U xơ tiền liệt tuyến thường do thận khí hư, bàng quang thấp nhiệt, do lao động mệt nhọc. Khi mắc bệnh, trọng lượng của tiền liệt tuyến có thể lên đến hơn 100g, lớn hơn gấp 5 lần so với mức bình thường. U xơ tiền liệt tuyến thường diễn biến âm thầm, chỉ khi người bệnh có những triệu chứng bất thường, đi khám mới có thể phát hiện ra bệnh. Thông thường thì người bệnh biểu hiện tiểu khó, tiểu ngắt quãng, có khi tiểu đục, tiểu ra máu. Sau đây là một số bài thuốc thường dùng phòng chữa bệnh này.
Nếu thận dương hư, cơ thể nặng nề, phù thũng, dùng bài thuốc gồm: Thục địa 32g, sơn thù 16g, phục linh 14g, hoài sơn 16g, trạch tả 12g, đơn bì 12g, phụ tử chế 6g, quế chi 14g, ngưu tất 12g, xa tiền tử 12g (sao). Sắc hoặc làm hoàn uống. Tác dụng lợi niệu, tiêu phù, dùng chữa chứng thận dương hư, cơ thể nặng nề phù thũng, tiểu tiện ít. Nếu chân lưng đau mỏi gia đỗ trọng sao 14g, ích trí nhân 12g. Nếu táo bón gia nhục thung dung 12g, câu kỷ 12g.
Nếu tiểu khó, tiểu ra máu, dùng bài thuốc gồm: Thục địa 32g, hoài sơn 18g, đơn bì 16g, sơn thù 14g, phục linh 16g, trạch tả 16g, xa tiền tử 10g, tri mẫu 12g, hoàng bá 12g sắc hoặc làm hoàn uống. Tác dụng tư âm, thanh thấp nhiệt, tiêu viêm, dùng thích hợp với người bị phì đại tiền liệt tuyến trong người nóng, tiểu buốt gắt, tiểu vàng đục cuối bãi. Nếu tiểu ra máu gia cỏ mực 16g, rễ cỏ tranh 16g. Nếu tiểu đục, tiểu khó, đã uống bài trên không đỡ, phối hợp thêm nhân sâm 14g, bạch truật 12g, phục linh 16g, hoàng kỳ 18g, thăng ma 12g, sài hồ 12g, đương quy 16g, tỳ giải 14g, trần bì 12g, sắc uống vài thang. Tác dụng bổ khí thăng dương, thanh thấp, ích khí... Bài này thích hợp người cao tuổi bị tỳ thận khí hư, tiểu ít, tiểu khó...Nếu tiểu ra máu gia tam thất 12g hoặc rễ cỏ tranh 18g. Nếu tiểu nhiều lần gia ô dược 12g, ích trí nhân 12g. Người mập, tay chân tê mỏi gia bán hạ 10g.
Lương y Nguyễn Văn Sáu (TT Y tế Bà Rịa)