Ruột cứng, khô, xốp

Thời gian gần đây, tại một số cửa hàng chuyên nhập trái cây ngoại và đầu mối hoa quả ở Hà Nội xuất hiện loại dưa hấu vuông xuất xứ Nhật Bản, được bán với giá 4,5 triệu đồng/quả. Theo chị Trương Kim Liên – chủ một cửa hàng chuyên nhập trái cây ngoại trên đường Nguyễn Khánh Toàn (Q.Cầu Giấy), loại dưa này được trồng ở quần đảo Shikoku (Nhật Bản), bên ngoài vỏ có những hình kẻ sọc dọc thân.

Có thời điểm, loại dưa hấu vuông này khan hiếm do mất mùa, giá bán ở Nhật khi ấy dao động từ 100-200 USD/quả, còn ở thị trường nước ngoài lên tới 800 USD/quả (khoảng 18 triệu đồng). Theo một vài người mua thì cùi của loại dưa này rất mỏng, bên trong không có hạt, ruột đỏ nhạt, có mùi thơm nhẹ đặc trưng khó tả, ăn một lần sẽ muốn ăn thêm lần nữa.

Ông Nguyễn Trung Thành, nghệ nhân sản xuất trái cây tạo hình, cơ sở Thành Huy (xã Phú Tân, Châu Thành, Hậu Giang), thị trường trái cây tạo hình nói chung và dưa hấu vuông nói riêng ở trong nước chỉ có vào dịp Tết nguyên đán. Đa phần khách hàng mua dưa hấu vuông là để đi biếu hoặc thờ cho đẹp mắt.

Giá một cặp dưa hấu vuông trong nước khoảng 2 triệu đồng, 1 cặp dưa hấu hình hồ lô khoảng 800 ngàn đồng. Dưa hấu vuông có giá cao hơn nhiều so với dưa hấu thông thường do tỉ lệ hỏng khi tạo hình rất lớn. Việc tạo hình khá phức tạp.

“Quả dưa hấu vuông đúng chuẩn cao 17-20cm, mỗi cạnh dày từ 12-15mm. Dưa để trong khuôn mà bị bung ra là hỏng trái. Lỡ tay làm xước vỏ là quả không đẹp. Rồi ở trong khuôn thì dịch bệnh dễ tấn công, nhiễm nấm nên hỏng quả. Tuy vậy, đây là quả để trưng bày nhiều hơn là để ăn.

Lý do là dưa hấu vuông ăn không ngon, ruột cứng, khô, xốp do hệ quả của tạo hình. Dưa vốn phát triển nhanh, bị nén 100% trong khuôn nên ruột dưa sẽ không ngon, bị biến đổi. Việc bỏ ra vài triệu đồng để mua trái dưa hấu ăn là rất phí”, ông Nguyễn Trung Thành cho biết.

Chỉ dùng để trưng bày

Ông Nguyễn Trung Thành cho biết, năm nào ông cũng tạo hình bưởi hồ lô và dưa hấu hồ lô. Nếu như bưởi hồ lô ăn ngon  hơn bưởi thường vì được chăm sóc kỹ càng, quá trình sinh trưởng chậm nên phù hợp để tạo hình thì dưa hấu ngược lại.

Do phát triển rất nhanh nên để tạo hình dưa hấu, người ta phải cho vào khuôn ép cứng nén lại mới tạo ra được các góc vuông làm thay đổi thành phần bên trong quả dưa. Vì thế, dưa hấu vuông hay dưa hấu hồ lô chỉ dùng để trưng bày chứ ít có giá trị sử dụng để ăn.

Giá thành dưa cao vì công chăm sóc nhiều và tỉ lệ thành công thấp nên các nhà vườn chỉ làm vào dịp lễ Tết.

Theo ông Nguyễn Trung Thành, dưa nhập khẩu đắt có thể vì quy trình chăm sóc ở Nhật Bản khác. Họ trồng nhà lưới, kiểm soát sâu bệnh tốt thì giá thành cao. Rồi công vận chuyển, thuế phí… Bỏ một số tiền lớn như vậy để mua về ăn thì không nên.

Tốt hơn cả là sử dụng dưa hấu trong nước, vừa ngon, vừa rẻ, đảm bảo nguồn gốc xuất xứ. Nhiều người có tâm lý “sính ngoại” nhưng đây là bài toán kinh tế. Mua dưa trong nước mà ngon, thậm chí ngon hơn dưa nhập khẩu, giá lại rẻ hơn rất nhiều thì có nên không, người tiêu dùng tự có câu trả lời.

Để mua dưa hấu chất lượng cao thưởng thức, theo ông Nguyễn Trung Thành, không cần thiết phải bỏ ra số tiền lớn như vậy mua dưa nhập khẩu. Trong nước có rất nhiều giống dưa hấu nổi tiếng chất lượng  cao, cực kỳ thơm ngon.

Tiêu biểu có thể thấy là loại dưa hấu Thành Long với thương hiệu Mặt Trời Đỏ. Đây là giống dưa có quả khá nhỏ, nhưng rất ngon ngọt, đậm đà, thịt dưa mềm, mọng nước, là giống cây đặc sản của Việt Nam được bán khá phổ biến khắp cả nước.

“Khi chọn mua dưa, nên chọn quả nhỏ vừa phải, không lớn quá. Dưa quả nhỏ thường ngọt hơn, ít có khả năng bị ủng lõi do quá trình vận chuyển. Những quả dưa được chăm sóc bón nhiều phân kali thì sẽ ngọt. Còn sử dụng phân bón tăng trưởng sẽ làm quả to rất nhanh nhưng nhạt, dễ thối, hỏng”, ông Nguyễn Trung Thành.

Bảo Khánh