Hiện nay, trên các trang thương mại điện tử như: Shopee, Lazada hay Tiki, các sản phẩm máy đuổi côn trùng được chào bán phổ biến, có tên máy đuổi chuột, ruồi, muỗi, kiến, gián; đèn bắt muỗi thông minh; với giá từ vài chục ngàn đến vài triệu đồng.

Các thiết bị đuổi côn trùng rao bán trên mạng

Mua về rồi… vứt

Anh Nguyễn Tấn Quang, nhà ở quận 5, TP HCM cho biết, do nhà gần sông nên côn trùng và chuột cứ chui vào nhà cắn phá đồ đạc, làm tổ và sinh hoạt gây mùi khó chịu. Gia đình đã thử nhiều cách như dùng keo dán chuột nhưng không hiệu quả triệt để. Mới đây, anh tìm hiểu trên mạng thấy loại máy đuổi côn trùng có sóng điện từ. Khi cắm điện sử dụng, máy sẽ phát ra sóng điện tác động lên hệ thần kinh của gián, chuột, muỗi... khiến chúng choáng váng và bỏ đi sau khoảng thời gian một tháng.

“Tuy nhiên, một số bạn bè có ý kiến là loại máy này “hên xui”, lắp vào kêu vo vo, sau khi sử dụng 3 tháng chuột vẫn hoành hành, muỗi, gián vẫn vào nhà dày đặc nên cũng hơi lo, không biết ra sao?”, anh Quang chia sẻ.

Một trường hợp khác là chị Nguyễn Thị Hương – bán tạp hóa ở huyện Hóc Môn, TP HCM, vì lo ngại phun thuốc diệt côn trùng sẽ gây ra mùi hôi, ảnh hưởng đến hàng hóa nên chị đã bỏ ra gần 500.000 đồng để mua một chiếc máy đuổi côn trùng sóng siêu âm, với hy vọng sẽ đuổi hết chuột, gián… trong cửa hàng. Thế nhưng, chị Hương đã phải vứt bỏ ngay từ lần đầu sử dụng vì không hiệu quả. Phản hồi với người bán thì ngay lập tức bị chặn số.

“Tin lời quảng cáo, với công nghệ tiên tiến máy sẽ đuổi được gián, chuột, muỗi... nhưng sau khi thử dùng 2 ngày thì tôi thấy không có chút hiệu quả nào, thậm chí còn thấy mệt mỏi, đau đầu”, chị Hương chia sẻ.

Theo lời quảng cáo của những người bán hàng, các thiết bị đuổi côn trùng hoạt động bằng cách phát ra sóng âm có dải tần 16 - 65KHz, có tác dụng trong phạm vi 70 -100m2, không gây nguy hiểm cho người. Các sóng âm được cho là nằm ở ngưỡng tai mà con người không thể nghe thấy, chúng bắt chước tiếng của sinh vật thiên địch của muỗi, gián, chuột nên khi phát ra âm thanh có thể khiến các loài này sợ hãi bỏ chạy.

Không nên sử dụng bừa bãi

TS vật lý Nguyễn Văn Khải, nguyên cán bộ Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam khẳng định không có loại máy nào đuổi được côn trùng, dù được quảng cáo là công nghệ gì.

Theo TS. Nguyễn Văn Khải, rất nhiều người mua máy đuổi côn trùng than thở rằng đúng là “tiền mất, côn trùng vẫn còn”. Các quảng cáo cho dòng sản phẩm này thường được dùng bằng những thuật ngữ tưởng như rất khoa học, nhưng thực ra lại là một trò bịp bợm. Sóng điện từ có thể đuổi được côn trùng, nhưng chỉ có tác dụng trong một môi trường với cường độ sóng nhất định. Còn trong môi trường sống bình thường của con người, sóng điện từ thường không có tác động gì nhiều đến côn trùng. Hơn nữa, sóng điện từ vốn không có lợi cho sức khỏe con người.

Phòng tránh côn trùng hiệu quả nhất là nhà cửa phải sạch sẽ, rác phải được thu gom cẩn thận.

Còn theo ThS - BS Đỗ Hồng Giang, nguyên Trưởng khoa Thính học, Bệnh viện Tai - Mũi - Họng TP HCM, sóng âm dưới ngưỡng 20Hz là hạ âm, trên 20.000Hz (20KHz) gọi là siêu âm. Tai con người có thể nghe được trong khoảng tần số âm thanh từ 20 - 20.000Hz (20KHz). Trong khi đó, các thiết bị đuổi muỗi bằng sóng âm được quảng cáo là sử dụng sóng có dải tần từ 16 - 65KHz, dù có thể không gây ảnh hưởng tới thính lực và cấu trúc tai nhưng có thể gây ảnh hưởng tới sức khoẻ.

ThS - BS Hồng Giang cho hay, nhiều nghiên cứu cho thấy hạ âm gây ra những ảnh hưởng tức thì cho sức khỏe như chóng mặt, nôn nao, khó chịu, nhức đầu, đau nhức khớp. Nguyên nhân do sóng hạ âm làm cho các phân tử ở tế bào dao động ở mức vi thể.

Tuy nhiên, hiện chưa có chứng cứ khoa học về việc tiếp xúc với hạ âm lâu dài có gây các biến chứng nguy hại cho sức khỏe. Còn đối với sóng siêu âm trên 20.000Hz, bác sĩ khẳng định con người không nghe được và tai cũng không bị ảnh hưởng bởi cấu trúc của tai không có những tế bào chịu sự tác động của siêu âm.

Theo các chuyên gia, để phòng tránh côn trùng hiệu quả nhất là nhà cửa phải sạch sẽ, rác phải được thu gom cẩn thận, nguồn nước phải sạch, không có các cốc nước, bể nước lưu cữu. Nếu trồng cây thì phải thường xuyên dọn dẹp, cắt tỉa, tránh biến vườn cây thành nơi trú ngụ của côn trùng. Ngoài ra, có thể áp dụng các biện pháp truyền thống như sử dụng các loại cây, cỏ đốt để đuổi côn trùng, dùng tinh dầu để côn trùng sợ…