Một phát hiện đột phá mới đây đã hé lộ bằng chứng về một "hầm không gian" bí ẩn dường như kết nối hai thiên hà với nhau. Phát hiện này được thực hiện nhờ quan sát tia X tiên tiến, làm sáng tỏ cấu trúc phức tạp của khí nóng bao quanh thiên hà của chúng ta và có thể còn xa hơn nữa.

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng dữ liệu từ kính viễn vọng tia X eROSITA, cung cấp cái nhìn chưa từng có về nền tia X khuếch tán trong vùng lân cận vũ trụ của chúng ta. Nền bức xạ này từ lâu đã được biết đến là bắt nguồn từ "Bóng khí nóng địa phương" (LHB), một vùng khí nóng khổng lồ bao quanh hệ mặt trời.

Ảnh minh họa.

Điểm độc đáo của phát hiện này là sự xuất hiện của một đặc điểm bất ngờ, một "hầm không gian" trải dài về phía chòm sao Centaurus. Được mô tả là một "khoảng trống trong môi trường giữa các vì sao", cấu trúc này chỉ được phát hiện nhờ độ nhạy cao của kính viễn vọng tia X eROSITA, vượt trội hơn nhiều so với các khảo sát trước đây.

Tiến sĩ Michael Freyberg, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: "Điều chúng tôi không biết là sự tồn tại của một hầm không gian hướng về phía Centaurus. Vùng này nổi bật nhờ độ nhạy được cải thiện đáng kể của kính viễn vọng tia X eROSITA và chiến lược khảo sát hoàn toàn khác so với ROSAT".

Các nhà nghiên cứu cho rằng "hầm không gian" Centaurus này chỉ là một ví dụ trong một mạng lưới rộng lớn hơn của môi trường giữa các vì sao nóng được duy trì bởi phản hồi sao trên khắp thiên hà. Khái niệm này lần đầu tiên được đề xuất vào những năm 1970, cho đến nay vẫn rất khó chứng minh.

Công trình của nhóm nghiên cứu không chỉ dừng lại ở việc xác định hầm không gian. Họ đã tạo ra một mô hình 3D toàn diện về vùng lân cận hệ mặt trời, kết hợp các tàn dư siêu tân tinh, siêu bọt và thông tin bụi đã biết. Mô hình này cũng hé lộ các đặc điểm thú vị khác, chẳng hạn như hầm Canis Majoris trên đĩa thiên hà, có khả năng kết nối LHB với các cấu trúc vũ trụ khác.

Tiến sĩ Gabriele Ponti, đồng tác giả của nghiên cứu, nhấn mạnh một khía cạnh thú vị về vị trí của hệ mặt trời chúng ta: "Việc Mặt trời dường như chiếm một vị trí tương đối trung tâm trong LHB là hoàn toàn ngẫu nhiên, khi chúng ta liên tục di chuyển qua thiên hà Milky Way".

Phát hiện này mở ra những hướng nghiên cứu mới để hiểu về cấu trúc và sự tiến hóa của thiên hà chúng ta và có thể cả những thiên hà khác. Hầm không gian có thể cung cấp cái nhìn sâu sắc về cách vật chất và năng lượng được vận chuyển giữa các thiên hà, ảnh hưởng đến sự hiểu biết của chúng ta về sự tiến hóa của thiên hà và mạng lưới vũ trụ. Khi các nhà nghiên cứu tiếp tục phân tích dữ liệu này, những hàm ý của hầm không gian này có thể làm thay đổi hiểu biết của chúng ta về cấu trúc quy mô lớn của vũ trụ và sự kết nối giữa các thiên hà.