Làng mật mía Thọ Điền (huyện Vũ Quang, Hà Tĩnh) là làng nghề truyền thống có từ lâu đời, nơi đây có gần 200 hộ dân trồng mía với diện tích gần 30ha, mỗi năm cung cấp ra thị trường khoảng 300 tấn mật thương phẩm. Được biết, mật mía Thọ Điền nức tiếng bởi hương vị thơm ngon, mật dẻo, màu mật đẹp… nên khách hàng ưa chuộng.

Người dân đang thu hoạch mía...

Để mật thơm ngon, màu đẹp người làm phải đứng ‘canh’ các chảo mật lớn trong nhiều giờ, đảo liên tục và đều tay, khi mật sôi thì vớt váng mật, nếu không chú ý mật sẽ bị cháy có màu đen, khi nước mía bắt đầu sền sệt chuyển sang màu nâu vàng thì mới hoàn thành việc nấu mật. Khi đổ mật vào phi, người nấu mật tiếp tục lọc qua lớp vải màn để lọc sạch cặn, mật nguội sẽ có một lớp bọt đường lên trên sản phẩm mật mới hoàn thành.

Để giữ hương vị cổ truyền, nhiều gia đình dùng sức trâu để ép nước mía.

Trò chuyện với chúng tôi, chị Đoàn Thị Nhàn, thôn 1, xã Thọ Điền, huyện Vũ Quang, chia sẻ: “Nấu mật mía nhìn đơn giản nhưng trải qua rất nhiều công đoạn, từ thu thập nguyên liệu từ ngoài ruộng, đến tuốt vỏ, ép nước mía, nấu và chắt lọc mật. Mật mía Thọ Điền có vị thơm đặc trưng, không đóng đường nên thị trường rất ưa chuộng, dịp tết năm nay giá mật cao nhưng hàng vẫn không đủ để bán…”.

Người nấu mật mía phải đứng canh bên nồi trong nhiều giờ liền.

Hiện, làng mật mía Thọ Điền vẫn còn khoảng 10 hộ dân đang ép mía, nấu mật thủ công, sử dụng sức trâu. “Gia đình tôi làm nhỏ lẻ nên không muốn tốn kém thêm kinh phí vào việc thuê máy móc. Một phần nữa, chúng tôi cũng muốn giữ một chút hương vị truyền thống mật mía nên mới tận dụng sức trâu để kéo…”, ông Trần Văn Long, xã Thọ Điền cho biết.

Mật mía Thọ Điền nổi tiếng bởi hương vị thơm ngon, màu sắc đẹp...

Trao đổi với pv, ông Nguyễn Đăng Nhàn - Chủ tịch UBND xã Thọ Điền, huyện Vũ Quang, cho biết: “ Cứ mỗi dịp xuân về là hoạt động ép mía, nấu mật của bà con trong xã trở nên sôi động, ước tính toàn xã có doanh thu hơn 10 tỉ đồng từ sản phẩm mật mía cung cấp cho thị trường trong và ngoài tỉnh mỗi năm. Hiện, chúng tôi đang vận động người dân mở rộng quy mô, sản xuất tập trung, nâng cao chất lượng sản phẩm hơn nữa…”./.