Dinh dưỡng

Bác sĩ mách dấu hiệu của gan nhiễm mỡ và cách phòng tránh

  • Tác giả : BS Đinh Minh Trí
Gan nhiễm mỡ rất phổ biến và nhiều người chủ quan cho rằng đây là căn bệnh lành tính. Thực chất gan nhiễm mỡ có thể gây ra những hậu quả sức khỏe vô cùng nghiêm trọng. Vì vậy, cần nhận biết và phòng tránh.

Mỡ tích tụ trong gan mà không có triệu chứng

Gan nhiễm mỡ có thể hiểu đơn giản là tình trạng tích tụ nhiều mỡ thừa trong gan. Tình trạng này có thể gây tổn thương gan, viêm gan và tạo sẹo, thậm chí dẫn đến suy gan. Có thể phân chia bệnh thành 2 nhóm là gan nhiễm mỡ do rượu và gan nhiễm mỡ không do rượu:

- Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu bao gồm:

Gan nhiễm mỡ đơn thuần: Là tình trạng tích tụ nhiều chất béo trong gan. Tuy nhiên, người bệnh không bị tổn thương tế bào gan, không bị viêm gan. Thông thường, những trường hợp này không quá nghiêm trọng.

Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu: Những trường hợp này nghiêm trọng hơn nhiều so với bệnh nhân mắc gan nhiễm mỡ đơn thuần vì người bệnh đã gặp phải tình trạng viêm gan, tổn thương những tế bào gan. Về lâu dài, bệnh có thể gây xơ gan, thậm chí ung thư gan.

- Bệnh gan nhiễm mỡ do rượu: Là những trường hợp bị gan nhiễm mỡ do sử dụng quá nhiều bia rượu. Khi người bệnh vẫn tiếp tục uống rượu bia, bệnh sẽ ngày càng nghiêm trọng và dẫn đến những vấn đề như gan to, sưng gan, vàng da, xơ gan cổ trướng, lách to, suy gan, có thể đe dọa tính mạng người bệnh.

Dấu hiệu của gan nhiễm mỡ - ảnh Minh họa

Dấu hiệu của gan nhiễm mỡ - ảnh Minh họa

Dấu hiệu cảnh báo gan nhiễm mỡ

Ở giai đoạn đầu, bệnh gan nhiễm mỡ thường không có triệu chứng hoặc xuất hiện những triệu chứng mơ hồ, dễ bị bỏ qua hay nhầm lẫn với những bệnh lý thông thường khác. Một số triệu chứng mà người bệnh có thể gặp phải như:

Nước tiểu sẫm màu hoặc phân trắng: Có nhiều trường hợp nước tiểu sậm màu hơn do uống ít nước hoặc đang sử dụng các loại thuốc đặc trị. Tuy nhiên, nếu nước tiểu sậm màu không vì bất cứ nguyên do nào và đi kèm với phân trắng thì có thể sức khỏe lá gan của bạn đang có vấn đề.

Bụng hoặc gan to hơn: Nguyên nhân là vì lượng mỡ tích tụ lại khá lớn khiến kích thước của gan to hơn. Với những trường hợp bụng to một cách bất thường thì có thể bệnh đã chuyển biến thành xơ gan. Khi bệnh nhân bị xơ gan, bụng sẽ to hơn do tích tụ dịch và gây chèn ép lên nhiều cơ quan khác gây cảm giác đau bụng.

Cơ thể cảm thấy mệt mỏi: Đây là một triệu chứng thường gặp ở nhiều loại bệnh lý khác nhau. Tất nhiên, những bệnh nhân có lá gan yếu cũng thường xuyên cảm thấy mệt mỏi hơn. Đồng thời, khả năng tập trung và nhận thức cũng bị ảnh hưởng đáng kể. Tuy nhiên, bạn cũng cần theo dõi thêm các triệu chứng đi kèm khác để có thể sớm phát hiện bệnh.

Béo phì: Đây được xem là yếu tố có nguy cơ nhất đối với những trường hợp bị gan nhiễm mỡ. Các nghiên cứu được thực hiện cho thấy, béo phì là một trong những lý do khiến bệnh nhân bị tích tụ mỡ ở trong gan (chiếm khoảng 75%). Do đó, béo phì cũng được xem là một trong những dấu hiệu nhận biết bệnh lý này.

Ngứa ngáy, dị ứng: Triệu chứng gan nhiễm mỡ dễ nhất mà bạn có thể nhận biết là tình trạng ngứa da hoặc nổi mề đay. Nguyên nhân gây ngứa thường là do muối mật bị dư thừa, tồn đọng trong cơ thể. Việc gãi sẽ không làm giảm ngứa mà thậm chí còn khiến tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn.

Vàng da: Bệnh gan khi tiến triển trong thời gian dài có thể khiến bệnh nhân bị vàng da, kéo theo đó lòng trắng mắt cũng dần vàng hơn. Biểu hiện vàng da thường diễn ra ở các khu vực như mắt và mặt rồi mới lan rộng ra những bộ phận khác.

Tình trạng vàng da sẽ xuất hiện khi cơ thể có một lượng lớn bilirubin. Khi gan hoạt động yếu kém, lượng bilirubin này sẽ tích tụ lại và khiến da chuyển dần sang vàng.

Cách phòng ngừa gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ là bệnh phổ biến và có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng của người bệnh. Do đó, việc phòng ngừa bệnh là vô cùng cần thiết. Để phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ, nên thực hiện một số lưu ý sau:

- Không nên uống bia rượu hoặc nếu có thì chỉ nên uống có chừng mực: Uống quá nhiều rượu bia không chỉ gây hại cho gan mà còn là nguyên nhân dẫn đến nhiều loại bệnh lý khác.

- Khi đang dùng thuốc điều trị thì cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ. Tránh uống bia rượu khi đang sử dụng một số loại thuốc chuyển hóa tại gan, để hạn chế nguy cơ tổn thương gan.

- Bảo vệ cơ thể, tiêm phòng để tránh để nhiễm virus gây viêm gan.

- Lựa chọn những thực phẩm lành mạnh như rau củ, ngũ cốc và trái cây, những loại thực phẩm có chứa chất béo lành mạnh.

- Duy trì cân nặng hợp lý. Nếu bị thừa cân nên có kế hoạch giảm cân khoa học bằng cách có chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục điều độ để tránh gây hại cho sức khỏe.

- Thường xuyên hoạt động thể chất, tập thể dục đều đặn để nâng cao sức khỏe và phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ.

BS Đinh Minh Trí (Đại học Y dược TP HCM)

BS Đinh Minh Trí

BẢN DESKTOP