Ảnh minh họa

Hàng loạt vụ ngộ độc liên quan củ ấu tàu

Mới đây, Bệnh viện Đa khoa huyện Mường Khương cho biết, tiếp nhận cấp cứu bệnh nhân nam 46 tuổi ở xã Lùng Vai bị ngộ độc cấp vì ăn củ ấu tàu ninh xương lợn.

Theo lời kể gia đình, trước đó bệnh nhân này ra chợ mua củ ấu tàu về đập nát ninh với xương để ăn. Sau ăn 3 giờ bệnh nhân xuất hiện buồn nôn, nôn và tê bì vùng mặt lưỡi và miệng lan ra toàn thân kèm theo co quắp chân tay, vã mồ hôi tức ngực khó thở nôn liên tục.

Bệnh nhân đã được gia đình đưa vào cấp cứu tại trạm y tế xã Lùng Vai (huyện Mường Khương). Sau khi xử trí cấp cứu ban đầu, bệnh nhân được chuyển tuyến lên bệnh viện Đa khoa huyện trong tình trạng kích thích nhiều, da lạnh, vã mồ hôi, kêu đau tức ngực, khó thở, huyết áp không đo được, loạn cơ tròn đại tiện không tự chủ.

Bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị ngộ độc aconitin có trong củ ấu tàu, có nguy cơ tử vong cao do rối loạn huyết động và loạn nhịp tim.

Đây không phải lần đầu xảy ra trường hợp bị ngộ độc sau khi ăn củ ấu tàu, trước đó cuối tháng 6 vừa qua, các bác sĩ Bệnh viện Bãi Cháy cũng tiếp nhận cấp cứu điều trị một trường hợp bệnh nhân nam 65 tuổi, trú tại TP Hạ Long, Quảng Ninh bị ngộ độc củ ấu tàu.

Theo đó, bệnh nhân vào bệnh viện cấp cứu trong tình trạng tê miệng, lưỡi, tay, chân, nóng rát vùng cổ, cảm giác loạn nhịp tim sau khi ăn canh có chứa khoảng 3-4 củ ấu tàu.

Qua thăm khám, khai thác thông tin, các bác sĩ xác định bệnh nhân bị ngộ độc củ ấu tàu, thực hiện các biện pháp cấp cứu, thải độc bằng than hoạt tính, rửa dạ dày, truyền dịch, hồi sức tích cực theo phác đồ. Sau 24h điều trị tích cực, sức khỏe bệnh nhân đã ổn định.

Trường hợp khác, giữa tháng 11/2019, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện đa khoa Quốc tế Hải Phòng tiếp nhận hai bệnh nhân nam (là hai chú cháu) vào viện trong tình trạng tình trạng tê tay chân, tê lưỡi…; đặc biệt người chú lớn tuổi với tiền sử tăng huyết áp, suy tim, rối loạn nhịp tim có tình trạng nặng hơn: hôn mê, vật vã, kích thích, mạch nhanh nhỏ, tím tái, tim nhịp nhanh không đều, huyết áp tụt 80/50…

Được biết trước đó, hai người có ngồi uống rượu ngâm củ ấu tàu. Sau uống 15-20 phút thấy xuất hiện tê cay lưỡi, môi, chóng mặt, rối loạn cảm giác nên được người nhà đưa đi cấp cứu.

Ngay sau khi tiếp nhận bệnh nhân, các bác sĩ đã lập tức thực hiện cấp cứu, rửa dạ dày, bơm than hoạt tính thải độc... Sau khi được các bác sĩ Khoa Hồi sức cấp cứu hồi sức và điều trị tích cực, sức khỏe bệnh nhân đã ổn định.

Bác sĩ cảnh báo

Củ ấu tàu còn gọi là ô đầu, ú tầu, gấu tầu, củ gấu rừng là rễ của cây ô đầu, thường mọc hoang hoặc trồng ở vùng biên giới phía Bắc. Thành phần độc tố chính của ấu tàu là aconitin (chất gây tê đầu lưỡi) và các alcalloid khác, có thể gây tử vong chỉ với một hàm lượng rất nhỏ.

Người dân thường sử dụng củ ấu tàu để ngâm rượu, chế biến thức ăn song không biết cách loại bỏ độc tố. Khi bị ngộ độc, bệnh nhân xuất hiện nôn, buồn nôn, tê môi, lưỡi, tay, chân hoặc toàn thân, cảm giác tức ngực, khó thở, loạn nhịp tim. Các triệu chứng nặng hơn như co giật, suy hô hấp, thậm chí ngừng tim, tử vong.

Bác sĩ khuyến cáo khi sử dụng các chế phẩm có thành phần là củ ấu tàu cần thận trọng. Không tự chế biến củ ấu tàu làm thức ăn nếu không biết cách loại bỏ độc tố. Không được uống rượu ngâm củ ấu tàu bởi có thể ngộ độc dẫn đến tử vong. Các loại rượu ngâm củ ấu tàu dùng để xoa bóp phải được dán nhãn rõ ràng, cất giữ cẩn thận, tránh xa tầm tay trẻ em.

Khi xuất hiện các triệu chứng ngộ độc cần lập tức đến cơ sở y tế gần nhất để xử trí, tuyệt đối không ở nhà tự theo dõi hoặc điều trị theo biện pháp dân gian.