Hồi phục thế nào?

Số liệu từ Bộ Xây dựng về thị trường nhà ở, bất động sản quý 2/2020 cho thấy, lượng dự án du lịch, nghỉ dưỡng được cấp phép tăng hơn so với quý 1/2020. Theo đó, một số địa phương trọng điểm về du lịch nghỉ dưỡng như Khánh Hoà, Phú Yên, quý 1/2020 không có dự án nào, nhưng quý 2 có thêm 2 - 3 dự án được cấp phép.

Quý 2/2020, có 92 dự án với 6.300 căn condotel, 197 biệt thự du lịch và 46 căn văn phòng kết hợp lưu trú được cấp phép, 91 dự án với 19.878 căn condotel và 8.407 biệt thự du lịch đang triển khai xây dựng, 12 dự án với 70 căn condotel, 256 biệt thự du lịch và 1 căn văn phòng kết hợp lưu trú hoàn thành.

Trong quý 2/2020 có hơn 6.000 căn condotel tại các dự án được cấp phép mới.

Bộ Xây dựng cũng cho biết, có 668 căn condotel đã được Cục Giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng chấp thuận nghiệm thu và đưa vào sử dụng. Dù vậy, so với quý trước, số nghiệm thu chỉ bằng 27%. Quý này tiếp tục không có căn biệt thự du lịch nào được nghiệm thu, nhưng văn phòng kết hợp lưu trú (officetel) từ 0 căn nhảy vọt lên 931 căn.

Đáng nói, trước đó, ngày 14/2/2020, Bộ TN&MT đã có văn bản gửi Sở TN&MT các tỉnh, thành phố hướng dẫn về chế độ sử dụng đất và việc chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng không phải nhà ở như condotel. Văn bản đã xác định các dự án du lịch nghỉ dưỡng sử dụng đất vào mục đích kinh doanh dịch vụ thuộc loại đất thương mại, dịch vụ. Nhà nước cho các tổ chức thuê đất để sử dụng vào mục đích đất thương mại, dịch vụ trên cơ sở dự án đầu tư hoặc có đơn xin thuê đất, với thời hạn thuê đất không quá 50 năm, trường hợp đặc biệt không quá 70 năm, khi hết hạn thì được xem xét gia hạn nếu có nhu cầu.

Do đó, Bộ TN&MT chỉ đạo Sở TN&M các tỉnh, thành phố tổ chức rà soát các dự án đầu tư du lịch nghỉ dưỡng đã được phê duyệt, để xác định các trường hợp đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận (sổ đỏ) cho người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, theo trình tự, thủ tục, hồ sơ quy định của pháp luật về đất đai cho người nhận chuyển nhượng căn hộ du lịch, biệt thự du lịch tại các dự án du lịch nghỉ dưỡng.

Còn tại Thông tư số 21/2019/TT-BXD ngày 31/12/2019 về quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nhà chung cư, Bộ Xây dựng quy định rõ chỉ tiêu dân số, quy hoạch, bố trí mặt bằng, cũng như tính toán cụ thể cho condotel và officetel; cùng Quyết định số 3720/QĐ-BVHTTDL ngày 28/10/2019 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Quy chế quản lý, kinh doanh loại hình căn hộ du lịch và biệt thự du lịch cũng đã phần nào hoàn thiện khung pháp lý cơ bản cho các sản phẩm bất động sản kiểu mới như condotel. Vì thế có thể nói, hướng dẫn nói trên của các bộ có thẩm quyền đã tháo “nút thắt” pháp lý cho condotel.

Nhưng pháp lý vẫn cần hoàn thiện

Mới đây, tại văn bản số 5269/VPCP-CN ngày 30/6/2020 của Văn phòng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với các loại hình bất động sản du lịch, lưu trú. Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Xây dựng đã nghiên cứu, ban hành nhiều văn bản, tiêu chuẩn, quy chuẩn đối với lĩnh vực này.

Ngày 20/01/2020, Bộ Xây dựng đã có văn bản số 276/BXD-QLN để chỉ đạo, hướng dẫn UBND các tỉnh,thành phố trực thuộc Trung ương một số nội dung liên quan đến quản lý đầu tư, xây dựng, kinh doanh bất động sản du lịch, lưu trú. Trong đó, yêu cầu kiểm soát chặt chẽ các dự án có hiện tượng chuyển đổi căn hộ du lịch, biệt thự du lịch sang nhà ở và cần xem xét thận trọng, thực hiện đúng quy định hiện hành của pháp luật về đầu tư, pháp luật về quy hoạch đô thị, pháp luật về xây dựng. Đảm bảo phù hợp với quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất được duyệt, quy hoạch, kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương đồng thời phù hợp với khả năng dung nạp dân số, khả năng đáp ứng về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội của khu vực; tuân thủ quy định, quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng.

Để tiếp tục hoàn thiện pháp luật, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật Kinh doanh bất động sản theo chương trình xây dựng pháp luật của Quốc hội và đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị định 76/2015/NĐ-CP ngày 10/9/2015 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản. Theo đó, sẽ quy định rõ việc xây dựng, kinh doanh bất động sản du lịch, lưu trú (căn hộ du lịch, biệt thự du lịch, văn phòng kết hợp lưu trú) để đảm bảo quyền lợi cho các bên, tránh rủi ro cho người dân.

Gần đây, Bộ Công an cũng đã có văn bản kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố tăng cường quản lý nhà nước đối với dự án căn hộ du lịch (condotel), biệt thự du lịch (tourist villa), văn phòng kết hợp lưu trú (officetel) từ khâu quy hoạch dự án, cấp phép sử dụng đất, cấp phép xây dựng, đến quản lý kinh doanh, vận hành và quản lý cư trú.

Theo Bộ Công an, quy định quản lý, vận hành condotel, tòa nhà hỗn hợp gồm căn hộ condotel và nhà ở hiện nay thiếu chặt chẽ, chưa quy định rõ vai trò chủ đầu tư dự án, gây nguy cơ mất an ninh, an toàn cho tòa nhà. Trước mắt, Bộ Công an kiến nghị không nên phát triển thêm các dự án condotel, tourist villa và officetel, không hợp thức hóa các loại hình này thành nhà ở.