Bánh rẻ đến khó tin

Hiện trên thị trường đang xuất hiện rất nhiều các loại bánh trung thu có nguồn gốc từ Đài Loan, Trung Quốc với giá chỉ từ 2000 – 5000 đồng/chiếc. Với giá rẻ bất ngờ loại bánh này đã nhanh chóng nhận được sự quan tâm của đông đảo người tiêu dùng.

Bánh có nhiều vị khác nhau, từ đậu xanh, đậu đỏ, thập cẩm đến sầu riêng, trứng muối, có giá 60-80.000 đồng/kg được 22-24 chiếc. Bánh không có hạn sử dụng mà chỉ có thời gian sản xuất.

Theo một số người bán thì bánh luôn trong tình trạng cháy hàng ở Hà Nội và TP HCM. Mới đây, Chi cục Quản lý Thị trường Hà Nội cũng vừa bắt giữ lô 1000 bánh trung thu nhập lậu tại một cửa hàng nông sản ở La Phù, Hoài Đức. Hàng đựng trong các bao tải, không có thông tin về hạn sử dụng.

Một loại bánh khác có giá rẻ không kém là bánh trung thu Hồng Kông. To như bánh pizza với đường kính lên tới 22cm, nặng 700g, nhân làm từ đậu đỏ và hạt óc chó… đang được rao bán tràn lan trên mạng xã hội với giá siêu rẻ, chỉ từ 60.000-70.000 đồng/chiếc. Thậm chí nếu mua với số lượng lớn giá chỉ còn 50.000 đồng/chiếc.

Chủ tài khoản Facebook Thảo Xinh cho biết, loại bánh này được mối sỉ cho biết xách tay từ Hong Kong về với số lượng lớn, giá khá hấp dẫn. Lấy sỉ mỗi thùng 100 bánh giá chỉ 40.000 đồng một cái nên bán ra 70.000 đồng. Bánh có vỏ mềm, ướt, nhân ngọt và khá ngấy. Rất nhiều chị em mua về cho con nhỏ ăn.

Tiến sĩ Từ Ngữ, Tổng Thư ký Hội Dinh dưỡng Việt Nam cho biết, để làm bánh phải có quy trình từ bột, nhân, khuôn, nướng… Đặc biệt là vấn đề vệ sinh, nếu thực hiện đúng các quy trình thì đòi hỏi phải đầu tư rất lớn. Muốn giá rẻ thì quy trình phải thay đổi và nguyên liệu cũng phải rất rẻ.

Quan sát những chiếc bánh trung thu giá rẻ này thì thấy phần nhân của chúng không rõ ràng. Đáng lẽ nhân bánh phải thể hiện rõ ràng chúng là nguyên liệu gì, trứng muối, dăm bông, lạp xườn hay đậu xanh… Còn loại bánh này không nhìn thấy nhân do đã được làm nhuyễn ra. Nguy hiểm là chúng ta không biết nó là cái gì.

Nguy hiểm của phụ gia

Với mức giá rẻ đến khó tin như vậy thì TS Từ Ngữ cho rằng, nhiều khả năng được làm từ thực phẩm rác. Đó là thực phẩm lưu cữu lâu ngày để trong các tủ lạnh với nhiệt độ đến -20 hoặc -30 độ C, đã hết hạn sử dụng có giá thành rất rẻ. Đó là nguy cơ của các loại bánh giá rẻ. Những cái bánh rẻ bất ngờ như vậy nguy cơ về vấn đề an toàn thực phẩm rất lớn.

Nếu dùng từ nguyên liệu là thực phẩm rác thì vì sao bánh lại rất thơm ngon, nhiều người ưa thích? TS Từ Ngữ lý giải: Đó chính là phụ gia. Phụ gia làm mất đi mùi vị của thực phẩm làm bánh và họ đưa một loại hương vị gần giống với thực phẩm vào, nhất là trẻ em thích hương vị đó.

Thành ra hàng này được nhiều người mua. Các loại bánh không tạo ra ngộ độc cấp như tiêu chảy, nôn mửa, nhưng ảnh hưởng lâu dài thì không ai biết được, đặc biệt là những phụ gia, thực phẩm rác tác động lên gan, thận, đường tiêu hóa gây nên những bệnh  mãn tính như xơ gan, có thể là ung thư gan. Nguy hiểm nhất là người ăn không nhận biết được ngay lập tức tác hại nhưng hậu quả lại khôn lường.

Bằng quan sát có thể nhận biết bánh đảm bảo chất lượng không? PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ Sinh học, Công nghệ Thực phẩm cho rằng, không thể nhận biết được. Nó chỉ các dấu hiệu như không rõ nguồn gốc, nhãn mác không có tiếng Việt, giá rất rẻ… là có thể nhận biết sản phẩm kém chất lượng. Rất khó để nhận biết bằng mắt thường có đảm bảo an toàn thực phẩm không nếu không đem đi xét nghiệm

Theo các chuyên gia, bánh trung thu hay các loại bánh kẹo khác chỉ là đồ ăn chơi chứ không ăn no. Trong bánh trung thu, lượng đường rất cao, lipit rất lớn, ăn nhiều sẽ có nguy cơ thừa cân béo phì.

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh khuyên, bánh trung thu cũng như các loại thực phẩm khác, nên chọn bánh chất lượng cao. Nên chọn bánh do các cơ sở của Nhà nước sản xuất, không nên chọn hàng trôi nổi trên thị trường.

Bảo Khánh