Theo GS.TS Từ Ngữ, chuyên gia dinh dưỡng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Dinh dưỡng Việt Nam, chất xơ quan trọng với hệ tiêu hóa nói riêng và sức khỏe nói chung. Ăn đa dạng ngũ cốc và các loại rau lá, rau củ, rau quả, trái cây cung cấp lượng chất xơ cho cơ thể. Chất xơ được ví như "cây chổi quét chất bẩn", đẩy chất thải cặn bã ra khỏi cơ thể và giữ lại dinh dưỡng cần thiết. Thiếu chất xơ gây táo bón và tăng nguy cơ bệnh lý như đại tràng.

Thức ăn có nhiều chất xơ giúp nhanh no, giảm sự thèm ăn các món khác. Chất xơ trong thực phẩm thúc đẩy quá trình tiêu hoá, giúp tống chất thải ra khỏi cơ thể dễ dàng hơn, do đó giảm sự tồn tại của các chất độc trong cơ thể. Thực phẩm giàu chất xơ còn chứa nhiều chất chống oxy hoá và vitamin C. Ăn đủ chất xơ rất quan trọng đối với sức khỏe.

Điều gì xảy ra khi bạn ăn quá nhiều chất xơ?. Ảnh minh họa

Theo khuyến cáo, mỗi ngày người trưởng thành cần ăn trung bình 18 - 20g chất xơ. Khả năng dung nạp chất xơ của mỗi người sẽ khác nhau vì đối với mỗi độ tuổi, lượng dinh dưỡng cần hấp thụ vào cơ thể sẽ khác nhau. Người cao tuổi cần tăng lượng chất xơ do nhu động ruột kém, tuy nhiên không bổ sung quá mức vì tiêu thụ quá nhiều cũng có hại.

Các chuyên gia dinh dưỡn cho biết cho, nếu ăn quá nhiều chất xơ có thể gây tiêu chảy, tích tụ ở đại tràng và kích thích tiêu hóa nhiều lần. Cần lưu ý, không nên để cơ thể rơi vào tình trạng thừa chất xơ. Các chuyên gia dinh dưỡng cho biết người bổ sung từ 70g chất xơ mỗi ngày có nguy cơ gây hại đến sức khỏe. Bởi vì thừa chất xơ sẽ khiến khả năng hấp thu vitamin, khoáng chất kém đi rõ rệt. Nếu ăn nhiều hơn mức khuyến nghị hoặc tăng lượng chất xơ quá đột ngột, có thể gặp một số tác dụng phụ dưới đây:

Gây ra các vấn đề về tiêu hóa

Việc ăn quá nhiều chất xơ có thể dẫn đến các vấn đề tiêu hóa như đầy hơi và tiêu chảy. Sự gia tăng đột ngột về chất xơ, lượng nước uống không đủ, và không hoạt động, cùng với chế độ ăn nhiều chất xơ có thể làm tăng các triệu chứng này.

Không thể hấp thụ khoáng chất

Khi dử dụng quá 50g chất xơ mỗi ngày, bạn cũng có thể phải đối mặt với nguy cơ không thể hấp thu khoáng chất. Điều này có nghĩa là cơ thể bạn sẽ bài tiết các khoáng chất có trong chất xơ thay vì hấp thu chúng. Một số khoáng chất có nguy cơ không hấp thu với lượng chất xơ dư thừa bao gồm canxi, magiê và phốt pho.

Gây táo bón

Ăn quá nhiều chất xơ có thể dẫn đến táo bón vì nhiều lý do. Thông thường mọi người sẽ nghe nói rằng nên ăn nhiều chất xơ hơn nếu bị táo bón, nhưng việc này cần phải được thực hiện một cách từ từ và ổn định đồng thời tăng cường lượng nước trong cơ thể để tránh làm tình trạng táo bón trở nên trầm trọng hơn. Vì chất xơ hấp thụ nước từ ruột nên cần đảm bảo uống đủ nước.

Không tiêu thụ đủ calo

Chất xơ giúp tăng thêm khối lượng cho bữa ăn, có thể giúp thúc đẩy cảm giác no. Tuy nhiên, thực phẩm chứa chất xơ như rau, trái cây, đậu và đậu lăng có xu hướng ít calo hơn. Nếu phụ thuộc quá nhiều vào chất xơ sẽ cảm thấy quá no và khó ăn các thực phẩm khác. Khi ăn quá nhiều chất xơ không còn chỗ cho các chất dinh dưỡng đa lượng khác, có thể cản trở khả năng đáp ứng tất cả các nhu cầu dinh dưỡng của như chất béo, protein và vi chất dinh dưỡng.

Một bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng cân bằng giữa carbohydrate, protein, chất béo và chất xơ sẽ giúp cơ thể cảm thấy tốt nhất.

Có thể bị đầy hơi hoặc chướng bụng khó chịu

Quá nhiều chất xơ cũng có thể nhanh chóng làm hỏng một ngày của bạn với cảm giác khó chịu ở dạ dày. Trong một số ít trường hợp, nó có thể gây tắc nghẽn đường ruột.

Theo TS. Paulina Lee, chuyên gia dinh dưỡng chức năng nổi tiếng tại Hoa Kỳ cho biết: Việc vi khuẩn đường ruột của chúng ta tạo ra một số sản phẩm phụ là khí khi nó tiêu hóa thức ăn và chất xơ mà chúng ta tiêu thụ là điều bình thường. Nhưng khi lượng khí gây chướng bụng trở nên khó chịu, thì bạn cần phải đánh giá lại mức tiêu thụ chất xơ của mình. Để giải quyết vấn đề, nên nạp thêm chất lỏng, tập thể dục và thay đổi chế độ ăn uống giúp cơ thể quen với việc tiêu thụ nhiều chất xơ hơn.

Mất nước

Chất xơ có xu hướng hấp thụ nước từ ruột, do đó, quá nhiều chất xơ sẽ hấp thu toàn bộ nước từ ruột và dẫn đến mất nước.

Tắc nghẽn đường ruột

Điều này xảy ra khi có quá nhiều chất xơ và không đủ nước trong ruột. Các chất xơ dư thừa không thể di chuyển do thiếu nước và do đó dẫn đến tắc nghẽn đường ruột. Đây là tình trạng tồi tệ nhất do có quá nhiều chất xơ. Thậm chí, người bệnh cần phẫu thuật để thoát khỏi vấn đề này.

Khó khăn trong việc hấp thụ các chất dinh dưỡng cần thiết

Quá nhiều chất xơ có thể làm giảm khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng từ thực phẩm, dẫn đến thiếu hụt chất dinh dưỡng.

Trào ngược axit dạ dày

Chất xơ trong thực phẩm thực sự làm giảm các vấn đề trào ngược axit. Nhưng quá nhiều chất xơ lại gây ra vấn đề này. Nhiều chất xơ sẽ gây áp lực lên dạ dày dẫn đến hiện tượng trào ngược axit dạ dày diễn ra lâu hơn.