Đậu đen, còn gọi là hắc đại đậu, ô đậu, đông đậu tử... là không chỉ là loại thức ăn bổ dưỡng, giàu chất chống oxy hoá, chống lão hoá mà còn được coi là thuốc quý có thể chữa được nhiều bệnh.

Trong đậu đen có chứa các thành phần dinh dưỡng: protid, chất béo, glucid và một số muối khoáng như canxi, photpho, sắt, vitamin B1, B2, PP, C… Hàm lượng axít amin cần thiết cũng rất cao.

Theo dược thư cổ, đậu đen có vị ngọt, tính bình, có công dụng hoạt huyết giải độc, khứ phong lợi thủy, bổ thận tư âm, điều trung hạ khí, thanh nhiệt giải biểu, kiện tỳ chỉ hãn, dưỡng can minh mục, thường được dùng để chữa các chứng thủy thũng trướng mãn, cước khí do phong độc, hoàng đản phù thũng, các bệnh lý hậu sản, lở loét ngoài da, di niệu tự hãn, tiêu khát, tai ù, tai điếc và mờ mắt do thận hư... Ngoài ra, loại đậu này còn có tác dụng làm tăng sức đề kháng và kéo dài tuổi thọ, rất có lợi cho người già, trẻ em và phụ nữ sau khi sinh.

Giá đậu đen là thực sự là nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng mà mỗi chúng ta nên thường xuyên bổ sung. Với tính năng vị ngọt, tính bình, không độc, giá đậu đen không chỉ có tác dụng thanh lọc cơ thể, hỗ trợ đào thải các chất độc tố ra bên ngoài mà còn có tác dụng trị chứng tê thấp, gân có rút, phá được máu độc của phụ nữ, trừ khí nóng trong dạ dày. Bổ khí, nhuận da, mạnh cả ngũ tạng. Ngày dùng 20 - 60g, hoặc nhiều hơn.

Đặc biệt, cũng như tác dụng của đậu đen, giá đậu đen có tác dụng bổ máu, bổ thận và mát nên rất tốt cho những người thường xuyên chóng mặt, thiếu máu, đau đầu, mất ngủ, đau nhức xương khớp, táo bón, tiểu rắt...

Phù và và tê dại: Giá đậu đen 500g, sao thơm tán mịn. Mỗi lần dùng 10g với cốc rượu nóng. Ngày 3 lần. Tác dụng: Trị gió độc, tà khí phạm vào huyết mạch, mình phù, nặng nề, tê dại, không đau nhức...

Thở yếu, đại tiện ít: Giá đậu đen sao giấm 1 phần. Đại hoàng gia sao 1 phần. Tán mịn, mỗi lần uống 8g với nước trần bì sắc đặc. Ngày 2 lần. Phù thũng, thở yếu, mau, đại tiểu tiện ít, khó đi. Uống thấy đại tiểu tiện đã thông thì dừng.

Đau xương khớp: Giá đậu đen 100g tẩm giấm sao vàng tán mịn. Mỗi lần uống 1 muỗng với rượu trước khi ăn. Ngày 2 - 3 lần. Tác dụng: Trị phong thấp tê, gân co rút, gối nhức, bụng nóng, đại tiện táo.

Lương y Hoài Vũ (Hội Đông y Việt Nam)