Sau gần 10 năm tổ chức thi hành Luật Đất đai năm 2013, công tác quản lý đất đai đã đạt được những kết quả quan trọng, tạo ra hành lang pháp lý đồng bộ, chặt chẽ và khả thi cho việc khai thác và sử dụng hợp lý, tiết kiệm và có hiệu quả đất đai, khai thác nguồn lực đất đai cho việc phát triển kinh tế-xã hội.

Tuy nhiên, quá trình triển khai đã xuất hiện nhiều bất cập, trong đó phải kể đến nguồn lực về đất đai chưa thực sự được khai thác, phát huy đầy đủ và bền vững để trở thành nguồn nội lực quan trọng phục vụ phát triển kinh tế-xã hội của đất nước; việc thu hồi giá trị tăng thêm từ đất chưa tương xứng với đầu tư của Nhà nước vào cơ sở hạ tầng; việc sử dụng đất ở nhiều nơi còn lãng phí, hiệu quả thấp; nhiều dự án chậm hoặc không đưa đất vào sử dụng; có tình trạng bỏ hoang đất nông nghiệp; tình trạng tham nhũng, trục lợi và thất thoát nguồn thu ngân sách liên quan đến đất đai vẫn còn diễn ra.

Cùng với đó, việc tiếp cận đất đai của tổ chức, cá nhân có những nơi còn khó khăn do chưa thực hiện đúng quy định; Việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư có nơi chưa bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người có đất thu hồi và nhà đầu tư, tại một số địa phương vẫn còn kéo dài làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người có đất thu hồi, gây khiếu nại, khiếu kiện và ảnh hưởng đến ổn định xã hội, phát triển kinh tế; hệ thống quy hoạch sử dụng đất chưa bảo đảm tính đồng bộ, tổng thể, hệ thống.

Tại Hội thảo, các đại biểu tham dự đã phản ánh thực trạng công tác quản lý, sử dụng đất đai theo quy định của Luật Đất đai năm 2013 trong những năm vừa qua và vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với vấn đề này; những vướng mắc, bất cập trong các quy định của Luật Đất đai năm 2013 ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của cá nhân, tổ chức bài học kinh nghiệm và nguyên nhân; quan điểm của Đảng trong việc sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai 2013; Giải pháp sửa đổi, bổ sung nhằm khắc phục những vướng mắc, bất cập trong các quy định của Luật Đất đai năm 2013; Giải pháp sửa đổi, bổ sung nhằm khắc phục vướng mắc, bất cập trong tổ chức thi hành Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn Luật Đất đai...

Trong đó, có đại biểu nhấn mạnh: Việc sửa đổi Luật Đất đai 2013 cần bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ và hài hòa giữa Luật Đất đai và các đạo luật khác có liên quan.

Hiện nay, trên một thửa đất có 24 luật điều chỉnh ở các góc độ khác nhau; vì vậy, việc sửa đổi Luật Đất đai chỉ tháo gỡ được một phần, nếu không chú trọng sửa đổi đồng bộ các đạo luật khác có liên quan như Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản... sẽ không giải quyết được triệt để các tồn tại, bất cập trong thực tế.

Một số ý kiến nêu rõ: Luật Đất đai cần quy định cụ thể hơn căn cứ xác định thành viên hộ gia đình sử dụng đất, cơ chế xác lập, thực hiện, hủy bỏ, vô hiệu giao dịch nói chung, giao dịch bảo đảm nói riêng khi chỉ có một, một số thành viên của hộ gia đình sử dụng đất tham gia xác lập, thực hiện giao dịch.

Có đại biểu đề xuất: Trong nội dung thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng, vai trò của Mặt trận Tổ quốc cấp cơ sở là rất quan trọng trong việc tham gia tuyên truyền vận động ngay từ khi có thông báo thu hồi đất đến khâu bồi thường, giải phóng mặt bằng và cần được thể hiện rõ trong dự thảo sửa đổi Luật Đất đai 2013.

Phát biểu kết luận Hội thảo, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Hữu Dũng nhấn mạnh, ý kiến tham dự của đại biểu tại Hội thảo sẽ là một trong những cơ sở góp phần quan trọng để Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xem xét tổng thể về kỹ thuật lập pháp, các vướng mắc, bất cập của Luật Đất đai năm 2013 để có những ý kiến góp ý cho Ban soạn thảo trong quá trình sửa đổi Luật Đất đai sắp tới./.