Dữ liệu y khoa

Chấn thương cẩn thận thành u sụn trong khớp

  • Tác giả : Thúy Nga
(khoahocdoisong.vn) - Có những người trong ổ khớp có tới hàng trăm viên sỏi gây đau đớn và mất vận động. Chứng u sụn màng hoạt dịch trong ổ khớp đa phần gặp ở người trẻ, bị chấn thương.

<p style="text-align: justify;"><strong>Bệnh nặng do điều trị sai</strong></p> <p style="text-align: justify;">C&aacute;c b&aacute;c sĩ Khoa Chấn thương - Chỉnh h&igrave;nh, Bệnh viện Đa khoa H&ugrave;ng Vương Ph&uacute; Thọ vừa phẫu thuật lấy được gần 20 hạt sụn (sỏi) to nhỏ trong khớp cổ ch&acirc;n phải cho bệnh nh&acirc;n H.V.K. (15 tuổi, H&agrave; Giang) sau hơn 1 giờ phẫu thuật. Nguy&ecirc;n nh&acirc;n l&agrave; do c&aacute;ch đ&acirc;y hơn 2 năm bệnh nh&acirc;n bị ng&atilde; g&acirc;y tổn thương&nbsp;tại đầu dưới xương ch&agrave;y phải. Cho rằng chấn thương nhẹ, bệnh nh&acirc;n kh&ocirc;ng đi kh&aacute;m m&agrave; đắp thuốc Nam, sau đ&oacute; thấy c&oacute; khối mặt trong cổ ch&acirc;n phải nhưng vẫn đi lại b&igrave;nh thường. C&aacute;ch đ&acirc;y 2 tuần bệnh nh&acirc;n c&oacute; biểu hiện đau nhiều, sưng nề v&ugrave;ng cổ ch&acirc;n phải v&agrave; đi kh&aacute;m.</p> <p style="text-align: justify;">Kết quả chụp X-quang, si&ecirc;u &acirc;m cho thấy&nbsp;mặt trong khớp cổ ch&acirc;n phải giữa g&acirc;n achilles v&agrave; mắt c&aacute; trong c&oacute; khối u KT~05*05cm ấn đau nhiều c&oacute; tiếng lạo xạo, xung quanh khối ấn mềm, đỉnh khối cứng chắc. Bệnh nh&acirc;n được chẩn đo&aacute;n mắc chứng u sụn m&agrave;ng hoạt dịch&nbsp;trong ổ khớp.&nbsp;</p> <p style="text-align: justify;">PGS.TS Trần Tung Dũng, Trưởng Ph&acirc;n m&ocirc;n Chấn thương - Chỉnh h&igrave;nh, Bộ m&ocirc;n Ngoại tại Trường Đại học Y H&agrave; Nội&nbsp;cho biết, sỏi&nbsp;do u sụn m&agrave;ng hoạt dịch trong ổ khớp g&acirc;y đau v&agrave; t&agrave;n phế kh&ocirc;ng phải hiếm gặp. Bệnh nh&acirc;n 24 tuổi (H&agrave; Tĩnh) bị đau khớp vai tr&aacute;i 5 năm điều trị Đ&ocirc;ng y như xoa b&oacute;p, bấm huyệt, chườm n&oacute;ng... nhưng kh&ocirc;ng đỡ, khớp vai bị cứng lại, kh&oacute; vận động. Uống thuốc T&acirc;y điều trị đau khớp cũng kh&ocirc;ng c&oacute; kết quả, c&agrave;ng ng&agrave;y đau c&agrave;ng nặng. Kết quả chẩn đo&aacute;n trong khớp vai của bệnh nh&acirc;n c&oacute; rất nhiều sỏi v&agrave; sau phẫu thuật c&aacute;c đ&atilde; lấy được gần 200 vi&ecirc;n sỏi c&oacute; đường k&iacute;nh từ 0,5 &ndash; 1,5cm.</p> <p style="text-align: justify;">Theo PGS.TS Trần Trung Dũng, bệnh&nbsp;u sụn m&agrave;ng hoạt dịch&nbsp;l&agrave; một dạng dị sản l&agrave;nh t&iacute;nh của bao hoạt dịch trong đ&oacute; c&aacute;c tế b&agrave;o li&ecirc;n kết c&oacute; khả năng tự tạo sụn. Trong ổ khớp, c&aacute;c khối sụn nhỏ mọc chồi l&ecirc;n bề mặt, sau đ&oacute; ph&aacute;t triển cuống v&agrave; trở th&agrave;nh c&aacute;c u, c&aacute;c u n&agrave;y xơ cứng lại v&agrave; được gọi l&agrave; u sụn, một số rơi v&agrave;o trong ổ khớp v&agrave; trở th&agrave;nh c&aacute;c dị vật khớp, sự xuất hiện c&aacute;c dị vật trong khớp sẽ ảnh hưởng đến sự vận động của khớp v&agrave; g&acirc;y ra c&aacute;c triệu chứng như đau, hạn chế vận động theo cơ chế cơ học, vi&ecirc;m m&agrave;ng hoạt dịch g&acirc;y tr&agrave;n dịch khớp v&agrave; thường tiến triển từ từ tăng dần g&acirc;y biến chứng nặng nề ở khớp.