“Áp xe gan là bệnh nhiễm trùng cấp tính tạo các ổ mủ tại gan và đe dọa tính mạng người bệnh khi biến chứng áp xe phổi, áp xe tim và nhiễm khuẩn toàn thân gây suy gan cấp, suy tuần hoàn, suy hô hấp...”, TS Đặng Chiều Dương, Trưởng Khoa Nội Tiêu hóa, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp (Hải Phòng) nói.

Đang khỏe mạnh bỗng nguy kịch do áp xe gan

Bệnh nhân T.V.C (40 tuổi, ở huyện Lộc Bình, Lạng Sơn) đang khỏe mạnh bỗng nhiên sốt cao, đau nhiều vùng hạ sườn phải, ấn kẽ sườn đau. Kết quả xét nghiệm cho thấy, chỉ số bạch cầu tăng, có hình ảnh nhiễm trùng, ổ áp xe ở gan lớn đang có nguy cơ vỡ gây sốc nhiễm trùng đe dọa tính mạng. Bệnh nhân được tiến hành cấp cứu dẫn lưu ổ áp xe và điều trị tích cực, sau 1 tuần sức khỏe dần ổn định.

Dẫn lưu ổ áp xe gan cho bệnh nhân tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp

Các bác sĩ khoa Ngoại Tiêu hoá, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lạng Sơn cho biết, đây chỉ là 1 trong 6 trường hợp nhập viện nhập viện do áp xe gan trong 1 tuần trở lại đây. Đây là một bệnh nặng, có tỷ lệ tử vong cao, trước thỉnh thoảng mới gặp nhưng tuần này gia tăng chóng mặt. Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là do vi khuẩn đường ruột lây lan tới gan từ thói quen ăn rau sống, thịt, cá chưa nấu chín có thể mang giun sán gây bệnh.

Tại bệnh viện Đa khoa Hùng Vương – Phú Thọ cũng tiếp nhận 1 bệnh nhân có tiền sử khỏe mạnh, khoảng 2 tuần trước nhập viện, bệnh nhân xuất hiện đau bụng âm ỉ vùng thượng vị và quanh rốn, không nôn, không buồn nôn, không sốt. Kết quả cận lâm sàng cho hình ảnh tổn thương gan, tổn thương đa ổ ở gan theo dõi áp xe gan do ký sinh trùng.

Bệnh nhân N.T.T (55 tuổi, Hải Phòng) sốt 3 ngày liên tiếp, mệt mỏi, đau hạ sườn phải, cảm giác khó thở, ăn uống kém. Tưởng đau sốt thông thường bà mua thuốc uống nhưng không đỡ, đi khám được Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp kết luận có ổ áp xe gan hạ phân thuỳ VIII, kích thước 85x76x65mm. Bệnh nhân được siêu âm can thiệp chọc hút mủ ổ áp xe gan, hút ra 150ml dịch mủ trắng và mủ nâu, có mùi hôi…

Thăm khám cho bệnh nhân áp xe gan ở Bệnh viện đa khoa Lạng Sơn

Bệnh nhân là Phạm Văn D. (66 tuổi, Hạ Long) bệnh nhân bị sốt kéo dài trên 2 tuần kèm đau tức hạ sườn phải, gầy sút 3kg trong một tháng, mệt nhiều, ăn uống kém, do nghĩ cảm sốt thông thường nên chỉ truyền dịch, dùng thuốc tại nhà. Bệnh tình ngày càng trầm trọng, bệnh nhân được gia đình đưa đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh và được chẩn đoán nhu mô gan trái có ổ áp xe hóa dịch mủ kích thước lớn 104 x 72mm. Tại vị trí ổ áp xe hút ra gần 150ml dịch mủ đục và mỗi ngày dẫn lưu thêm 50 – 60ml dịch. Nhờ điều trị tích cực và kịp thời, bệnh nhân đã qua cơn nguy kịch.

