Mất thị lực không thể phục hồi

Cháu Nguyễn Văn M. (Hà Nội) thường kêu nhìn mờ, mắt khó chịu nên bố mẹ nghĩ bị cận thị và đưa đi khám cắt kính. Tuy nhiên, sau khi khám sàng lọc trước khi cắt kính, các bác sĩ phát hiện cháu bị loạn thị nặng. Chẩn đoán chuyên sâu hơn bằng máy phát hiện thêm cháu bị bệnh giác mạc chóp.

ThS.BS Lê Thị Thu Hà, Phó trưởng khoa Khúc xạ, Bệnh viện Mắt quốc tế DND cho hay, bệnh lý giác mạc chóp xuất hiện khi liên kết giữa các sợi collagen trong nhu mô giác mạc không bền vững, làm thay đổi bán kính cong của giác mạc một cách bất thường.

Người bị bệnh lý này thường gặp ở nhiều độ tuổi, nhưng khi mắt kém đi khám phát hiện ra thường ở độ tuổi nhỏ. Vì thế, bệnh được xem là hay gặp ở người trẻ, trong đó phần lớn là trẻ em.

Giác mạc chóp tiến triển theo thời gian, làm độ cận, loạn thị tăng nhanh, chỉnh kính không đạt thị lực tối đa. Hậu quả có thể gây ra giãn, lồi giác mạc và giảm thị lực trầm trọng, không cải thiện kể cả khi chỉnh kính, nặng hơn dẫn tới đục/sẹo giác mạc. Ở giai đoạn muộn, bệnh nhân chỉ có thể điều trị bằng phương pháp ghép giác mạc để lấy lại một phần thị lực.

Vị chuyên gia cho hay, trước đây phát hiện bệnh giác mạc chóp rất khó, thậm chí chỉ làm theo sự nghi ngờ của bác sĩ. Nguyên nhân chủ yếu do chẩn đoán theo tiêu chuẩn chẩn đoán cũ trên máy chụp bản đồ giác mạc thế hệ cũ (Topography). Và, khi phát hiện ra, bệnh nhân thường đã giảm nhiều hoặc mất thị lực.

“Theo tiêu chuẩn chẩn đoán trên máy chụp bản đồ giác mạc cũ, máy chụp vùng trung tâm giác mạc với đường kính khảo sát nhỏ, nên chỉ có thể đánh giá được mặt trước của giác mạc. Vì vậy, giác mạc chóp được phát hiện ở giai đoạn muộn, khi đã có sự thay đổi rõ ràng về hình dạng giác mạc”, ThS.BS Thu Hà cho hay.

Dù kỹ thuật mới vẫn cần phát hiện sớm

Vị chuyên gia cũng cho hay, để phát hiện sớm và chính xác bệnh giác mạc chóp không có cách nào khác chính là thay đổi công nghệ chẩn đoán.

Hiện nay theo tiêu chuẩn chẩn đoán mới Belin ABCD 2015 trên máy chụp bản đồ giác mạc thế hệ mới (Tomography) ứng dụng duy nhất trên dòng máy Pentacam, camera kép có thể chụp toàn bộ 360 độ của giác mạc. Quá trình này giúp đánh giá được đầy đủ hình thể, thông số mặt trước, mặt sau của giác mạc, tính toán chính xác các chỉ số về quá trình thay đổi của giác mạc, cho ra cơ sở dữ liệu đầy đủ và chi tiết. Đồng thời, kết hợp với việc theo dõi các chỉ số về độ vững bền sinh học của giác mạc trên máy Corvis ST sẽ giúp bác sĩ đánh giá toàn diện chất lượng giác mạc, kiểm soát được những biến đổi sớm và bất thường trên bề mặt giác mạc của bệnh nhân khi chưa có biểu hiệu lâm sàng.

“Ưu điểm của tiêu chuẩn mới ứng dụng trên Hệ thống khảo sát bản đồ giác mạc kết hợp cơ sinh học giác mạc Oculus Pentacam – Corvis ST là giúp phát hiện sớm bệnh lý giác mạc chóp. Theo dõi tiến triển của bệnh, từ đó kịp thời điều trị, giữ thị lực tối đa cho bệnh nhân”.

Ngoài ra, vị chuyên gia cũng cho hay, khi phát hiện bệnh lý giác mạc chóp, các bác sĩ có nhiều phương pháp điều trị bệnh lý, Trong đó, với công nghệ y học hiện đại, bệnh nhân sẽ được chỉ định sử dụng kỹ thuật hỗ trợ làm bền vững giác mạc CrossLinking, đặt ring trong nhu mô giác mạc, kết hợp sử dụng kính gọng… để cải thiện thị lực. Ở giai đoạn muộn, bên cạnh CrossLinking, bệnh nhân có thể cần kết hợp đeo kính áp tròng cứng, thậm chí phải ghép giác mạc để giữ thị lực.

“Công nghệ Cross-Linking là phương pháp mới nhất trong điều trị bệnh lý giác mạc hình chóp. Bệnh nhân được nhỏ Riboflavin và chiếu tia UVA với mức năng lượng và thời gian phù hợp lên bề mặt giác mạc. Phản ứng oxy hóa sẽ tạo thành các cầu nối gắn kết các sợi collagen trong giác mạc, tạo thành mạng lưới vững chắc và tăng cường sự bền vững cơ sinh học giác mạc. Hiện nay, công nghệ này đã được ứng dụng trong nước với nhiều bệnh viện lớn chuyên khoa Mắt”, BS Thu Hà phân tích.

Tuy nhiên, vị chuyên gia cũng chỉ ra, kỹ thuật này chỉ hiệu quả khi bệnh nhân được điều trị kịp thời. Do đó, khi trẻ hay bản thân người lớn có các biểu hiện của tật khúc xạ như cận, loạn, viễn thị hay có triệu chứng nhìn mờ nên kiểm tra mắt định kỳ tại các bệnh viện chuyên khoa mắt uy tín để có thể phát hiện sớm và có hướng điều trị hiệu quả.