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>Phải ch&uacute; &yacute; chấn thương</strong></p> <div> <p style="text-align: justify;">PGS.TS Trần Trung Dũng cho biết, biểu hiện của u sụn m&agrave;ng hoạt dịch c&oacute; thể kh&aacute;c nhau phụ thuộc v&agrave;o giai đoạn của bệnh cũng như vị tr&iacute; khớp bị bệnh. C&aacute;c triệu chứng chung của bệnh bao gồm: Đau khớp: mức độ đau tăng dần phụ thuộc v&agrave;o vị tr&iacute; của khối u sụn, hoặc những trường hợp rơi v&agrave;o ổ khớp c&oacute; thể&nbsp;g&acirc;y đau khớp cấp t&iacute;nh; Kẹt khớp: l&agrave; dấu hiệu thường gặp, người bệnh cảm thấy như c&oacute; vật g&igrave; đ&oacute; ch&egrave;n trong khớp; Giảm khả năng vận động khớp: thường xuất hiện sau hoặc c&ugrave;ng l&uacute;c với dấu hiệu kẹt khớp sau đ&oacute; tăng dần l&ecirc;n nếu như kh&ocirc;ng được điều trị; C&oacute; c&aacute;c khối u, cục quanh khớp, cứng, di động hoặc kh&ocirc;ng; tr&agrave;n dịch khớp: thường hiếm gặp, khớp sưng to phụ thuộc v&agrave;o số lượng dịch hay gặp nhất ở khớp gối; Biểu hiện vi&ecirc;m khớp: khớp bị bệnh sưng n&oacute;ng đỏ đau nhưng thường &iacute;t gặp...</p> </div> <p style="text-align: justify;">Bệnh u sụn c&oacute; 3 giai đoạn. Ở giai đoạn 1 - 2 rất kh&oacute; ph&aacute;t hiện, đa phần được ph&aacute;t hiện ở giai đoạn 3 do c&aacute;c u sụn đ&atilde; canxi ho&aacute; gần như ho&agrave;n th&agrave;nh v&agrave; m&agrave;ng hoạt dịch khớp đ&atilde; ổn định, &iacute;t vi&ecirc;m, c&aacute;c triệu chứng ch&iacute;nh của bệnh nh&acirc;n chủ yếu li&ecirc;n quan đến c&aacute;c cản trở cơ học do c&aacute;c vi&ecirc;n u xương sụn tự do trong khớp. Đối với độ 1, biểu hiện chủ yếu l&agrave; vi&ecirc;m m&agrave;ng hoạt dịch, c&aacute;c biểu hiện của u sụn gần như kh&ocirc;ng r&otilde; r&agrave;ng v&agrave; gần như l&agrave; kh&ocirc;ng chẩn đo&aacute;n x&aacute;c định được. Đối với độ 2, biểu hiện đ&atilde; h&igrave;nh th&agrave;nh c&aacute;c u sụn v&agrave; một số đ&atilde; di động tự do trong khớp nhưng m&agrave;ng hoạt dịch vẫn chưa ổn định, vẫn c&ograve;n biểu hiện t&igrave;nh trạng vi&ecirc;m. C&aacute;c u sụn c&oacute; thể chưa c&oacute; canxi ho&aacute; ho&agrave;n chỉnh dẫn đến kh&ocirc;ng ph&aacute;t hiện được tr&ecirc;n X-quang thường quy, v&igrave; vậy, c&oacute; thể kh&ocirc;ng x&aacute;c định được chẩn đo&aacute;n ch&iacute;nh x&aacute;c ngay trừ khi được thăm kh&aacute;m bằng si&ecirc;u &acirc;m hoặc cộng hưởng từ bởi c&aacute;c b&aacute;c sĩ c&oacute; kinh nghiệm.</p> <p style="text-align: justify;">Để&nbsp;giảm c&aacute;c nguy cơ mắc bệnh cần đảm bảo an to&agrave;n trong lao động v&agrave; sinh hoạt tr&aacute;nh c&aacute;c chấn thương tại khớp. Cần ch&uacute; &yacute; những vi chấn thương tại khớp do vận động lặp lại một động t&aacute;c qu&aacute; nhiều hay thực hiện c&aacute;c động t&aacute;c qu&aacute; tầm vận động của khớp; Theo d&otilde;i v&agrave; điều trị kịp thời c&aacute;c bệnh l&yacute; tại khớp; Tăng cường luyện tập thể dục thể thao: Vận động khớp nhẹ nh&agrave;ng, đều đặn c&oacute; thể gi&uacute;p tăng độ dẻo dai của khớp. Bơi lội l&agrave; m&ocirc;n thể thao ph&ugrave; hợp v&igrave; gi&uacute;p loại bỏ trọng lực l&ecirc;n khớp. Đảm bảo chế độ ăn đầy đủ c&aacute;c chất dinh dưỡng đặc biệt l&agrave; calci v&agrave; c&aacute;c chất kho&aacute;ng.</p>

Thúy Nga

BẢN DESKTOP