Chỉ trong 3 tháng đầu năm 2023, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP HCM tiếp nhận 172 ca bệnh áp xe gan do sán lá gan lớn, tất cả đều có thói quen ăn rau sống. Bệnh nhân có độ tuổi trung bình là 40, nữ chiếm đa số (68%), đến từ 24 tỉnh thành. Đáng chú ý, có 2 trường hợp áp xe gan do sán lá gan lớn ở thai phụ và 3 trường hợp bệnh diễn tiến nặng...

Theo BS Trần Quang Định, Trưởng khoa Khám chữa bệnh theo yêu cầu, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh, áp xe gan là bệnh nhiễm trùng cấp tính tại gan khiến tế bào gan bị phá hủy tạo thành ổ mủ trong tổ chức gan. Ổ mủ có thể to hoặc nhỏ, đơn độc hay nhiều ổ mủ khác nhau.

Thực phẩm “khoái khẩu” là thủ phạm đe dọa tính mạng

Thực phẩm “khoái khẩu” là thủ phạm đe dọa tính mạng

BS Trần Quang Định cho hay, nguyên nhân áp xe gan có thể do amip, vi khuẩn, ký sinh trùng có trong thực phẩm và môi trường bẩn gây ra.

Theo Tổ chức Y tế thế giới có khoảng 10% dân số thế giới bị nhiễm amip. Bệnh thường gây hội chứng lỵ với phân nhầy máu mũi và cơn đau thắt ruột. Bệnh bắt nguồn từ thức ăn, nước uống hay ruồi nhặng, tay bẩn mang ký sinh trùng amip từ phân người bị lị amip thải ra ngoại cảnh hoặc trong các ổ áp xe thành ruột, trong các tổn thương phủ tạng. Lúc đầu, amip gây viêm loét ở niêm mạc ruột, làm chảy máu, bào mòn… rồi vào gan, khu trú ở thùy phải của gan gây tổn thương viêm nhu mô gan lan tỏa (nhiều ổ mủ).

Áp xe gan do ký sinh trùng giun sán lây truyền: Đường phân – miệng qua thực phẩm bẩn không đảm bảo vệ sinh. Ấu trùng sán sau khi vào cơ thể người sẽ xuống tá tràng tự tách vỏ thành sán trưởng thành, xuyên qua thành tá tràng vào khoang phúc mạc đến gan, đục thủng bao gan và xâm nhập vào nhu mô gan gây áp xe gan.

TS.BS Đặng Chiều Dương, Trưởng Khoa Nội Tiêu hóa, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp nhấn mạnh, áp xe gan là một bệnh nguy hiểm. Các triệu chứng của bệnh không xuất hiện ngay, nhưng khi xuất hiện sẽ diễn ra ồ ạt với các biểu hiện rất nặng như: sốt cao 39 - 40oC, gan to, đau tức vùng gan và có thể lan khắp bụng,...

Thông thường, bệnh nhân áp xe gan nếu phát hiện sớm sẽ được chọc hút mủ, nằm viện trong khoảng 7 - 15 ngày. Tuy nhiên, có những bệnh nhân lâm vào tình trạng nguy kịch do triệu chứng nghèo nàn. Có bệnh nhân ổ áp xe rất lớn nhưng chỉ có các biểu hiện sốt nhẹ, hơi tức khó chịu vùng hạ sườn phải, thậm chí chỉ sờ thấy gan mấp mé bờ sườn nhưng nhờ có siêu âm nên phát hiện được ổ mủ lớn.

Biến chứng nguy hiểm nhất của áp xe gan là vỡ ổ mủ vào khoang màng phổi, phổi, ổ bụng, màng ngoài tim, thành bụng…gây suy hô hấp, chèn ép tim cấp, nhiễm khuẩn huyết và sốc nhiễm khuẩn, tràn dịch đa màng... gây tử vong nếu không cấp cứu kịp thời.

Do đó, khi có biểu hiện đột ngột khó thở, vã mồ hôi, da tím tái, đau bụng dữ dội, nôn ra máu mủ, tiêu chảy... người bệnh nên đến bệnh viện để được khám, chẩn đoán và điều trị. Phương pháp siêu âm can thiệp chọc hút mủ ổ áp xe có hiệu quả cao trong điều trị người bệnh áp xe gan.