Viêm cột sống dính khớp (VCSDK) là tình trạng viêm khớp mạn tính thường thấy ở vùng cột sống thắt lưng. Tình trạng viêm dẫn đến hiện tượng các thân đốt sống dính lại thành một khối, khiến bệnh nhân hạn chế các cử động của cột sống và gây ra biến dạng gù cột sống tiến triển.

Nếu không phát hiện và theo dõi sớm, tình trạng gù tiến triển có thể gây chèn ép tuỷ sống và gây tàn phế cho người bệnh. Đối với bệnh đã tiến triển được 10 năm thì có 27% người bệnh bị tàn phế. Con số này tăng lên 43% khi bệnh tiến triển từ 20 năm trở lên.

Cứ 10.000 người châu Á thì có trung bình 17 người mắc bệnh. Yếu tố liên quan đến gene di truyền HLA B27 quan sát được ở 90% các bệnh nhân VCSDK. Độ tuổi phát hiện bệnh dao động từ 17 - 45 tuổi, trong đó tỷ lệ mắc ở nam cao gấp hai lần ở nữ. Ngoài các tổn thường cột sống, còn có các tổn thương ở khớp và các bộ phân khác trong cơ thể (mắt, phổi, tim cũng như hệ tiêu hoá).

Dấu hiệu nhận biết bệnh: Đau lưng kéo dài trên 3 tháng ở các bệnh nhân < 45 tuổi, đau với tính chất vào gần đêm về sáng và đỡ dần khi vận động; Có người nhà có tiền sử VCSDK; Có tổn thương điển hình khớp cùng chậu trên phim; Xét nghiệm có yếu tố HLA B27;  Khi thấy anh em bạn bè nào trẻ tuổi, đi lại còng còng lưng, suốt ngày kêu đau, lại không xoay phải trái cột sống theo ý muốn được thì khả năng VCSDK là rất cao.

Điều trị ở giai đoạn đầu đáp ứng tốt với thuốc và vật lý trị liệu. Phẫu thuật chỉ đặt ra khi biến dạng gù cột sống quá nặng, có nguy cơ chèn ép tuỷ sống hoặc điều trị bảo tồn thất bại.

BS Trần Trung Kiên

(Khoa Cột sống, Bệnh viện Việt Đức)