Cùng với thuốc, dinh dưỡng hợp lý đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát tốt huyết áp. Vì vậy, trong khẩu phần ăn của bệnh nhân tăng huyết áp nên giảm các loại thực phẩm chứa chất béo, muối, và hạn chế uống các đồ uống có cồn như rượu, bia.
Trong thực đơn hằng ngày cần lưu ý đảm bảo: Chất đạm từ 0,8 - 1g protein cho 1kg cân nặng; Chất béo từ 25 - 30g. Nên dùng dầu thực vật như dầu đậu nành, đậu phộng, mè, ôliu, hướng dương; Chất bột đường từ 300 - 320g; Muối ăn (kể cả bột ngọt, bột nêm, nước tương, nước mắm) không quá 6g; Chất xơ có nhiều ở rau, củ, quả khoảng 30 - 40g (tương đương từ 300 - 500g rau).
Chế độ ăn có cá, thịt nạc, dầu thực vật và nhiều rau xanh, củ, quả, đậu, hạt là an toàn nhất. Khi ăn cần chậm rãi, nhai kỹ, ăn nhiều vào buổi sáng, hạn chế ăn muối. Cần bổ sung những thực phẩm giàu magiê, kali, và canxi, ăn những đồ ăn giàu protein chứa ít chất béo, các loại ngũ cốc, trái cây và rau xanh. Ngoài ra, cần bồi bổ hỗ trợ trị liệu và lựa chọn các loại thực phẩm giúp giảm áp như sau.
Món ăn – thuốc bổ
Cháo trai trứng muối: Trứng muối 1 quả, thịt trai 50g, gạo tẻ vừa đủ nấu thành cháo. Cho trứng muối, trai vào nấu cùng với cháo, nêm gia vị, ăn vào sáng, tối mỗi ngày, ăn nóng.
Bí xanh, cá trắm: Bí xanh 250 - 500g, cá trắm 200 - 500g (phần đuôi càng tốt). Trước tiên dùng dầu rán vàng, sau đó cho cùng với bí xanh vào nước sạch, hầm 3 - 4 tiếng, cho thêm ít muối ăn và gia vị là được.
Đỗ trọng, bầu dục: Đỗ trọng nướng 12g, ngũ vị tử 6g, bầu dục 250g. Bầu dục rửa sạch thái hoa. Đỗ trọng, ngũ vị tử cho vào nước lã đun lấy 50ml nước thuốc. Cho dầu thực vật vào đun nóng rồi cho bầu dục, hành, gừng, tỏi vào đảo nhanh, cho nước thuốc và mì chính, xào đều là được.
Canh trứng gà, rau ngải: Rau ngải cứu 250g, trứng gà 3 quả. Trước tiên cho rau vào nước nấu canh, khi canh sắp được thì cho lòng trứng trứng vào đun một lát, cho dầu, muối và gia vị, mỗi ngày 2 lần ăn làm bữa phụ.
Thức ăn hạ huyết áp
Rau cần tươi: Rau cần tươi cả rễ 120g, thái nhỏ, thêm 250 nước, cho gạo vào nấu thành cháo, ăn liên tục nửa tháng.
Chuối tiêu: Mỗi ngày 3 lần, mỗi lần 1 – 2 quả, ăn liên tục 1 thời gian, vỏ chuối tiêu, sắc uống thay trà.
Táo: Rửa sạch ép lấy nước, mỗi ngày 3 lần, mỗi lần 100ml.
Lạc nhân: Ngâm trong giấm, sau 5 ngày là ăn được, sáng sớm mỗi ngày ăn 10 – 15 hạt.
Cà rốt: Mỗi ngày khoảng 1kg, ép lấy nước chia uống nhiều lần.
Khoai lang: Gọt vỏ, giã nát ép lấy nước, dùng nước đun sôi để nguội hòa uống, mỗi lần khoảng 1 chén uống rượu, mỗi ngày 2 – 3 lần.
Cà chua: Cà chua tươi 1- 2 quả, ăn lúc đói sáng sớm hàng ngày, 15 ngày là một liệu trình.
Rau chân vịt: Rau chân vịt thả vào nước sôi chần khoảng 3 phút, dùng dầu vừng trộn ăn, mỗi ngày 2 lần.
Bầu: Dùng bầu tươi giã nát ép lấy nước, hòa với mật ong uống, mỗi lần nửa cốc đến 1 cốc, mỗi ngày uống 3 lần.
Hải sâm: Hải sâm 30g, sau khi ngâm cho nước và đường phèn vào đun nhừ, uống lúc đói mỗi ngày.
Mật ong: Mật ong nửa cốc, pha với nước ấm uống lúc đói, mỗi ngày 1 – 2 lần.
Đậu xanh và vừng đen: Mỗi loại 500g, cho vào rang cùng cho chín rồi xay thanh bột, mỗi lần uống 50g, mỗi ngày 2 lần.
Lương y Vũ Quốc Trung (Hội Đông y Việt Nam)