Nhiều sản phẩm thực phẩm chức năng không chỉ quảng cáo nổ công dụng như thuốc đặc trị bệnh, mà còn chứa chất cấm nguy hại sức khỏe ngày càng là nỗi lo với người tiêu dùng Việt.

Ngang nhiên quảng cáo là “thuốc”

Theo Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia và Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Vĩnh Phúc, TPBVSK Kisu New giảm cân trà xanh (NSX: 230821, HSD: 220824, số lô 030821) chứa nhiều chất cấm phenolphtalein, sibutramine, desmethylsibutramine, desisobutyl-benzylsibutramine.

TPBVSK Kisunew bị phát hiện chứa chất cấm nguy hiểm sức khỏe người dùng.

Theo đó, Cục An toàn thực phẩm cảnh báo và đề nghị người tiêu dùng không mua, không sử dụng sản phẩm có các thông tin trên, trường hợp phát hiện sản phẩm này lưu hành trên thị trường đề nghị thông báo cho cơ quan chức năng để xử lý theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, qua khảo sát của PV Khoa học và Đời sống cho thấy, hiện trên nhiều trang mạng vẫn quảng cáo bán sản phẩm TPBVSK Kisu New là “thuốc giảm cân”.

Cụ thể, trên trang https://vitamintot.com/san-pham/giam-can-kisu-mau-moi-hop-20-vien/ quảng cáo giảm cân Kisu mẫu mới hộp 20 viên, giá 245.000đ; Kisu New là “Thuốc giảm cân” được sản xuất từ những thành phần thảo dược tự nhiên 100% an toàn, lành tính, sản phẩm còn bổ sung thêm một số dưỡng chất như các vitamin nhằm thúc đẩy quá trình trao đổi chất cũng như có công dụng làm đẹp da; hỗ trợ giảm cân nhanh chóng từ 2 - 3kg chỉ sau 14 ngày sử dụng...

PV đã liên hệ đến số điện thoại 0961684xxx trên trang vitamintot.com, người bán tên Dung chào hàng: “Nếu khách mua 5 hộp thì em hỗ trợ giảm 10.000đ/hộp và hỗ trợ phí giao hàng”.

H2- vitamintot.com quảng cáo TPCN KisuNew là “thuốc”.

Tại link https://giamcanlishou.com/thuoc-giam-can-kisu-gia-bao-nhieu.htm cũng quảng cáo TPBVSK Kisu New là “thuốc giảm cân Kisu với những thành phần hoàn toàn từ tự nhiên...”.

Trang https://nhathuocphuongchinh.com/products/thuoc-giam-can-kisu thì quảng cáo Kisu New với các thành phần thảo dược từ tự nhiên như trạch tả, trà xanh, lá sen kết hợp với collagen, vitamin B5, biotin hỗ trợ giảm cân và làm đẹp da, tóc, móng. Viên uống giúp tăng cường chuyển hóa chất béo, giảm cholesterol trong máu, giảm cảm giác thèm ăn, giá 319.000đ/hộp.

Chất cấm tăng nguy cơ đột quỵ, tử vong

Trao đổi với phóng viên, TS Phan Thế Đồng, phó chủ tịch Hội Dinh dưỡng TP HCM cho biết, desmethylsibutramine và desisobutyl-benzylsibutramine là các chất có cấu trúc tương tự như sibutramine. Sibutramine là thành phần có trong thuốc tân dược, trước đây từng được sử dụng chữa bệnh trầm cảm. Khi bào chế đưa vào sản phẩm thực phẩm giảm cân thì có tác dụng cắt cơn thèm ăn của người béo phì.

Trường hợp bệnh nhân phải cắt dạ dày vì dùng TPCN giảm cân, được điều trị tại BV Bạch Mai (Ảnh BV).

Tuy nhiên, sử dụng loại thực phẩm giảm cân chứa thành phần sibutramine dẫn tới các triệu chứng như nhức đầu, mệt mỏi, khó chịu, mặt nóng ran... Dùng lâu ngày dẫn đến rủi ro cao hơn cho sức khoẻ như bệnh tim mạch, nhồi máu cơ tim, đột quỵ, tai biến, có thể dẫn tới đột tử, tử vong cao. Chính vì vậy, đa số các nước châu Âu đã cấm không cho phép lưu hành, sử dụng sibutramine trong điều trị bệnh theo phương pháp Tây y. Thế nhưng nhiều sản phẩm TPBVSK tại thị trường Việt Nam cho thấy chứa chất cấm sibutramine.

Thành phần phenolphtalein đã từng được sử dụng rộng rãi như một loại thuốc nhuận tràng, tuy nhiên vì nhiều nguy cơ với sức khỏe nên nó đã bị hạn chế và cấm sử dụng trong một số sản phẩm. Người dùng có thể bị các triệu chứng như phát ban, ngứa ngáy, thậm chí dẫn đến nhiễm độc và hoại tử biểu bì. Tại Canada, sau khi xem xét các lợi ích và rủi ro liên quan đến việc sử dụng thuốc chứa phenolphtalein, Bộ Y tế Canada đã kết luận, phenolphtalein có thể gây ung thư ở người, do đó các sản phẩm này đã bị thu hồi và cấm bán trên thị trường.

Cùng trao đổi về tác hại của sibutramine, BS Nguyễn Doãn Thành, nguyên cán bộ Khoa Vệ sinh lao động nghề nghiệp (Viện Y tế công cộng TPHCM) cho biết, chất cấm sibutramine trước đây được bán dưới tên thương hiệu Meridia. Sibutramine cũng tác động lên hệ thần kinh, với các triệu chứng: mất ngủ chóng mặt, lo lắng, trầm cảm, kích thích thần kinh trung ương, mất khả năng cảm xúc hội chứng Gilles de la Tourette, mất trí nhớ ngắn hạn, rối loạn ngôn ngữ.

Từ 2010, Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) và nhiều quốc gia như Ấn Độ, Singapore... đã ban hành quyết định cấm lưu hành tất cả sản phẩm có sibutramine.

Tại Việt Nam, Cục Quản lý Dược, bộ Y tế đã ngưng cấp phép nhập khẩu nguyên liệu sibutramine và tiến hành thu hồi các sản phẩm chứa chất này vì nó có quá nhiều tác hại cho sức khỏe con người.

“Không nên dùng các loại thực phẩm giảm cân quảng cáo là giảm cân “thần tốc”, "tức thì" chỉ trong vài tuần sử dụng. Để giảm cân, tốt nhất nên áp dụng chế độ tập luyện và ăn uống điều độ, không tự mua dùng thuốc giảm cân đang bán tràn lan trên thị trường, gây nguy hiểm tính mạng”. TS Phan Thế Đồng khuyến cáo./.