Giải mã “cành củi khô” trổ hoa

Gọi là "đỗ quyên ngủ đông" vì đây là loài hoa có hình dáng như que củi khô, nhưng chỉ cần cắm vào nước đến ngày thứ 2 sẽ “thức giấc”. Ngày thứ 3 trở đi, nụ sẽ bung ra và lớn dần. Đến ngày thứ 14, hoa sẽ bung nở hết, chồi lá nảy lộc không khác gì những bông đỗ quyên mọc trong tự nhiên. Chính nhờ hình dáng độc đáo, lạ mắt, giá thành lại rẻ (chỉ dao động từ 60-150 nghìn đồng/ bó), loài hoa này nhanh chóng tạo thành cơn “sốt” và được nhiều người săn lùng tìm mua.

PGS.TS Đặng Văn Đông, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Hoa, cây cảnh, Viện Nghiên cứu Rau quả cho biết, qua quá trình tìm hiểu thì được biết hoa đỗ quyên ngủ đông có xuất xử từ Trung Quốc. Điều đáng nói là ở Trung Quốc, không có một doanh nghiệp nào đứng ra sản xuất loại hoa này mà đều là các cơ sở kinh doanh nhỏ lẻ, thậm chí nhiều cơ sở không rõ tên tuổi, địa chỉ.

Đây đều là các cơ sở tư nhân sản xuất thủ công, quy trình có thể không đảm bảo, loại hóa chất sử dụng cũng có thể trôi nổi không kiểm soát được. Hoa đỗ quyên khô hay đỗ quyên ngủ đông thực tế được xử lý bằng kỹ thuật sấy lạnh. Hoa đỗ quyên sau khi thu hoạch cành tươi có nụ về sẽ được sấy khô trong nhiệt độ từ 0-10 độ C làm cho nụ hoa ở trạng thái “ngủ”, khi cắm nước trong khoảng 2-3 ngày sẽ bắt đầu bung cánh, hoa chuyển từ màu tím nhạt sang tím đậm. Để có thể bảo quản lâu dài, cơ sở sản xuất phải  xông khí SO2 để loại bỏ nấm mốc, vi khuẩn độc hại có thể làm giảm chất lượng cành hoa. 

Đỗ quyên chứa chất độc

Ông Nguyễn Hoàng Kiên, Hội Sinh vật cảnh Hà Nội cho biết, tất cả các bộ phận của cây hoa đỗ quyên đều có chứa độc tố mang tên andromedotoxin và arbutin glucosit. Theo các nghiên cứu, một lượng từ 100 - 225g lá đỗ quyên đủ để gây ngộ độc nặng cho trẻ em 25kg. Người bị ngộ độc do loại cây này thường có triệu chứng buồn nôn, chảy nước dãi, nôn mửa, uể oải, chóng mặt, khó thở, mất cân bằng. Do vậy, nếu người dùng chọn loại cây để chơi Tết phải cẩn trọng. Tránh để trẻ em hái ăn phải hoa lá đỗ quyên.

Theo PGS.TS Đặng Văn Đông, việc xông khí SO2 để bảo quản hoa đỗ quyên chắc chắn sẽ gây độc. Nếu tiếp xúc trực tiếp sẽ gây mẩn ngứa, ảnh hưởng sức khỏe. Hóa chất phát tán vào không khí sẽ khiến con người chóng mặt, buồn nôn, khó chịu, váng đầu. Do đó khi cắm, cần để lọ hoa ở nơi thoáng khí, tránh xa trẻ em.

Việc đặt một chậu hoa tươi trong nhà, theo quan niệm chung, sẽ mang lại nhiều sinh khí cho gia chủ hơn là để những cành hoa khô. Hơn nữa, loại hoa khô lại còn được tẩm ướp các hóa chất bảo quản, ảnh hưởng ít nhiều đến sức khỏe, thì tốt nhất là không nên sử dụng.

Công nghệ trồng hoa đỗ quyên hiện cũng được các nhà vườn áp dụng khá phổ biến nên hoa có giá thành rất rẻ, với đủ loại màu sắc khác nhau được bày bán nhiều trong dịp Tết. Nếu có nhu cầu chơi các loại hoa lạ mắt thì cũng có thể lựa chọn như hoa tuyết mai, hoa thanh liễu, hồng gai, dơn lúa... đều là hoa tươi, rất đẹp. Những loại hoa này đều có độ bền rất cao, có thể cắm cả tuần mà vẫn tươi, đẹp, hoa và nụ xen kẽ, màu sắc phong phú. Việc sử dụng các loại hoa khô trong trang trí nhà cửa là tối kị bởi quy trình sản xuất hoa khô nào cũng phải sử dụng hóa chất bảo quản, không tốt cho sức khỏe.

Hà Bình