Rượu, thuốc lá, sát thủ diệt tinh trùng
ThS Lê Quốc Thịnh cảnh báo, nhiều người cho rằng, rượu, thuốc lá giúp tăng hưng phấn nhưng thực tế, không như nhiều người lầm tưởng, rượu và thuốc lá không những không làm tăng chất nam tính mà còn làm thui chột giống nòi của quý ông một cách rõ rệt nhất. Các nhà khoa học đã đưa ra cảnh báo chính thức về tác hại nghiêm trọng của rượu và thuốc lá lên chất lượng tinh trùng.
Nghiên cứu cho thấy, lượng tinh trùng trong tinh dịch nam giới ngày nay đã sụt giảm gần 1/3 so với những năm trước 1989 (từ 87 triệu tinh trùng/1ml tinh dịch trước năm 1989 xuống còn 62 triệu năm 2002) và có khả năng sẽ sụt giảm hơn nếu không có biện pháp phòng ngừa thích hợp. Nghiên cứu còn cho thấy cả chất lượng tinh trùng của nam giới cũng kém hơn trước do đó sẽ ảnh hưởng rất lớn đến khả năng có con của họ sau này. Nghiện rượu nặng có thể làm giảm cả số lượng và chất lượng tinh trùng.
GS.TS Đỗ Trọng Hiếu, Nguyên Vụ Trưởng Vụ sức khỏe sinh sản phân tích, rượu dùng liều cao kéo dài sẽ tác động tiêu cực đến hệ thần kinh trung ương, trục dưới đồi – tuyến yên-tinh hoàn và gây rối loạn chức năng tinh hoàn, chức năng cương dương vật, gây giảm ham muốn, phát sinh chứng vú to ở nam giới.
Đứng về mặt sinh sản rượu làm tăng tổng hợp estrogen và tác động lên enzym aromatese – enzym chính trong việc chuyển testosteron thành estrogen. Sự mất cân bằng do lượng estrogen tăng lên và lượng testosteron giảm xuống gây giảm mật độ, độ di động của tinh trùng. Ngoài ra, rượu còn làm giảm nồng độ các chất chống oxy hóa của cơ thể, do đó gia tăng chất oxy hóa làm tổn hại tới tinh trùng non. Phần lớn các nghiên cứu dịch tễ chưa chỉ ra được sự liên hệ rõ ràng giữa khả năng sinh sản và việc sử dụng rượu ở mức độ thấp và trung bình.
ThS Lê Quốc Thịnh cho biết, khói thuốc lá chứa rất nhiều độc chất, gồm có: nicotin, CO, các chất sinh ung thư, các chất thuộc nhóm benzen…Thuốc lá không chỉ làm giảm tuổi thọ của con người 5-8 năm mà còn làm giảm nặng khả năng sinh sản. Thuốc lá làm giảm số lượng và độ di động của tinh trùng. Nicotin trong khói thuốc gây hại không chỉ với nam giới, ở nữ giới, việc tiếp xúc nicotin có thể gây co thắt ống dẫn trứng làm tăng nguy cơ chửa ngoài tử cung.
Thử nghiệm trên động vật cho thấy nicotin và các chất thơm gốc benzen có thể làm tinh trùng dị dạng hay teo tinh hoàn. Ở người, thuốc lá có thể gây các bất thường di truyền lên tinh trùng và ảnh hưởng lên các cháu bé sinh ra.Thuốc lá còn có thể làm tăng tần suất rối loạn cương và giảm ham muốn tình dục ở nam giới.Việc cai thuốc lá có thể cải thiện đáng kể chất lượng tinh trùng, hoặc ngăn chặn tình trạng xấu hơn có thể xảy ra.
Căng thẳng về thể chất và tinh thần:con giống bị hư hại
Theo ThS Lê Quốc Thịnh, hầu hết những căng thẳng về thể chất và tinh thần quá mức đều có thể làm giảm số lượng tinh trùng. Những stress về tình cảm, áp lực công việc hay sự căng thẳng thần kinh làm giảm rất lớn đến số lượng tinh binh của đàn ông. Ngoài ra, tình trạng làm việc vất vả hay chơi thể thao quá sức cũng không tốt cho những ông chồng đang nuốn có con. Những người làm việc trong các ngành nghề phải thường xuyên tiếp xúc với nhiệt độ cao như đầu bếp khách sạn thường có suy giảm chất lượng tinh trùng. Tiếp xúc trong thời gian dài với kim loại nặng như chì, cadmium, arsenic làm giảm số lượng tinh trùng. Một lượng rất nhỏ kim loại nặng có trong tinh dịch có thể ức chế nhiều enzyme quan trọng cho quá trình thụ tinh trứng của tinh trùng.
Một số chất ô nhiễm được ghi nhận có ảnh hưởng rõ rệt lên chất lượng tinh trùng bao gồm: các gốc oxy tự do, các hóa chất diệt côn trùng, diệt cỏ (DDT, aldrin, dieldrin, PCPs, dioxin, furan…) một số hydrocarbon (ethylbenzene, bezene, toluen, xylene…), một số chất bảo quản, hóa chất có trong vật liệu xây dựng, nội thất… một số thuốc chữa bệnh có thể gây tổn hại tạm thời hay vĩnh viễn quá trình sinh tinh như hóa trị ung thư, hormon, cimetidin, sulphasalazine, spironolactone, các thuốc huyết áp...
