Không riêng Hà Nội, TP HCM, tại nhiều đô thị khác ở nước ta, hình ảnh vỉa hè bị trưng dụng làm nơi dừng, đỗ của các phương tiện, trong đó có ô tô, không còn xa lạ. Thậm chí, nhiều điểm trông giữ xe được dựng lên, sử dụng mặt bằng từ chính vỉa hè, khiến không gian của người đi bộ bị thu hẹp. Đây đồng thời là yếu tố gây ra tình trạng xuống cấp, hư hỏng vỉa hè trên nhiều tuyến phố.

Ảnh chụp trên đường Tân Sơn, quận Tân Bình,TP HCM, khi rất nhiều xe thường xuyên dừng đỗ chiếm dụng phần vỉa hè của người đi bộ

Khi nhiều xe cộ đậu, di chuyển trên vỉa hè, đặc biệt là phương tiện có tải trọng lớn như ô tô, gạch sữ sụt lún, bong tróc, xuống cấp.

Những năm gần đây, các đô thị ở nước ta đang quá tải mà một trong những nguyên nhân là ô tô cá nhân phát triển quá nhanh. Đặc biệt, tại Hà Nội và TP HCM, việc khan hiếm bãi đậu xe khiến nhiều khu vực lòng đường, vỉa hè bị trưng dụng, trở thành nơi kinh doanh trái phép. Nhiều hộ dân có xe riêng cũng chiếm luôn phần vỉa hè trước nhà mình làm bến đỗ. Không ít cơ quan, công sở “xí phần” vỉa hè, lề đường xung quanh trụ sở cho nhân viên đỗ xe.

Ảnh chụp trên đường Trần Não, TP Thủ Đức, TP HCM, khi hàng ngày luôn có rất nhiều xe ô tô cá nhân dừng đỗ xe chiếm hết phần vỉa hè khiến khách bộ hành hết lối...

Ngoài ra, tình trạng tham gia giao thông thiếu ý thức, điều khiển xe chạy lên vỉa hè cũng phổ biến. Cứ thấy đường bị ùn tắc, nhiều người liền “phi” thẳng xe lên vỉa hè để đi trước hoặc tìm lối rẽ sang phố khác.

Với lỗi đỗ xe trên vỉa hè, người điều khiển phương tiện có thể bị phạt tiền từ 600.000 - 800.000 đồng (căn cứ điều 5 và 6 Nghị định 46/2016/NĐ-CP). Hình thức xử phạt này còn áp dụng cho những hành vi dừng, đỗ sai quy định như: Đỗ xe không quan sát hè phố, lề đường hay cách lề đường quá xa, gây cản trở giao thông, cho ô tô dừng hoặc đỗ trên nắp cống, miệng hầm đường dây điện cao thế, đường dây điện thoại…

Không ít vỉa hè đường phố còn có những chiếc xe ô tô trùm mền dừng đỗ suốt ngày đêm, ảnh chụp trên đường Phan Chu Trinh, TP Thủ Đức, TP HCM

Với lỗi vi phạm lái ô tô chạy trên vỉa hè, điểm c khoản 4, Điều 5 Nghị định 46 quy định: Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1,2 triệu đồng đối với người điều khiển ô tô và các loại xe tương tự ô tô không đi bên phải theo chiều đi của mình; đi không đúng phần đường hoặc làn đường quy định; điều khiển xe đi qua dải phân cách cứng ở giữa hai phần đường xe chạy; điều khiển xe đi trên hè phố, trừ trường hợp điều khiển xe đi qua hè phố để vào nhà.

Ngoài bị phạt tiền, người điều khiển ô tô vi phạm một trong những điều trên có thể bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 1-3 tháng. Trường hợp thực hiện hành vi vi phạm mà gây tai nạn sẽ bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 2-4 tháng.

Từ thực trạng và những quy định nêu trên, các cơ quan chức năng cần xử lý nghiêm, phạt thật nặng tài xế cho dừng, đỗ xe, cũng như lái xe chạy trên vỉa hè.