Khí hư hạ hãm sinh động thai. Khi mang thai sản phụ mệt mỏi, sức khỏe yếu ăn uống kém. Triệu chứng, bào thai trệ xuống, âm đạo ra ít huyết. Điều trị: Ích khí chỉ huyết an thai. Áp dụng bài thuốc Gia vị giao ngải tứ vật thang gồm đảng sâm 15g, xuyên khung (sao) 5g, tục đoạn 12g, sinh hoàng kỳ 24g, bạch thược 9g, bạch truật 9g, sinh địa 12g, a giao châu 9g, phục linh 9g, đương qui (sao) 9g, ngải diệp (thán sao) 9g, chích cam thảo 4g. Ngày một thang, sắc uống 3 lần trong ngày, trước khi ăn.

Khí hư kiêm đờm thấp sinh chứng động thai. Triệu chứng, bệnh nhân ăn uống kém, cổ họng có nhiều đờm, rêu lưỡi trắng có nhiều nhớt, âm đạo ra huyết nhợt. Điều trị: Ích khí kiện tỳ hóa đờm, chỉ huyết an thai. Áp dụng bài thuốc An thai phương gồm đảng sâm 30g, hương phụ (chế) 10g, a giao châu 10g, hoắc hương 6g, thỏ ty tử 10g, tiên hạc thảo 10g, ngải diệp (thán sao) 10g, phục thần 12g, hậu phác 6g, sinh hoàng kỳ 60g, bạch truật 10g, bán hạ (chế) 10g, đỗ trọng 10g, thăng ma(sao) 20g. Ngày một thang, sắc uống 3 lần trong ngày, sau khi ăn, uống liên tục trong 10 ngày.

Khí hư huyết thiếu, thận hư không bền sinh chứng động thai. Triệu chứng, bệnh nhân đau trệ lưng, tim hồi hộp, đầu choáng váng, sắc mặt vàng bủng. Điều trị: Ích khí dưỡng huyết, phù nguyên an thai. Áp dụng bài thuốc Ích nguyên an thai thang: Đương qui 10g, đỗ trọng 8g, thỏ ty tử 8g, sinh khương 3g, bạch thược 10g, hoàng cầm 10g, sinh bạch truật 10g, hoàng kỳ 8g, xuyên khung 6g, tục đoạn 8g, a giao (xung phục) 10g, đảng sâm 8g, chích cam thảo 3g. Nếu huyết ra giỏ giọt bỏ xuyên khung gia ngải diệp (thán sao) 8g. Nếu hỏa vượng thì dùng hoàng cầm 12g để thanh hỏa. Nếu đờm nhiều thì dùng bạch truật 16g, gia xuyên bối mẫu 8g. Nếu hai chân phù gia phục linh 8g, phòng phong 8g. Nếu đau đầu gia kinh giới tuệ 6g. Nếu khí thịnh vùng ngực khó chịu gia chỉ xác 4g, tô tử 6g, trần bì 6g để giáng khí. Ngày một thang sắc uống 3 lần trong ngày, trước khi ăn.

TTND.BS Cao cấp Nguyễn Xuân Hướng (nguyên Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam)