Hình từ 1 – 5 tính từ trái qua phải.
Lương y Hoàng Duy Tân, Phó Chủ tịch Hội Đông y Đồng Nai cho biết, năm tạng, sáu phủ đều có bộ vị ở mặt. Có rất nhiều kinh mạch, kinh cân kết thúc hoặc bắt đầu ở vùng mặt hoặc có các nhánh liên hệ đến vùng mặt.
Vì vậy, qua khuôn mặt có thể đoán biết được các cơ quan Tạng Phủ có liên hệ. Môn Diện châm đã áp dụng phương pháp châm vào các huyệt trên mũi để phòng và trị bệnh các tạng trong cơ thể.
Lương y Hoàng Duy Tân đã hướng dẫn các huyệt châm trị bệnh nội tạng sau đây.
Trị tim – châm huyệt Tâm (tên khác là Heart – Coeur): Vị trí ở chỗ trũng nhất trên sống mũi (tại giao điểm của đường thẳng nối 2 khoé mắt trong và đường thẳng giữa sống mũi) – tương đương huyệt Sơn căn của Thể châm. Dùng vật gì nhọn đâm hoặc kích thích vào huyệt Tâm có tác dụng trị các bệnh ở tim (hình 1).
Trị bệnh về gan – châm huyệt Can (tên khác là Liver – Foie): Vị trí ở phía dưới điểm cao nhất của xương sống mũi, điểm giao nhau của đường nối 2 gò má và đường chính giữa mũi, giữa đường nối của huyệt Tâm và huyệt Tỳ. Dùng vật gì nhọn đâm hoặc kích thích vào huyệt Can có tác dụng trị các bệnh gan (viêm gan, đau vùng hạ sườn bên phải, vàng da, hay ngứa…) (hình 2).
Trị các bệnh về mật – châm huyệt Đởm (tên khác là Gall Bladder – Vesicule Biliaire): Vị trí ở tại giao điểm của đường thẳng từ khoé mắt trong xuống và đường ngang qua huyệt Can. Khi kích thích huyệt Đởm có tác dụng trị các bệnh mật (viêm túi mật, sỏi mật, đau vùng hạ sườn bên phải…) (hình 3).
Trị các bệnh về tiêu hóa – châm huyệt Tỳ (tên khác là Spleen – Rate): Vị trí ở tại chóp (chỏm) mũi – tương đương huyệt Tố liêu của Thể châm. Dùng vật gì nhọn đâm hoặc kích thích vào huyệt Tỳ có tác dụng trị các bệnh về tiêu hóa (kém ăn, châm tiêu, bụng đầy trướng…) (hình 4).
Trị các bệnh về dạ dày – châm huyệt Vị (tên khác là Stomach – Estomac): Vị trí ở tại giao điểm của đường thẳng từ khoé mắt trong xuống và đường ngang qua huyệt Tỳ (thẳng dưới huyệt Đởm). Tác dụng: Trị các bệnh dạ dày (đau dạ dày, viêm dạ dày tá tràng, loét dạ dày tá tràng…) (hình 5).
N.Hà (ghi)