Hình minh họa.
Mùa thi, nhìn cái cảnh cả xã hội xáo trộn cả lên vì thi cử, trẻ con thì phải đi học thêm tối ngày, người lớn thì mất ăn mất ngủ vì lo… nhiều người tự hào vì tinh thần hiếu học của người Việt mình. Còn tôi lại băn khoăn, liệu có đúng là hiếu học?
Bởi vì nếu nói tới cái sự học là để biết, để sống tốt hơn thì dường như không phải, những gì chúng ta đang học chỉ là để thi, để sau này kiếm được một công việc có thu nhập tốt. Rồi sau đó thì quên hết cả đi.
Tôi có người bạn học cùng đại học giờ rất thành đạt: Làm cho một công ty nước ngoài, thu nhập cao, giỏi giang, hiện đại, sang trọng. Trong trường chúng tôi học tiếng Nga, lúc ra trường bạn tôi học thêm tiếng Anh và đã lấy được bằng thạc sĩ kinh tế.
Một lần gặp mặt, mọi người nói chuyện về tiếng Nga, về văn học Nga, ai đó có nói tới Anna Karênina. Bạn ghé vào tai tôi hỏi nhỏ, bà này là ai thế? Tôi cũng khẽ trả lời, đó là nhân vật chính trong tác phẩm cùng tên của Lev Tolstoi.
Bạn cười khẽ bảo, dạo này bận không cập nhật thông tin và cũng lâu lắm rồi không đọc một cuốn tiểu thuyết nào. Tôi cũng không nói với bạn là văn hào này chúng tôi đã học trong chương trình văn học Nga hồi đại học rồi mà. Nhưng từ đó, trong mắt tôi bạn không còn được ngưỡng mộ như trước nữa.
Tất nhiên chẳng có ai hoàn hảo cả. Có lẽ vì tôi yêu văn học Nga, yêu Lev Tolstoi nên mới nhạy cảm như vậy. Chứ với bạn và nhiều người khác, giỏi tiếng Anh và nghiệp vụ ngân hàng cùng nhiều thứ khác nữa đã là quá đủ, việc không biết Anna Karênina là ai chẳng đáng để bận tâm. Nhiều khi một chút thiếu sót đó có khi lại như một cái duyên, giống như chút đãng trí của thiên tài vậy.
Nhưng tôi thấy có cái gì đó không ổn. Giống như có lần đi qua một địa phương nọ, thấy trụ sở uỷ ban thì xây hoành tráng, còn thư viện ngay cạnh đó chỉ là dãy nhà cấp 4 lợp tôn lại vắng teo vắng ngắt.
Một xã hội không biết quý trọng văn hoá đọc liệu có phải một xã hội văn minh? Một dân tộc không coi trọng sách vở, liệu có phải một dân tộc mạnh? Mọi sự phát triển ồ ạt về kinh tế nếu không được xây dựng trên một nền móng vững chắc là văn hoá thì không thể bền vững được.
Minh Anh