Mới đây, Sở TN&MT tỉnh Hà Nam đã có kết luận kiểm tra việc chấp pháp của Công ty CP xi măng Xuân Thành về bảo vệ môi trường, khoáng sản. Kết luận được đưa ra sau khi thực hiện Quyết định số 67/QĐ-TNMT ngày 12/3/2020 của Sở TN&MT về kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường, khoáng sản đối với Công ty CP xi măng Xuân Thành tại dự án khai thác mỏ đá sét xi măng Khe Non 2 thuộc các xã Thanh Hương, Thanh Lưu và Liêm Sơn, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam.

Theo đó, Công ty CP xi măng Xuân Thành đã được UBND tỉnh Hà Nam chấp thuận đầu tư dự án “Khai thác sét làm nguyên liệu xi măng tại khu vực Khe Non 2 thuộc địa bàn các xã Thanh Hương, Liêm Sơn và Thanh Lưu (nay là thị trấn Tân Thanh) huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam” tại Quyết định số 1123/QĐ-UBND ngày 04/7/2018. Tổng diện tích dự án là 74,5ha được chia làm 3 khu vực khai thác: Khu 1: 52,7ha; khu 2: 2,4ha và khu 3: 19,4ha. Công suất khai thác 1.202.102 tấn/năm. Thời gian khai thác là 27 năm, trong đó kể cả thời gian cải tạo phục hồi môi trường và đóng cửa mỏ. Dự án đã đi vào hoạt động từ ngày 19/4/2019.

Giấy phép khai thác khoáng sản do Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp cho Công ty CP xi măng Xuân Thành.

Theo Sở TN&MT tỉnh Hà Nam, tại thời điểm kiểm tra, Công ty CP xi măng Xuân Thành đã có báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt; có Sổ đăng ký chủ nguồn thải CTNH và hợp đồng với đơn vị chức năng thu gom xử lý rác thải sinh hoạt và chất thải nguy hại; Công ty đã nộp tiền ký quỹ cải tạo phục hồi môi trường năm 2019. Công ty đã áp dụng một số biện pháp để giảm thiểu tác động môi trường như: Đã xây dựng hệ thống rãnh thu nước, 02 hồ lắng tập trung để thu gom và xử lý nước mưa chảy tràn từ khai trường; xây dựng và lắp đặt hệ thống sịt rửa xe cao áp tự động.

Bên cạnh đó, Công ty đã bê tông hóa 2,1km đường với chiều rộng từ 10-13m phục vụ khai thác mỏ sét, hiện còn khoảng 02 km đường dùng chung trên địa bàn xã Thanh Hương, Công ty đang phối hợp với chính quyền địa phương và UBND huyện Thanh Liêm để xây dựng đường vận chuyển riêng; trang bị xe hút bụi và xe tưới nước để giảm thiểu bụi trên tuyến đường vận chuyển...

Kết luận nêu: “Về lĩnh vực hoạt động khoáng sản, Công ty đã được Bộ TN&MT cấp giấy phép khai thác khoáng sản. Trong quá trình hoạt động, Công ty cơ bản đã chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về khoáng sản như: Đã nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản theo quy định; đã được cấp có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt thiết kế mỏ; cắm mốc giới phạm vi khu vực được phép khai thác; bổ nhiệm giám đốc điều hành mỏ và thông báo đến các cơ quan nhà nước thời gian bắt đầu xây dựng mỏ, thời gian bắt đầu khai thác”.

Công ty CP xi măng Xuân Thành chấp hành quy định về bảo vệ môi trường, khoáng sản

Tuy nhiên, Sở TN&MT cũng chỉ ra một số tồn tại của Công ty CP xi măng Xuân Thành. Qua đó, yêu cầu Công ty thực hiện nghiêm các nội dung đã cam kết trong Báo cáo đánh giá tác động môi trường; duy trì, vận hành thường xuyên các công trình, biện pháp bảo vệ môi trường; thực hiện thu gom và xử lý triệt để các loại chất thải phát sinh trước khi xả ra môi trường; thực hiện chương trình giám sát môi trường định kỳ, kê khai nộp phí bảo vệ môi trường theo quy định.

Đồng thời, Công ty cần đẩy nhanh tiến độ xây dựng cơ bản mỏ để đưa mỏ vào khai thác theo quy định. Khai thác theo đúng thiết kế mỏ được phê duyệt, khai thác trong phạm vi, ranh giới mỏ được cấp phép và đúng công suất được phép khai thác hàng năm quy định trong Giấy phép khai thác khoáng sản đã được cấp.

Ngoài ra, về thông tin Công ty CP xi măng Xuân Thành khai thác đá sét nhiều năm trước phép và gây ô nhiễm môi trường, Sở TN&MT tỉnh Hà Nam đã có văn bản số 254/STN&MT-KS ngày 24/02/2020 và Báo cáo số 39/BC-STN&MT ngày 05/3/2020 về việc khai thác sét xi măng ở khu vực Khe Non, huyện Thanh Liêm báo cáo UBND tỉnh Hà Nam và Sở Thông tin truyền thông.

Cụ thể, sau khi Bộ TN&MT cấp Giấy phép khai thác khoáng sản số 780/GP-BTNMT ngày 29/3/2019, Sở TN&MT tỉnh Hà Nam, chính quyền địa phương đã phối hợp với Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam tổ chức bàn giao mốc giới mỏ tại thực địa cho Công ty CP xi măng Xuân Thành. Theo Phụ lục 3 Giấy phép, Công ty CP xi măng Xuân Thành được xây dựng cơ bản mỏ và khai thác khoáng sản với công suất 250.346 tấn/năm, từ năm thứ hai đến năm thứ 26 khai thác với công suất 1.202.102 tấn/năm, năm thứ 27 khai thác 544.760 tấn/năm.

Trong thời gian qua Sở TN&MT tỉnh Hà Nam chưa nhận được báo cáo nào của UBND huyện Thanh Liêm, UBND các xã Thanh Hương, Liêm Sơn, thị trấn Tân Thanh hoặc đơn thư, phản ánh của công dân về hoạt động khai thác sét trái phép tại địa phương của Công ty CP xi măng Xuân Thành.