Dữ liệu y khoa

HPV DNA- xét nghiệm đầu tay trong tầm soát ung thư cổ tử cung

  • Tác giả : Khánh Thủy
(khoahocdoisong.vn) - Ung thư cổ tử cung (CTC) là một trong 10 loại ung thư có số ca mắc mới và tử vong hàng đầu tại Việt Nam. Đặc biệt phụ nữ ở độ tuổi từ 15– 44, tỷ lệ tử vong vì ung thư CTC cao thứ 5 so với các loại ung thư khác.

Nguy cơ cao ung thư cổ tử cung

HPV (Human Papilloma virus) là loại virus gây u nhú lây nhiễm qua đường tình dục, và thường ảnh hưởng đến sức khỏe của 4 trong 5 phụ nữ ở một số giai đoạn trong cuộc đời. Hầu hết các chủng HPV đều không có triệu chứng, vô hại và được loại bỏ thông qua hệ miễn dịch tự nhiên của mỗi người. 

Có hơn 100 chủng HPV, trong đó, chủng 16 và 18 là nguyên nhân dẫn đến 70% các trường hợp ung thư CTC. Ung thư CTC có thể xảy ra với bất kỳ phụ nữ nào trong độ tuổi từ 20-45.    

Thông thường, người nhiễm HPV không có triệu chứng rõ rệt. Thường mất 10- 15 năm để phát triển thành bệnh ung thư cổ tử cung. Một số thống kê cho thấy, hơn một nửa số bệnh nhân đã không được tầm soát ung thư CTC trong 5 năm trước đó, dẫn đến nhiều trường hợp chỉ phát hiện khi bệnh tiến triển. Do đó, mỗi người cần chủ động tầm soát nguy cơ lây nhiễm  bằng cách xét nghiệm định kỳ.

Xét nghiệm ngay cả khi tế bào cổ tử cung chưa có biến đổi bất thường

Trong các phương pháp tầm soát ung thư CTC, xét nghiệm HPV DNA là giải pháp tiên tiến góp phần đánh giá nguy cơ và chẩn đoán sớm ung thư CTC, giúp giảm nguy cơ tử vong và hạn chế các can thiệp y khoa không cần thiết. Với độ nhạy cao từ 90- 95%, xét nghiệm HPV DNA giúp phát hiện sự hiện diện của 14 chủng HPV nguy cơ cao, trong đó có HPV 16 và 18, ngay cả khi tế bào cổ tử cung chưa có sự biến đổi bất thường. HPV DNA là phương pháp xét nghiệm đầu tay (xét nghiệm tầm soát chính bước đầu) đã đem lại hiệu quả về lâm sàng, y tế và kinh tế, được đưa vào chương trình tầm soát quốc gia của nhiều nước trên thế giới như Hoa Kỳ, Úc, Hà Lan, Thụy Điển…

Theo BS. Lê Quang Thanh, GĐ BV Từ Dũ, xét nghiệm HPV DNA đã được Bộ Y tế đưa vào hướng dẫn quốc gia trong tầm soát ung thư CTC ngay từ đầu cho phụ nữ từ 25 tuổi trở lên và từ 3-5 năm sau mới cần xét nghiệm lại nếu kết quả âm tính. Hiện nay ung thư CTC là gánh nặng y tế toàn cầu khi là nguyên nhân gây tử vong cho khoảng 5% các bệnh nhân ung thư trên toàn thế giới. Ung thư CTC ngày càng trẻ hóa. Do đó, tầm soát ung thư CTC rất quan trọng.

Tại hội thảo “Vì sức khỏe phụ nữ hôm nay và ngày mai”, TS.BS. Quek Swee Chong, GĐ Y khoa, BV Glenegles, Singapore chia sẻ, cứ 1 trong 2 phụ nữ Singapore phát hiện bệnh ung thư CTC đều tử vong bởi căn bệnh này. Nguyên nhân lớn nhất là do việc phát hiện bệnh trễ dẫn đến khó khăn trong điều trị bởi vì tỷ lệ điều trị thành công chỉ đạt 16%. Biện pháp hiệu quả nhất để phát hiện và phòng ngừa bệnh ung thư CTC vẫn là thực hiện tầm soát ung thư CTC bằng những biện pháp tiên tiến. Tại Singapore, phương pháp phết tế bào được áp dụng cho phụ nữ trong độ tuổi từ 25–29, phụ nữ trên 30 tuổi được sàng lọc bằng phương pháp HPV DNA do có độ nhạy cao. 

Box: Tại hội thảo khoa học: “Vì sức khỏe phụ nữ hôm nay và ngày mai” được phối hợp tổ chức bởi BV Từ Dũ và Roche Việt Nam trong khuôn khổ Hội nghị sản phụ khoa Việt-Pháp-Châu Á Thái Bình Dương lần thứ 19 vừa diễn ra, một con số đáng báo động là: năm 2018 Việt Nam có khoảng 4.177 ca mắc mới và 2.420 ca tử vong do ung thư CTC, trung bình mỗi ngày có 7 phụ nữ trên cả nước tử vong vì căn bệnh này. 

Khánh Thủy

BẢN DESKTOP