Quần chật: tinh hoàn bị chèn ép, "tinh binh" giảm chất lượng
Nhiều nam giới thích mặc quần bó sát người để giữ dáng nhưng sẽ rất khó để có con vì tinh hoàn luôn bị chèn ép và tăng nhiệt độ. Thanh niên mặc đồ lót thường xuyên cũng rất có hại cho khu vực sản xuất ra con giống của phái nam. Mặc quần jean quá chật có thể ảnh hưởng nên quá trình phát triển cơ quan sinh dục và gây những chấn thương do đè ép.
Mặc quần chật-nhất là quần lót chật làm tinh hoàn bị ép sát vào người đồng thời thông khí kém gây ra sự tăng nhiệt độ vùng da bìu. Ngoài ra, quần lót cũng không nên dùng loại chế tạo hoàn toàn bằng chất liệu ny lông vì loại vải này dễ tích điện và điện trường sinh ra liên tục tại bìu sẽ ảnh hưởng đến sự sinh sản tinh trùng. Do nhiệt độ bình thường để quá trình sinh tinh diễn ra bình thường, phải thấp hơn nhiệt độ cơ thể 2-3oC, tình trạng này kéo dài lâu ngày có thể làm giảm chất lượng tinh trùng.
Tình trạng tăng nhiệt độ tương tự cũng diễn ra ở những người phải ngồi nhiều ở một chỗ như tài xế, phi công, nhân viên văn phòng.Để tránh tình trạng trên, lời khuyên là mặc các loại quần áo rộng rãi, thoáng mát và chọn những vật liệu thoáng, thấm mồ hôi tốt để việc tản nhiệt của da bìu diễn ra dễ dàng.
Sóng điện thoại, máy tính hại con giống
Bức xạ, sóng điện thoại di động có thể huỷ hoại các tinh trùng của nam giới. Người cho ĐTDĐ vào túi quần và đeo ở thắt lưng thường xuyên sẽ bị giảm chất lượng tinh trùng. Bởi theo GS.TS Đỗ Trọng Hiếu, sóng điện thoại phát ra sóng điện từ mang năng lượng và có tính chất đâm xuyên và khuếch tán được trong các mô và giảm dần cường độ khi đi vào vào cơ thể chính vì vậy chúng có tác dụng nhất định trong cơ thể.
Báo cáo cho thấy, sóng điện thoại làm giảm đáng kể về mật độ tinh trùng, khả năng di động và tử lệ sống của của tinh trùng khi sử dụng điện thoại di động trên 2 giờ mỗi ngày trên động vật thí nghiệm. Vì vậy nên để điện thoại xa tinh hoàn và chỉ sử dụng khi cần thiết.
Theo ThS Thịnh, người ta chứng minh rằng sử dụng máy tính xách tay đặt trên đùi cũng làm giảm số lượng tinh trùng. Nguyên nhân có thể do nhiệt độ cao và từ trường do máy phát ra ảnh hưởng đến hiện tượng sinh tinh. Các tế bào sinh tinh trùng rất nhạy cảm với phóng xạ. Xạ trị, tia X, các dạng phóng xạ khác ảnh hưởng nhiều đến quá trình sản xuất tinh trùng. Sau khi ngưng nguồn tiếp xúc, quá trình sinh tinh mất khoảng 2 năm để hồi phục, đôi khi hoàn toàn không hồi phục.
Chớ tắm nước nóng và đi xe đạp thể thao
Tắm nước nóng thường xuyên cũng là điều bất lợi với tinh binh của phái nam. Nếu đi tắm hơi, nhiệt độ trong phòng tắm lên tới 70-80 độ C, so với phòng tắm bình thường nhiệt độ cao gấp hơn 2 lần. Đó là điều hết sức bất lợi cho tinh trùng. Các chuyên gia cảnh báo rằng, dù là tắm nóng hay tắm hơi, nhiệt độ khoảng 34 độ C là thích hợp nhất.
Khi đi xe đạp, nhất là xe đạp thể thao, lưng người lái sẽ phải cong lên liên tục. Tinh hoàn bị đè vào giữa yên xe và vùng đáy chậu gây nên tình trạng chèn ép, thiếu máu nuôi. Ngoài ra, tinh hoàn thường xuyên bị sức nén và cọ sát (nhất là với loại xe đạp thể thao) nên thường xuyên bị sung huyết, nhiệt độ vùng bìu cũng ở mức cao.Vì vậy các tay đua chuyên nghiệp, đi xe đạp liên tục mỗi ngày nhiều giờ và kéo dài hàng tháng sẽ có ảnh hưởng xấu đến đến sinh sản tinh trùng.
Những điều kiện bất lợi nói trên hoàn toàn có thể phòng tránh được. Chị em phụ nữ nên quan tâm đến các thói quen của những người đàn ông trong gia đình mình để điều tiết theo hướng loại bỏ các yếu tố nguy cơ nói trên. Nếu gia đình có các trẻ trai đến tuổi dậy thì cũng cần hướng đẫn để các cháu biết cách sinh hoạt nề nếp, không chơi thể thao quá sức, không mặc thường xuyên đồ lót chật và tắm nước nóng liên tục sẽ để lại hậu quả xấu sau này.