giá chức năng tuyến thượng thận đã phục hồi về bình thường chưa, và có ngừng được thuốc Hydrocortisone hay không?

Có 2 loại thuốc là Synacthene nhanh (immediate) ống 0,25mg và Synacthene chậm (retard hay Depot) ống 1mg, trong đó Synacthene nhanh thường được sử dụng hơn để chẩn đoán suy tuyến thượng thận. Synacthene chậm cũng có thể được chỉ định để chẩn đoán suy thượng thận.

Tra cứu trong Hướng dẫn sử dụng thuốc của Bộ Y tế Pháp và VIDAL, thậm chí cả của Công ty Novartis – nhà sản xuất thuốc cũng đều KHÔNG thấy chỉ định sử dụng Synacthen Depot để điều trị suy thượng thận do thuốc... Vì vậy, đây là cách điều trị suy thượng thận theo phương pháp “gia truyền”.

TS.BS Nguyễn Quang Bảy (Trưởng khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai)