Hỏi: Tôi thấy bài thuốc mát gan, an thần, kích thích tiêu hóa, trị viêm gan và xơ gan cổ chướng thường có cây cách còn gọi là vọng cách, vông nem, tu lình, xin bác sĩ tư vấn tác dụng của các loại cây trên, nếu sử dụng thì có hiệu quả không?

Hoàng Hải (Gia Lai)

ThS.BS Hoàng Khánh Toàn, Hội Đông y Việt Nam: Cây cách còn gọi là vọng cách mọc hoang khắp nơi ở nước ta, lá và rễ được dùng làm thuốc. Lá vọng cách vị đắng, tính mát, thường dùng để chữa lỵ, tiểu tiện khó, tiêu hoá kém, phạm phòng, sốt, viêm gan, co thắt sau khi giao hợp. Nghiên cứu dược lý cho thấy, trong lá vọng cách có chứa isoxazol alcaloid, premnazol có tác dụng chống viêm và làm hạ men gan.

Vông nem còn gọi là lá vông có tác dụng sát trùng, tiêu cam tích. Kinh ngiệm dân gian thường dùng lá vông nem nấu canh ăn, ngâm rượu hay hãm uống thay trà để chữa mất ngủ. Kết quả nghiên cứu hiện đại cho thấy, nước sắc lá vông nem có tác dụng ức chế thần kinh trung ương, làm yên tĩnh, gây ngủ, hạ nhiệt và hạ huyết áp.

Cây tu lình có tác dụng kháng khuẩn và kháng nấm, có hoạt tính thuỷ phân protein và có tác dụng bảo vệ tế bào gan. Các bài thuốc trong thành phần có lá cách, vông nem và lá cây tu lình thường có tác dụng an thần và có lợi cho gan, có thể dùng để chữa các bệnh về gan. Tuy nhiên, cho đến nay, việc phối hợp sử dụng chúng vẫn chủ yếu dựa vào kinh nghiệm dân gian, chưa có công trình nghiên cứu nào chứng minh một cách đầy đủ và khoa học. Cho nên khi dùng, tốt nhất nên có sự tư vấn của các thầy thuốc.