Lao gây biến dạng thân đốt sống

Cách thời điểm nhập viện 5 ngày, anh S, 39 tuổi bị đau vùng thắt lưng, ở nhà xoa bóp, giác hơi không đỡ nên đến Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê khám.

Kết quả chụp cộng hưởng từ (MRI) cho thấy “thân đốt sống L2-L3 biến dạng, bờ khớp hẹp nham nhở và dính nhau, tăng tín hiệu trên STIR, dày và phù nề phần mềm lân cận gây hẹp ống ngang mức, chưa chèn ép chóp tủy, đường kính trước sau ống sống hẹp nhất còn 7mm. Cơ thắt lưng chậu bên trái ngang mức L2-3 có ổ tụ dịch kích thước 30x18mm”.

Sau khi hội chẩn trực tuyến với các chuyên gia chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, các bác sĩ thống nhất chẩn đoán: Tiêu xương đốt sống L2, L3 chưa loại trừ lao cột sống, tư vấn bệnh nhân lên tuyến trên điều trị.

Hình ảnh thân đốt sống L2-L3 biến dạng, bờ khớp hẹp nham nhở và dính nhau trên phim chụp của bệnh nhân - Ảnh BVCC

BS Nguyễn Thị Thu Huyền, Khoa Y học cổ truyền và Phục hồi chức năng, Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê cho biết, lao cột sống thường xuất hiện ở đốt sống L1-L2 và D9-D12, Vi khuẩn Lao âm thầm phá hủy các thân đốt sống nên các triệu chứng thường không rầm rộ, ngoài triệu chứng đau vùng đốt sống bị tổn thương, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng khác như sốt nhẹ về chiều, chán ăn, giảm cân, cơ thể ốm yếu, mệt mỏi.

65% lao xương khớp có lao cột sống

Các chuyên gia xương khớp cho biết, bệnh lao cột sống hay còn gọi là mục xương sống là một dạng bệnh lý lao ngoài phổi, thường gặp nhất trong hệ vận động. Hiện nay, các bệnh lao hệ thống xương khớp đang chiếm 1/5 tổng số các trường hợp lao ngoài phổi. Riêng ở Việt Nam, 65% bệnh nhân bị lao hệ xương khớp bị mắc bệnh lao cột sống, lao khớp (khớp gối, háng, cổ chân, vai, cổ tay...).

Bệnh lao cột sống do vi khuẩn lao sau khi qua phổi hoặc hệ thống tiêu hóa sẽ theo đường máu hoặc bạch huyết đến khu trú tại một bộ phận nào đó của hệ thống cơ xương khớp gây bệnh.

Bệnh nhân bị bệnh lao cột sống sẽ bị phá hủy các thân đốt sống âm thầm, vì vậy các triệu chứng bệnh lao cột sống xuất hiện rất chậm và thường có các triệu chứng chủ quan giống như lao phổi: Sốt nhẹ về chiều, lười hoặc chán ăn, giảm cân trầm trọng, cơ thể ốm yếu, mệt mỏi.

Đau vùng đốt sống bị tổn thương: Ban đầu vết đau âm ỉ và có chiều hướng tăng dần vào chiều và đêm. Đau thường khu trú ở khu vực đốt sống vùng ngực là lúc bị lao cột sống ngực. Nếu biểu hiện đau càng dữ dội là lúc cột sống thắt lưng bị phá hủy nặng dẫn đến một hay hai chân co giật, đau lan theo rễ thần kinh bị chèn ép.

Chân tay bị teo: Chân teo nhỏ lại, đặc biệt là vùng trước ngoài cẳng chân hay bắp chuối chân, thường thấy trong lao cột sống thắt lưng. Kèm theo đó là các biểu hiện liệt vận động hai chân, do chèn ép tuỷ sống, dấu hiệu này xuất hiện chậm hơn.

Khi hai chân có dấu hiệu bị chèn ép rễ thần kinh sẽ có biểu hiện rối loạn biến dưỡng da, lông, móng.

Thấy phồng lên trong ổ bụng dưới. Khi áp xe lớn sẽ chui qua dây chằng bẹn, xuống đùi, giống dạng áp xe hình nút áo. Áp xe lao có thể xuất hiện lớn sau mông, vùng tam giác Petit trên mào chậu sau, xuống vùng u tọa, hay ra mặt ngoài đùi,... Khi áp xe quá lớn dưới da, áp xe bể sẽ dẫn đến hiện tượng dò mủ dưới da.

Liệt vận động hai chân là biểu hiện thường thấy hơn liệt tứ chi, đa phần do lao cột sống ngực thấp.

Đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh lao cột sống là những người có tiền sử mắc bệnh lao phổi hoặc tiếp xúc thường xuyên với những người mắc bệnh lao phổi.

Do sự xâm nhập của vi khuẩn lao tại hệ thống xương khớp trong cơ thể con người gây nên, bệnh lao cột sống có thể lây truyền từ người sang người nếu như nguyên nhân của lao cột sống là do lao phổi.

Khi vi khuẩn lao phổi đã xâm nhập vào hệ tiêu hóa và theo tuần hoàn máu di chuyển đến các bộ phận khác của xương, từ đó phá hủy xương khớp ở khu vực mà trú ngụ. Tuy nhiên, khả năng lây nhiễm của bệnh lao cột sống ít hơn nhiều so với bệnh lao phổi.